Dokumentowanie złóż węgla kamiennego na potrzeby podziemnego zgazowania

• Autorzy: Nieć M. , Górecki J. , Sermet E.

Warianty tytułu

EN

Geological reporting of hard coal deposits for underground gasification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Czynniki geologiczne warunkują przebieg i efekty podziemnego zgazowania węgla (PZW). Planowanie PZW stawia wyższe wymagania odnośnie dokładności rozpoznania złoża aniżeli w przypadku klasycznej eksploatacji podziemnej. Wiąże się to z niemożnością bezpośredniej weryfikacji przebiegu i rezultatów zgazowania. Aby zbadać wystarczająco budowę wewnętrzną (obecność i ciągłość przerostów), budowę nadkładu, tektonikę, warunki hydrogeologiczne i właściwości izolujące skał otaczających pokład wytypowany do zgazowania, otwory rozpoznawcze w złożach węgla kamiennego należałoby lokalizować w sieci izometrycznej o boku do 500 metrów. Zaleca się także stosowanie badań sejsmicznych 3D. Ilustracją tych zaleceń jest propozycja lepszego rozpoznania części pokładu 375 w złożu Lublin K-4-5 (LZW), uznanej w trakcie wcześniejszych badań za potencjalnie przydatną do PZW.

EN

Geological position and coal seam structure are the crucial factors for underground coal gasification (UCG). The coal seams should be more detailed explored than for conventional coal mining due to the lack of possibility of direct monitoring of gasification and evaluation of results of the process. For reasonable UCG planning detailed knowledge is necessary of coal seam structure, splitting, tectonic features, roof lithology and hydrogeology. The deposit should be explored by boreholes drilled in 500 m grid spacing. Application of 3D seismic is advised. An example is presented of exploration project of part of coal seam 375 in Lublin K-4-5 deposit, designed as favorable for UCG.

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny; dokumentowanie geologiczne złóż; podziemne zgazowanie węgla

EN

hard coal; bituminous coal; geological reporting; underground coal gasification

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 56, nr 2
• Strony: 47--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nieć M.

• Katedra Geologii Złożowej i Górniczej, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Górecki J.

• Katedra Geologii Złożowej i Górniczej, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Sermet E.

• Katedra Geologii Złożowej i Górniczej, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Czekaj A., Obtułowicz A., Problemy i kierunki postępu w dokumentowaniu geologicznym złóż węgla kamiennego. Zesz. Nauk. Pol. Śl., nr 900, Górnictwo zeszyt 149, s. 53-69, 1986
• [2] Górecka M., Analiza dokładności rozpoznania złóż węgla kamiennego w wybranym rejonie GZW. Przegl. Geol., nr 4, s.162-163, 1981
• [3] Kicki J., Wacławski J., Dokładność dokumentowania zasobów węgla w świetle dynamiki zmian ich stanu ewidencyjnego w GZW. [W]: Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin stałych. Wyd. AGH, s.5-20, Kraków, 1990
• [4] Kicki J., Wacławski J., Gospodarka zasobami węgla w poszczególnych fazach działalności geologiczno-górniczej w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Przegl. Górn., nr 11, s. 3-10, 1991
• [5] Kozubski F., Zagadnienie dokładności rozpoznania tektoniki złoża za pomocą wierceń w świetle potrzeb projektowania górniczego. Przegl. Geol., nr 12, s. 629-632, 1961
• [6] Mucha J., Nieć M., Sobczyk E.J., Wasilewska M., Saługa P., Ryzyko inwestycji w górnictwie węgla kamiennego jako funkcja dokładności oszacowań parametrów złożowych. Gosp. Sur. Min., t. 24, z. 2/4, s. 161-173, 2007 b
• [7] Mucha J., Nieć M., Wasilewska M., Sobczyk E.J., Saługa P., Dokładność szacowania zasobów węgla kamiennego jako element oceny ryzyka inwestycyjnego. Wyd. AGH, Kraków, 2007 a
• [8] Musiał A., Bednarz J., Ustalenie optymalnych siatek rozpoznawczych dla złóż węgla kamiennego. [W]: Optymalizacja siatek wiertniczych przy dokumentowaniu złóż surowców stałych. IG – SiTG, s. 37-44, Warszawa 1976
• [9] Nieć M., Dokładność i strategia rozpoznawania złóż węgla kamiennego. Zesz. Nauk. Pol. Śl., nr 900, Górnictwo zeszyt 149, s. 71-86, 1986
• [10] Nieć M. , Dokumentowanie złóż węgla kamiennego i klasyfikacja ich zasobów. Kierunki zmian. Przegl. Górn., nr 11, s. 32-44, 1991
• [11] Nieć M., Geologiczne bariery i ograniczenia dla podziemnego zgazowania węgla. Biul PIG 448, s. 183 – 194, 2012
• [12] Nieć M., Uwarunkowania geologiczne eksploatacji otworowej złóż kopalin stałych i podziemnego zgazowania węgla. Szkoła Ekspl. Podziemnej. Symp. i Konf. IGSMiE PAN nr 74, s. 73 – 84, 2009
• [13] Nieć M., Chećko J., Górecki J., Sermet E., Stan bazy zasobowej węgli w Polsce i jej problemy złożowo-środowiskowe w odniesieniu do eksploatacji metodą podziemnego zgazowania. Przegl. Górn., nr 11, s. 28-37, 2014
• [14] Nieć M., Gruszczyk H. i in., Inwentaryzacja i ocena ekonomiczna złóż węgla kamiennego w Polsce. Mat. Arch. AGH. Zakł. Geol. Kop. i Zakł. Geol. Gosp./OBR G P E. Kraków-Katowice, 1980
• [15] Nieć M., Młynarczyk M., Gospodarowanie zasobami węgla kamiennego w Polsce. Studia Rozprawy monografie 187, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 2014
• [16] Obtułowicz A., Dokumentowanie geologiczne złóż węgla kamiennego a problemy związane z gospodarką zasobami i projektowaniem górniczym. Przegl. Geol., nr 8, s. 433-436, 1984
• [17] Rozp. Min. Środ. z dn. 22 grudnia 2011 w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny. Dz. U. 2011.291.1712
• [18] Sermet E., Górecki J., Ocena szans podziemnego zgazowania węgla w niezagospodarowanych złożach Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Gór. Odkrywk. nr 2, s.19 – 23, 2013
• [19] Sermet E., Górecki J., Ocena potencjału zasobowego złóż Lubelskiego Zagłębia Węglowego do podziemnego zgazowania węgla. Gór. Odkrywk. nr 2-3, s. 80 – 84, 2014
• [20] Zasady dokumentowania złóż kopalin stałych. Min. Środ., Dep. Geol. i Konc. Geol., KZK, Warszawa 2002