Wayfinding – czyli o architekturze w systemach informacji

• Autorzy: Skórka S.

Warianty tytułu

EN

WAYFINDING - is about architecture in information systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odkrywanie drogi (ang. wayfinding) jest pojęciem odnoszącym się do przestrzeni geograficznej (miasta, dworce, biblioteki itp.) oznaczającym akt znajdowania drogi do miejsca przeznaczenia. Ludzie szukający dróg, zadają najczęściej pytania: jak dojść do celu?, gdzie się znajduję? jak wrócić?. Problematyka poszukiwania drogi jest obecna od lat sześćdziesiątych w literaturze głównie z zakresu geografii, architektury i projektowania graficznego. Model wayfinding ma również zastosowanie także w odniesieniu do przemieszczania się w przestrzeniach informacyjnych, zarówno realnych jak i cyfrowych. Synonimem wayfinding w Internecie jest nawigowanie, dzięki czemu można mówić o relacji łączącej wyszukiwanie informacji z architekturą. W przestrzeni cyfrowej, podobnie jak rzeczywistej, odkrywanie drogi do celu związane jest z orientacją przestrzenną, dezorientacją, zrozumieniem oraz kontekstem. Zarówno w świecie realnym, jak i hiperprzestrzeni zachodzą podobne procesy, tj.: podejmowanie decyzji i rozwijanie planu działań, wykonanie działania, przetwarzanie informacji. Artykuł poświęcony będzie omówieniu i porównaniu przykładów narzędzi ułatwiających odkrywanie drogi w systemach informacyjno-wyszukiwawczych, takich jak: OPAC-i, biblioteki cyfrowe, bazy danych. Autor podejmie próbę odpowiedzi na pytanie, czy narzędzia mające ułatwić ludziom odkrywanie dróg w systemach informacyjnych rzeczywiście spełniają swoją funkcję?

EN

Discovering a road (wayfinding) is a concept referring to the geographical space (cities, stations, libraries, etc.) which means an act of finding a path to the destination. People who are looking for roads often ask questions: how to get to the destination? Where is I? how to come back ?. The problem of looking for a way has been present since the sixties in literature mainly in the field of geography, architecture and graphic design. The wayfinding model is also applicable to the movement of information spaces, both real and digital. Synonymous with wayfinding on the Internet is navigating, so you can talk about the relationship between finding information with architecture. In the digital space, just like the real one, discovering the path to the goal is related to spatial orientation, disorientation, understanding and context. Both in the real world and in hyperspace, similar processes take place, ie: decision-making and development of an action plan, performance of activities, and information processing. The article will be devoted to discussing and comparing examples of tools facilitating the discovery of the path in information and search systems, such as: OPAC-i, digital libraries, databases. The author will attempt to answer the question whether the tools to facilitate people discovering roads in information systems actually fulfill their function?

Słowa kluczowe

PL

wskazywanie drogi; system informacji; nawigowanie

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej
• Czasopismo: PTINT Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 24, nr 2-3
• Strony: 30--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Skórka S.

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN. Biblioteka Główna

Bibliografia

• [1] Arthur P., Passini, R.: Wayfinding: People, Signs, and Architecture. New York 1992.
• [2] Benyon D.: The new HCI? navigation of information space. “Knowledge Based Systems” 2001, Vol. 14, s. 425-430.
• [3] Butterfield K.: Online Public Access Catalogs. In: Encyclopedia of Library and Information Science. 2nd edition. Ed. by M. A. Drake. New York 2003, s. 2268-2273.
• [4] Downs R., Stea D.: Cognitive representations. W: Image and environment R. Downs & D. Stea (Eds.), s. 79–86. Chicago 1973.
• [5] Gibson D.: The Wayfinding Handbook. Information Design for Public Places. New York 2009.
• [6] Guenther K.: Wayfinding on the Web. “Online” 2006, Vol. 30, No. 1, Jan-Feb, s. 54-57.
• [7] Harter S. P.: Online information retrieval: concepts, principles, and techniques. Orlando 1986.
• [8] Indoor Wayfinding and Navigation. Ed. by H. A. Karimi. Boca Raton 2015.
• [9] JISC User Behaviour Observational Study: User Behaviour in Resource Discovery. Final Report. (2009). JISC [Tryb dostępu: https://www.jisc.ac.uk/publications/program merelated/2010/ubirdfinalreport.aspx ] (Dostęp 7.09.205 r.).
• [10] Kalbach J.: Designing Web Navigation. Beijing 2007.
• [11] Kovacs Silvis J.: Minding The Myths Of Healthcare Wayfinding. “Healthcare Design” 2013, July, [Tryb dostępu: http://www.healthcaredesignmagazine.com/article/minding-myths-healthcare-wayfinding] (Dostęp 18.02.2016).
• [12] Krzysztofiak J.: NieTypowo. Typo London 2011 “Places”. University of London 20-22 października 2011. “2+3D” nr 42, 1/2012, s. 28-35.
• [13] Krug S.: Nie każ mi mysleć. O życiowym podejściu do funkcjonalności stron internetowych. Wyd. 3. Gliwice 2014.
• [14] Lynch K.: Obraz miasta. Kraków 2011.
• [15] Lynch P. J., Horton S.: Navigation and Wayfinding. 4 Interface Design. W: Web Style Guide 3rd edition. 2009. [Tryb dostępu: http://webstyleguide.com/wsg3/4-interfacedesign/2-navigation.html] (Dostęp 18.02.2016).
• [16] Mandel L.H.: Lost in the Labyrinthine Library: A Multi-Method Case Study Investigating Public Library User Wayfinding Behavior. UMi Dissertation Publishing ProQuest, No. 3519349, 2012.
• [17] Mandel L.H.: Finding their way: How public library users wayfind. “Library & Information Science Research” 2013, 35, s. 264-271.
• [18] Online catalogs: what users and librarians want. An OCLC Report (2009). Dublin, Ohio: OCLC.
• [19] Passini R.: Wayfinding: backbone of graphic support systems. In: Visual information for everyday use. Design and research perspectives. Ed. by H.J. Zwanga, T. Boersema, H.C.M. Hoonhout. London 2004, s. 241-256.
• [20] Passini R.: Wayfinding design: logic application and some thoughts on universality. “Design Studies” 1996, no 17, s. 319-331.
• [21] Passini R.: Wayfinding: a conceptual framework. “Urban Ecology” 1980/1981, No 5, s. 17-31.
• [22] Pirolli P.: Information Foraging Theory: Adaptive Interaction with Information. Oxford 2007.
• [23] Skórka S.: Użytkownicy systemów hipertekstowych. Strategie poszukiwania informacji w edukacyjnym serwisie internetowym. Kraków 2006.
• [24] Skórka S.: Fasety na nowo odkryte : integrowanie systemów nawigacji i organizacji informacji. “Zagadnienia Informacji Naukowej” 2014, nr. 2, s. 92-109.
• [25] Tufte E.R.: Envisioning Information. Cheshire 1990.
• [26] Wayfinding: A simple concept, a complex proces. „Transport Reviews” 2012, Vol. 32, No. 6, 715–743, November 2012.
• [27] Wayfinding and Signing Guidelines for Airport Terminals and Landside. Airport Cooperative Research Program Washington 2011
• [28] Witruwius: O architekturze ksiąg dziesięć. Warszawa 1956.
• [29] Wurman R.S.: Information Anxiety 2. Indianapolis 2001.