Analiza wyników monitoringu ilości i jakości wód zasilających Jezioro Zdworskie w aspekcie jego rekultywacji

• Autorzy: Bańkowska A. , Sawa K. , Popek Z. , Wasilewicz M.

Warianty tytułu

EN

The analysis of the Zdworskie Lake water supply in aspect of the restoration programme

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań ilości i jakości wód powierzchniowych dopływających do Jeziora Zdworskiego, prowadzonych w półroczu zimowym roku hydrologicznego 2010. Celem badań, realizowanych od 2007 roku, jest rozpoznanie warunków zasilania jeziora wodami rzeki Wielka Struga oraz jego obciążenia biogenami, a także ocena efektów dotychczasowych zabiegów rekultywacyjnych, obejmujących przeciwdziałanie eutrofizacji jeziora oraz odbudowę jego zasobów wodnych. Prowadzone analizy wykazały, że w półroczu zimowym 2010 roku sytuacja hydrologiczna w Jeziorze Zdworskim i jego zlewni była korzystna: przez większą część tego okresu stan wody w zbiorniku przewyższał stan normalny. W okresie zimowym jezioro zasiliło łącznie 1631,9 * 103 m3 wody, a więc około dwukrotnie więcej niż w latach 2008-2009, przy czym sztuczne zasilanie stanowiło jedynie 14 % tej ilości. Odnotowano także większą niż obserwowaną dotychczas w okresach zimowych dostawę azotu i fosforu, spowodowaną zwiększonym dopływem wody oraz istotnym wzrostem zawartości związków azotu w wodach zasilających jezioro. Pomimo stosunkowo dużej objętości wody dopływającej do Jeziora Zdworskiego, warunki wymiany wód w jeziorze były niekorzystne – w ciągu półrocza zimowego 2010 roku odpływ z jeziora stanowił 7,5 % objętości dopływu. Jednocześnie obciążenie jeziora ładunkiem azotu i fosforu było bardzo wysokie, ponieważ biogeny te znacząco przekraczały ładunek niebezpieczny: w przypadku azotu aż 23-krotnie, zaś fosforu 4,2- krotnie.

EN

Results of quantitative and qualitative assessment of water resources in the Zdworskie Lake catchment area are presented and discussed in this paper. Data collected in the winter season of the hydrological year 2010 were used. Measurement and analysis of water resources in the Zdworskie Lake and its basin have been carried out since 2007 in order to recognize water supply of the lake and nutrients loads discharged into this reservoir and to evaluate effects of the restoration measures. Studies revealed that hydrological condition of the lake during winter season 2010 was good: water level of the reservoir was higher than the normal water level most of the time. Total water supply of the lake in this period (1631,9 * 103 m3 ) was two times bigger than in last two hydrological years. In spite of huge amount of water inflowing into the lake, water exchange in the lake was still very low (7,5%). At the same time increase of nutrients loads discharged into the lake due to poor quality of the main tributary (Wielka Struga river) was observed. Total nitrogen and phosphorus loads exceeded the calculated excessive loads 23 times (nitrogen) and 4.3 times (phosphorus).

Słowa kluczowe

PL

bilans wodny; ładunek azotu; ładunek fosforu; renaturyzacja jezior

EN

water balance; nitrogen load; phosphorus load; lake restoration

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 20, No. 2
• Strony: 84--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bańkowska A.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Poland

autor

Sawa K.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Poland

autor

Popek Z.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Poland

autor

Wasilewicz M.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Poland

Bibliografia

• BAŃKOWSKA A. 2009: Jakość wód i właściwości osadów dennych jezior Pojezierza Łąckiego. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• BAŃKOWSKA A., WASILEWICZ M. 2008: Przegląd działań realizowanych w celu poprawy stanu Jeziora Zdworskiego. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 1 (39): 80–90.
• BAŃKOWSKA A., WASILEWICZ M. 2009: Źródła zagrożeń jezior. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• BAŃKOWSKA A., POPEK Z., WASILEWICZ M. 2010: Bilans wodny i głównych pierwiastków biogenicznych jako kluczowy element diagnozy stanu zbiornika i kierunku działań rekultywacyjnych na przykładzie Jeziora Zdworskiego. Materiały VII Konferencji Naukowo-Technicznej „Ochrona i Rekultywacja Jezior”, Toruń [w druku].
• KAWAŁCZEWSKA J. 2009: Narodziny inicjatywy społecznej. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• MACIEJEWSKI S. 2009: Wykaszanie nadmiaru trzciny wraz z usunięciem biomasy poza ekosystem. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• POPEK Z. 2009a: Zasoby wodne zlewni Jeziora Zdworskiego. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• POPEK Z. 2009b: Działania zwiększające dopływ do jezior. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• POPEK Z. 2009c: Działania zmierzające do stabilizacji poziomu wód w jeziorach. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• POPEK Z., WASILEWICZ M., BAŃKOWSKA A. 2008: Monitoring jakości i ilości wód zasilających Jezioro Zdworskie. Sprawozdanie końcowe. Raport opracowany dla Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie Oddział w Płocku, Warszawa (niepublikowany).
• POPEK Z., WASILEWICZ M., BAŃKOWSKA A. 2009: Monitoring jakości i ilości wód zasilających Jezioro Zdworskie. Sprawozdanie końcowe. Raport opracowany dla Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie Oddział w Płocku, Warszawa (niepublikowany).
• WIŚNIEWSKI R. 2009a: Działania skierowane na bezpieczne usuwanie osadów. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• WIŚNIEWSKI R. 2009b: Inaktywacja fosforu nagromadzonego w osadach. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.
• WIŚNIEWSKI R. 2009c: Introdukcja racicznicy zmiennej. W: O przyszłość Pojezierza Łąckiego. Red. J. Nasiadko, J. Kawałczewska, R. Wiśniewski, Z. Popek, W. Lenart, S. Maciejewski. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku, Płock.