Deformacje powierzchni terenu w aspekcie wycieku „Mina” w Kopalni Soli „Wieliczka”

• Autorzy: Ulmaniec P. , Paraszczuk K. , Malinowska A. , Hejmanowski R.

Warianty tytułu

EN

Land surface deformations with regard to the “Mina” leak in the Wieliczka Salt Mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Naruszenie granicy złoża w poprzeczni Mina na IV poziomie kopalni skutkowało ujawnieniem się wycieku, a w kwietniu 1992 roku wdarciem wód. Spływ wód spowodował wykształcenie leja depresji i zjawisko sufozji. Woda wymywała materiał skalny, udrażniając i tworząc system szczelin oraz pustek, cyklicznie wypełniający się i opróżniający. Skutkiem tego procesu były pojawienie się niecki osiadań, a długotrwały drenaż utworów wodonośnych spowodował wyniesienie dużych ilości drobnego materiału skalnego. Zamknięcie wycieku w 2007r. spowodowało proces przywracania naturalnych warunków hydrogeologicznych. Skutkiem tego procesu było pojawienie się wypiętrzeń na powierzchni terenu. Wpływy obu tych procesów były od początku obserwowane w ramach badania deformacji powierzchni i górotworu metodami geodezyjnymi ale także przez pomiary zwierciadła wody w piezometrach. Analiza i interpretacja wyników tych badań doprowadziły do szeregu bardzo istotnych spostrzeżeń i wniosków. W niniejszym artykule przedstawiono tło obserwowanych zjawisk i wyniki wspomnianych.

EN

The mining operation close to the salt deposit boundary at Mine 4’s level resulted in water leakage the introduction of water (April 1992). Water flow caused the depression cone and mechanical suffosion on the terrain surface. Water washed out the rock material creating a system of gaps and voids. The result of this process was development of subsidence troughs, and long-term drainage of aquifers. Closing the water leak in 2007 caused the process of restoring natural hydrogeological conditions. The result of this process was the terrain uplift. The effects of both these processes were observed from the beginning as part of the surveying of terrain surface and rock deformation. The hydrological measurements of the water table in piezometers was also provided. The analysis and interpretation of the results of these studies has led to a number of very important observations and conclusions. This article presents the background of the observed phenomena and the premises for the future.

Słowa kluczowe

PL

monitoring przemieszczeń; wypiętrzenia powierzchni; deformacje powierzchni; deformacje górotworu

EN

displacement monitoring; surface and rock deformation; surface uplifts

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
• Czasopismo: Przegląd Solny
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 13
• Strony: 15--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Ulmaniec P.

• Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A., Park Kingi 1, 32-020 Wieliczka

autor

Paraszczuk K.

• Okręgowy Urząd Górniczy w Krakowie, ul. Lubicz 25, 30-001 Kraków

autor

Malinowska A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Hejmanowski R.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• GARLICKI A. (red.), 2008. Opinia ekspertów dotycząca sprawdzenia prawidłowości zastosowanych rozwiązań związanych z zamknięciem wycieku w poprz. Mina. Archiwum Działu Mierniczo Geologicznego Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.
• HEJMANOWSKI R., 2016. Analiza wraz z interpretacją wyników pomiarów deformacji powierzchni w związku z wyciekiem „Mina”. Archiwum Działu Mierniczo Geologicznego Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.
• KORTAS G., 2011. Analiza wraz z interpretacją wyników pomiarów deformacji powierzchni w związku z wyciekiem Mina w Kopalni Soli „Wieliczka” w aspekcie ochrony powierzchni. Archiwum Działu Mierniczo Geologicznego Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.
• MAJ A., KORTAS G., ULMANIEC P., 2012. Wypiętrzenia terenu po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w Kopalni Soli Wieliczka. Przegląd Geologiczny 1:9-22
• STECKA J., PRZYBYŁO J., 2014. Analiza budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych górotworu w rejonie północnego przedpola poprzeczni Mina. Archiwum Działu Mierniczo Geologicznego Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.
• SZEWCZYK J., 2001. Długookresowe zmiany ukształtowania powierzchni terenu Wieliczki pod wpływem procesów zachodzących w górotworze. Materiały konferencji Warsztaty Górnicze, 407-420
• ULMANIEC P., 2004. Praca na uprawnienia mierniczego górniczego. Archiwum Działu Mierniczo Geologicznego Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.
• VERVOORT A., 2016. Surface movement above an underground coal longwall mine after closure. Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 16: 2107–2121,.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).