Wybrane zanieczyszczenia organiczne w zlewniach wód ujmowanych do uzdatniania przez stacje wodociągowe Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów

• Autorzy: Kończyk J. , Michalski R. , Kozak M. , Cieślik P. , Nowicka M.

Identyfikatory

DOI

10.16926/cebj.2018.21.11

Warianty tytułu

EN

Selected organic contaminations in water catchments belonging to upper Silesian Water Company

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określenie poziomu zanieczyszczeń wód powierzchniowych, w tym wód ujmowanych do spożycia jest istotne ze względów na potencjalne zagrożenie zdrowia i życia ludzi i zwierząt. Zanieczyszczenia organiczne i nieorganiczne pochodzą m.in. ze spalin samochodowych, z powierzchni dróg oraz elementów pojazdów. W pracy przedstawiono wyniki badań stężeń substancji ropopochodnych oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wodach powierzchniowych pobieranych w pięciu miejscach, stanowiących zlewnię wód wykorzystywanych przez Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. w Katowicach, a stanowiących rezerwuar wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W badaniach zastosowano zwalidowane metody oznaczeń substancji ropopochodnych oraz WWA przy wykorzystaniu odpowiednio spektrometrii w podczerwieni z transformacją Fouriera (FTIR) oraz wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Analiza 17 substancji organicznych w okresie 11 miesięcy ujawniła 12 przekroczeń maksymalnych dopuszczalnych stężeń, określonych w obowiązujących w Polsce, przepisach prawnych, niemniej jednak nie zanotowano istotnej zmienności czasowej i przestrzennej oznaczanych substancji, co może świadczyć o stabilności badanych wód powierzchniowych. Ma to istotne znaczenie w kontekście bezpieczeństwa wody spożywanej przez mieszkańców Aglomeracji Górnośląskiej.

EN

Determination of the level of pollution of surface waters, including those taken for human consumption is important due to the potential threat to health and life of people and animals. Organic and inorganic contaminants come from car exhausts, road surfaces and vehicle components. The paper presents the results of determination of petroleum-based substances and polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in surface water collected in five places belonging to Upper Silesian Water Company, which produce water intended for human consumption. The validated methods were used for the determination of petroleum substances and PAHs by using Fourier transform infrared spectrometry (FTIR) and high performance liquid chromatography (HPLC), respectively. Analysis of 17 organic substances during 11 months of sampling revealed 12 exceedances of maximum permissible concentrations, specified in the Polish regulations. However, no significant temporal and spatial variability of the determined substances was found, which may indicate the stability of the analysed surface waters. This is important in the context of the safety of water consumed by the inhabitants of the Upper Silesian agglomeration.

Słowa kluczowe

PL

substancje ropopochodne; WWA; wody powierzchniowe

EN

petroleum substances; PAH; surface waters

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Chemistry, Environment, Biotechnology
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 21
• Strony: 57--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys.

Twórcy

autor

Kończyk J.

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa

autor

Michalski R.

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa

autor

Kozak M.

• Ekoenergia Silesia S.A., ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice

autor

Cieślik P.

• Ekoenergia Silesia S.A., ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice

autor

Nowicka M.

• Ekoenergia Silesia S.A., ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice

Bibliografia

• [1] A. Dubiella-Jackowska, Wykorzystanie wyników badań składu wód atmosferycznych oraz powierzchniowych do oceny oddziaływania transportu drogowego na środowisko, Praca doktorska, Politechnika Gdańska, Wydział Chemiczny, Gdańsk 2008.
• [2] Ż. Polkowska, Chem. Inż. Ekol., 2006, 13, 305-322.
• [3] R. Michalski, LAB, 2016, 1, 6-10.
• [4] A. Pohl, M. Kostecki, I. Jureczko, M. Czaplicka, B. Lozowski, Archiv. Environ. Prot., 2018, 44/1, 10-23.
• [5] R. Michalski, A. Węglarz, R. Skrok, Chem. Inż. Ekol., 1997, 4, 243-245.
• [6] http://www.cepik.gov.pl/statystyki [odczyt: 26.06.2018]
• [7] M. Włodarczyk-Makuła, E. Wiśniowska, A. Popenda, Probl. Sustain. Develop., 2018, 13/2, 191-198.
• [8] Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. 2017 poz. 1566).
• [9] M. Włodarczyk-Makuła, LAB, 2016, 1, 12-16.
• [10] A. T. Lawal, Cogent Environ. Sci: Environ. Chem. Pollut. Waste Manage., 2017, 3, 1339841. doi.org/10.1080/23311843.2017.1339841
• [11] O. O. Alegbeleye, B. O. Opeolu, V. A. Jackson, Environ. Manage., 2017, 60/4, 758-783. doi: 10.1007/s00267-017-0896-2.
• [12] T. M. Tuch, B. Wehner, M. Pitz, J. Cyrys, J. Heinrich, W. G. Kreyling, H. E. Wichmann, A. Wiedensohler, Atmos. Environ., 2003, 37, 4687-4700. doi.org/10.1016/j.atmosenv.2003.07.010
• [13] https://maps.google.pl [odczyt: 26.06.2018]
• [14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, Dz.U. 2002 nr 204 poz. 1728.
• [15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych, Dz.U. 2016 poz. 1187.
• [16] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi, Dz.U. 2017 poz. 2294.
• [17] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, Dz.U. 2014 poz. 1800.
• [18]http://www.katowice.wios.gov.pl/monitoring/srodowisko/wody/wielopierscieniowce/podsumowanie.pdf [odczyt: 10.11. 2018]
• [19] A.K.M. Kabzinski, J. Cyran, R. Juszczak, Pol. J. Environ. Stud., 2002, 11(6), 695-706.
• [20] J. Struk-Sokołowska, P. Ofman, Inż. Ekol., 2014, 40, 44-54. doi: 10.12912/2081139X.68
• [21] Raport syntetyczny, Szczecin, 2013. https://nfosigw.gov.pl/download/gfx/nfosigw/pl/nfoekspertyzy/858/.../2012-737.pdf [odczyt: 22.12.2018]
• [22] P. Montuori, S. Aurino, F. Garzonio, P. Sarnacchiaro, A. Nardone, M. Triassi, Sci. Total Environ., 2016, 566-567, 1254-1267. doi: 10.1016/j.scitotenv.2016.05.183.
• [23] Y.-H. Li, H.-B. Li, X.-Y. Xu, S.-Y. Xiao, S.-Q. Wang, J. Environ. Sci. Health A, 2017, 52/10, 971-978. doi: 10.1080/10934529.2017.1324709.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).