Social activity of senior citizens - some sociological remarks on the issue

• Autorzy: Niezabitowski Marek

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2021.151.32

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Purpose: The aim of the paper is to discuss the issue of social activity of senior citizens from the perspective of sociology and social gerontology. Design/methodology/approach: The barriers of social activity experienced by elderly people as well as its amenities are presented in the order of the SWOT-like analysis. The main issue has been discussed within the scope of gerontology. Psycho-social and sociological theories has been applied to distinguish two levels of potential factors of social activities of senior citizens: individual level and the level of society. Findings: As a result of discussion in the summary author the role and the connection of theory and research in the practice of providing the opportunities for social activities of senior citizens. The special role belongs to action research which directly lies in between science and practice, the surveys which provide knowledge about scale of the problems and forms of activity of elderly people whereas longitudinal studies indicate the changes in attitudes and the modes of activity in the life course of aging individuals. Originality/value: The paper combines and puts in order the scientific arguments concerning chances and factors hindering social activity of senior citizens. It is addressed to sociologists, social workers and some other specialists in the scope of social sciences and practical professions dealing with the issues of elderly people.

Słowa kluczowe

EN

elderly people; social activity; sociological theory; social gerontology

PL

ludzie starsi; aktywność społeczna; teoria socjologiczna; gerontologia społeczna

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2021
• Tom: z. 151
• Strony: 481--492
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz.

Twórcy

autor

Niezabitowski Marek

• Silesian University of Technology, Faculty of Organization and Management, Department of Applied Social Sciences

• https://orcid.org/0000+0002+7730+2483

Bibliografia

• 1. Atchley, R.C. (1972). The Social Forces in Later Life. Belmont Cal.
• 2. Baltes, M.M., Carstensen, L.L. (2003). The Process of Successful Aging: Selection, Optimization and Compensation. In: U.M. Staudinger, and U. Lindenberger (Ed.), Understanding Human Development: Dialogues with Life-span Psychology (pp. 81-104). Dordrecht: Kluwer Academic Publisher.
• 3. Bengtson, V.L. (1973). The Social Psychology of Aging. Indianapolis: Bobbs-Merrill.
• 4. Castells, M. (2000). The Rise of the Network Society. Oxford: Blackwell.
• 5. Cavan, R.S., Burgess, E.W., Havighurst, R.J., and Goldhamer, H. (1949). Personal Adjustment in Old Age. Chicago: Science research Associates.
• 6. Coenen-Huther, J., Menec, V., Synak, B. (Ed.) (2001). Activity and Successful Aging. Gerontology. International Journal of Experimental, Clinical and Behavioral Gerontology, 47 (suppl. 1), 1.
• 7. Cowgil, D.O., Holmes, D. (1972). Aging and Modernization. New York: Appleton¬Century-Crofts.
• 8. Cumming, E., Henry, W. (1961). Growing Old: the process of disengagement. New York: Basic Books.
• 9. Czekanowski, P. (2000). Aktywizacja osób starych w społeczności lokalnej (z uwzględnieniem doświadczeń z realizacji polsko-holenderskiego Projektu MATRA COP). In: B. Synak (Ed.), Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej (pp. 32-42). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 10. Fernandez-Ballesteros, R. (2008). Active Aging: the Contribution of Psychology. Hogrefe.
• 11. Halicka, M., and Pędich, W. (1997). Działania samopomocowe ludzi starszych. Białystok: Akademia Medyczna.
• 12. Halicka, M., Halicki, J. (2003). Integracja społeczna i aktywność ludzi starszych. In: B. Synak (Ed.), Polska starość (pp. 189-218). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 13. Halicki, J. (2000). Edukacja seniorów w aspekcie teorii kompetencyjnej. Studium historyczno-porównawcze. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”.
• 14. Havighurst, R. (1963). Successful Aging. In: R. Williams, T. Tibbitts, and W. Donahue (Ed.), Processes of Aging. New York: Atherton Press.
• 15. Klimczak, J., and Nowalska-Kapuścik D. (2019). Starość w (wielkim) mieście. Katowice: Wydawnictwo internetowe e-bookowo.
• 16. Krzysztofek, K., and Szczepański, M.S. (2002). Zrozumieć rozwój. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• 17. Kuypers, J.A., and Bengtson, V.L. (1973). Competence and Social Breakdown: A Social- Psychological View of Aging. Human Development, 16, 2, p. 37-49.
• 18. Mead, M. (1978). Culture and Commitment. A Study of the Generation Gap. New York: Doubleday.
• 19. Mead, M. (2000). Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego. Warszawa: PWN.
• 20. Miller, S.J. (1965). Portent of embarrassment. In: A.M. Rose, and W.A. Peterson (Ed.), Older people and their social world (pp. 87-92). Philadelphia: FA Davis.
• 21. Minois, G. (1995). Historia starości. Od antyku do renesansu. Warszawa: Wydawnictwo „Marabut”.
• 22. Mossakowska, M., Więcek, A., Błędowski, P., (Ed.) (2012). Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce [Medical, psychological, sociological and economic aspects of the aging of people in Poland]. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
• 23. Niezabitowski, M. (2007). Ludzie starsi w perspektywie socjologicznej. Problemy uczestnictwa społecznego [Elderly people in a sociological perspective. The issues of social participation]. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• 24. Niezabitowski, M. (2020). Prawa osób starszych - kilka uwag z perspektywy gerontologii społecznej. In: A. Kuzior (Ed.), Globalne konteksty poszanowania praw i wolności człowieka. Współczesne problemy i dylematy. 12 (pp. 197-211). Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
• 25. Piotrowski, J. (Ed.) (1973). Miejsce człowieka starego w rodzinie i społeczeństwie. Warszawa: PWN.
• 26. Rose, A.M. (1965). The subculture of the aging: a framework for research in social gerontology. In: A.M. Rose, and W.A. Peterson (Ed.), Older people and their social world (pp. 3-16). Philadelphia: FA Davis.
• 27. Synak, B. (1999). Ludzie starzy. Encyklopedia Socjologii, t. II. Komitet Socjologii PAN. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• 28. Synak, B. (Ed.) (2000). Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 29. Synak, B. (Ed.) (2003). Polska starość. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 30. Szatur-Jaworska, B. (2012a). Aktywne starzenie się i solidarność międzypokoleniowa w debacie międzynarodowej [Active aging and intergenerational solidarity in international debate]. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 17, pp. 15-28.
• 31. Szatur-Jaworska, B. (2012b). Sytuacja rodzinna i więzi rodzinne ludzi starych i osób na przedpolu starości. In: M. Mossakowska, A. Więcek, and P. Błędowski (Ed.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce (pp. 419-448). Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
• 32. Szukalski, P. (2012). Aktywność zawodowa. In: M. Mossakowska, A. Więcek, and P. Błędowski (Ed.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce (pp. 407-417). Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
• 33. United Nations (2002). Political Declarations and Madrid Plan of Action on Ageing. New York. Retrieved from https://www.un.org/development/desa/ageing/madridplan-of-action- and-its-implementation.html, 31.07.2020.
• 34. Witkamp, M., Meerstra, R. (1995). TEMPUS welcome to Poznań. Leeuwarden: Noordelijke Hogeschool Leeuwarden.
• 35. Zych, A.A. (1999). Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.