Parkingi w mieście. Próba wstępnego uporządkowania poglądów w kontekście wyzwań rozwojowych dla miast, na przykładzie Górnośląsko - Zagłębiowskiej Metropolii (GZM)

• Autorzy: Gachowski Marek

Identyfikatory

DOI

10.54264/0086

Warianty tytułu

EN

Parking lots in the city. An attempt to preliminarily organize views in the context of development challenges for cities on the example of the upper Silesian - Zagłębie Metropolis (GZM)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule podjęto próbę uporządkowania poglądów na problem dostępności nieograniczonej liczby miejsc parkingowych, w obszarach śródmiejskich i centralnych miast o historycznie ukształtowanej strukturze urbanistycznej. Obserwuje się bowiem obecnie istotny konflikt interesów, pomiędzy zwolennikami przywrócenia miast pieszym (na przykład idea miasta piętnastominutowego), a zwolennikami nieograniczonej możliwości parkowania samochodów osobowych w tych obszarach. Ze względu na charakter struktur urbanistycznych historycznie kształtowanych, pogodzenie tych sprzecznych tendencji jest bardzo trudne, lub wręcz niemożliwe. W artykule wskazano, że za ograniczeniem ilości miejsc parkingowych w tych obszarach przemawiają zarówno aspekty urbanistyczno - funkcjonalne (sprzeczność pomiędzy potrzebami człowieka pieszego, a użytkownika samochodu) oraz aspekty finansowe (bardzo wysokie koszty, przy braku ogólnospołecznych korzyści). Wnioski wydają się wskazywać, że opisany powyżej konflikt jest de facto konfliktem cywilizacyjnym pomiędzy podejściem konserwatywnym i indywidualistycznym, a podejściem postępowym, zakładającym współdziałania społeczności miejskiej na wielu płaszczyznach.

EN

The article attempts to organize the views on the problem of the availability of an unlimited number of parking spaces in the areas of downtown and central cities with a historically shaped urban structure. There is currently a significant conflict of interest between the supporters of the restoration of cities to pedestrians, for example, the idea of a fifteen-minute city, and the supporters of unlimited parking of passenger cars in these areas. Due to the nature of historically shaped urban structures, it is very difficult, if not impossible, to reconcile these contradictory tendencies. The article indicates that the limitation of the number of parking spaces in these areas is supported by both urban and functional aspects (contradiction between the needs of the first person and the car) and financial aspects (very high costs with the lack of general social benefits). The conclusions seem to indicate that the conflict described above is in fact a civilizational conflict between the conservative approach and the individualistic approach to the progressive approach, assuming the cooperation of the urban community on many levels.

Słowa kluczowe

PL

metropolia GZM; parkowanie w śródmieściu; rozwój miasta; miasto dla pieszych

EN

GZM metropolis; parking in the city centre; urban development; pedestrian citie

• Wydawca: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 18
• Strony: 23--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys.

Twórcy

autor

Gachowski Marek

• Akademia Śląska, Wydział Architektury, Budownictwa i Sztuk Stosowanych, ul. Rolna 43, 40-555 Katowice

• https://orcid.org/0000-0002-8702-3269

Bibliografia

• [1] E. Macioszek and A. Kurek, “The Use of a Park and Ride System—A Case Study Based on the City of Cracow (Poland),” Energies (Basel), vol. 13, no. 13, p. 3473, Jul. 2020, doi: 10.3390/en13133473.
• [2] J. Ortega, J. Tóth, and T. Péter, “Planning a Park and Ride System: A Literature Review,” Future Transportation, vol. 1, no. 1, pp. 82–98, May 2021, doi: 10.3390/futuretransp1010006.
• [3] S. Saki and T. Hagen, “Cruising for parking again: Measuring the ground truth and using survival analysis to reveal the determinants of the duration,” Transp Res Part A Policy Pract, vol. 183, p. 104045, May 2024, doi: 10.1016/j.tra.2024.104045.
• [4] A. Faghri, A. Lang, K. Hamad, and H. Henck, “Integrated Knowledge-Based Geographic Information System for Determining Optimal Location of Park-and-Ride Facilities,” J Urban Plan Dev, vol. 128, no. 1, pp. 18–41, Mar. 2002, doi: 10.1061/(ASCE)0733-9488(2002)128:1(18).
• [5] R. Williams, “Oxford’s Park-and_Ride system.,” Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Municipal Engineer, vol. 133, no. 3, pp. 127–135, Sep. 1999, doi: 10.1680/imuen.1999.31935.
• [6] K. Ilmurzyńska, “Parkowanie na wielkich osiedlach mieszkaniowych a zrównoważonapolityka parkingowa,” BUILDER, vol. 319, no. 2, pp. 2–5, Jan. 2024, doi: 10.5604/01.3001.0054.2816.
• [7] H. Jony, M. Jawad, and H. A. Al-Jameel, “Off-street parking characteristics in Al-Hilla City Center,” IOP Conf Ser Mater Sci Eng, vol. 737, no. 1, p. 012132, Feb. 2020, doi: 10.1088/1757899X/737/1/012132.
• [8] P. Das, “A Methodology of Evaluating Urban Parking System: Case Study of Delhi,” European Transport/Trasporti Europei, vol. 81, no. ET.2021, pp. 1–16, Mar. 2021, doi: 10.48295/ET.2021.81.9.
• [9] J. Parmar, P. Das, and S. M. Dave, “Study on demand and characteristics of parking system in urban areas: A review,” Journal of Traffic and Transportation Engineering (English Edition), vol. 7, no. 1, pp. 111–124, Feb. 2020, doi: 10.1016/j.jtte.2019.09.003.
• [10] Z. Zu, Z. Jin, and Y. Zhao, “Exploration of the Parking Problems in the Wujiang District,” in CICTP 2014, Reston, VA: American Society of Civil Engineers, Jun. 2014, pp. 1945–1952. doi: 10.1061/9780784413623.187.
• [11] S. A. Alkheder, M. M. Al Rajab, and K. Alzoubi, “Parking problems in Abu Dhabi, UAE toward an intelligent parking management system ‘ADIP: Abu Dhabi Intelligent Parking,’” Alexandria Engineering Journal, vol. 55, no. 3, pp. 2679–2687, Sep. 2016, doi: 10.1016/j.aej.2016.06.012.
• [12] F. Kirschner and M. Lanzendorf, “Support for innovative on-street parking policies: empirical evidence from an urban neighborhood,” J Transp Geogr, vol. 85, p. 102726, May 2020, doi: 10.1016/j.jtrangeo.2020.102726.
• [13] F. Kirschner and M. Lanzendorf, “Parking management for promoting sustainable transport in urban neighbourhoods. A review of existing policies and challenges from a German perspective,” Transp Rev, vol. 40, no. 1, pp. 54–75, Jan. 2020, doi: 10.1080/01441647.2019.1666929.
• [14] S. Bamberg, S. Fujii, M. Friman, and T. Gärling, “Behaviour theory and soft transport policy measures,” Transp Policy (Oxf), vol. 18, no. 1, pp. 228–235, Jan. 2011, doi: 10.1016/j.tranpol.2010.08.006.
• [15] F. Li and Z. Guo, “Do parking standards matter? Evaluating the London parking reform with a matched-pair approach,” Transp Res Part A Policy Pract, vol. 67, pp. 352–365, Sep. 2014, doi: 10.1016/j.tra.2014.08.001.
• [16] A. Szumilas, “Implementation of Solutions Reducing the Number of Cars in Polish Housing Estates—Based on the Experience of the Vauban Estate in Freiburg, Case of the City of Wroclaw,” Buildings, vol. 14, no. 3, p. 712, Mar. 2024, doi: 10.3390/buildings14030712.
• [17] A. Lower and A. Szumilas, “Parking Policy as a Tool of Sustainable Mobility-Parking Standards in Poland vs. European Experiences,” Sustainability, vol. 13, no. 20, p. 11330, Oct. 2021, doi: 10.3390/su132011330.
• [18] J. Wesolowski, Miasto w drodze. Przewodnik po dobrych praktykach w organizowaniu transportu miejskiego. Łódż: Instytut Spraw Obywatelskich, 2008.
• [19] Z. Zuziak, “Ekologiczne definiowanie urbanistyki,” Czasopismo Techniczne.Architektura, vol. 104, no. 7-A, pp. 9–20, 2007. 2024, nr 18
• [20] M. Gachowski, “Czy rozpad struktury urbanistycznej miast polskich jest nieunikniony? (czy krajobraz miast Polskich można jeszcze uratować?),” in Odnowa krajobrazu miejskiego, N. Juzwa and E. Niezabitowska, Eds., Gliwice: Politechnika Śląska, 2005, pp. 107–122.
• [21] L. Krier, The Architecture of Community. Washigton DC: Island Press, 2009.
• [22] Z. Gądek, Kształtowanie Wieloużytkowych Obiektów Architektonicznych. Kraków: Wydawnictwa Politechniki Krakowskiej, 1971.
• [23] G. Mingardo, B. van Wee, and T. Rye, “Urban parking policy in Europe: A conceptualization of past and possible future trends,” Transp Res Part A Policy Pract, vol. 74, pp. 268–281, Apr. 2015, doi: 10.1016/j.tra.2015.02.005.
• [24] T. Słupik, “Demokracja deliberatywna szansą na przezwyciężenie kryzysu demokracji liberalnej?,” in DEMOKRACJA DELIBERATYWNA: UTOPIA CZY RATUNEK DLA DEMOKRATYCZNYCH WARTOŚCI, A. Turoń - Kowalska, Ed., Sosnowiec: Uniwersytet Śląski, 2016, pp. 73–90.
• [25] K. Binmore, Playing for Real. A text on Game Theory. New York: Oxford University Press, 2007.
• [26] R. , B. Fuller, Synergetics: Explorations in the Geometry of Thinking. New York: Macmillan Press, 1975.
• [27] A. Wilson, Entropy in urban and regional modelling. New York: Routlege, 2011.
• [28] D. Banister, “The sustainable mobility paradigm,” Transp Policy (Oxf), vol. 15, no. 2, pp. 73–80, Mar. 2008, doi: 10.1016/j.tranpol.2007.10.005.
• [29] S. Selzer, “Car-reduced neighborhoods as blueprints for the transition toward an environmentally friendly urban transport system? A comparison of narratives and mobilityrelated practices in two case studies,” J Transp Geogr, vol. 96, p. 103126, Oct. 2021, doi: 10.1016/j.jtrangeo.2021.103126.
• [30] M. Gachowski, “Przestrzeń publiczna w mieście jako towar pożądany, przestrzeń półpubliczna w mieście jako towar niebezpieczny,” in Komercjalizacja przestrzeni - charakterystyka zjawiska, P. Lorens and E. Ratajczak - Piątkowska, Eds., Warszawa: Urbanista, 2008, pp. 128–136.
• [31] A. Reeve, “British Town Center Management: Setting the Stage for the BID Model in Europe,” in Business Improvement Districts, 1st Edition., G. Morcol, L. Hoyt, J. W. , Meek, and U. Zimmermann, Eds., NewYork: Routledge, 2008, pp. 101–129.
• [32] G. Lloyd and D. Peel, “From Town Center Management to the BID Model in Britain: Toward a New Contractualism?,” in Business Improvement Districts, 1st Edition., G. Morcol, L. Hoyt, J. , Meek, and U. Zimmerman, Eds., New York: Routledge, 2008, pp. 38–62.
• [33] A. Blitz, A. Busch-Geertsema, and M. Lanzendorf, “More Cycling, Less Driving? Findings of a Cycle Street Intervention Study in the Rhine-Main Metropolitan Region, Germany,” Sustainability, vol. 12, no. 3, p. 805, Jan. 2020, doi: 10.3390/su12030805.