Skłodowska-Curie – na ramionach olbrzymów, pod prąd stereotypom

Petelenz, B.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Skłodowska-Curie – na ramionach olbrzymów, pod prąd stereotypom

Autorzy

Petelenz B.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Marie Skłodowska-Curie – on the shoulders of giants, thinking outside the box

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

W niniejszym artykule przypomniano najważniejsze osoby i okoliczności, które (pośrednio lub bezpośrednio) pomogły Marii Skłodowskiej-Curie – do dzisiaj jedynej laureatce Nagród Nobla zarówno z Fizyki jak i z Chemii – przygotować się do roli badacza. Wskazano niektóre aspekty jej własnego sposobu myślenia, który tak mocno zaważył na losach nauki i kultury światowej.

The paper points out some circumstances and some people that – directly or indirectly – influenced the scientific development of Marie Skłodowska-Curie, the only winner of the Nobel Prizes both for Physics and for Chemistry. It also focuses on some aspects of her intellectual approach which revolutionized the science in the late 19th and early 20th century.

Słowa kluczowe

Skłodowska-Curie Maria polon rad promieniotwórczość struktura materii

Skłodowska-Curie Maria polonium radium structure of matter

Wydawca

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem

Czasopismo

Chemik

Rocznik

2013

Tom

Vol. 67, nr 8

Strony

675--682

Opis fizyczny

Bibliogr. 51 poz., rys.

Twórcy

autor

Petelenz B.

Barbara.Petelenz@ifj.edu.pl

Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Kraków

Bibliografia

1. Hurwic J.: Maria Skłodowska-Curie i promieniotwórczość. Wydawnictwo Żak, Warszawa, 1993. http://www.tnw.waw.pl/index.php?option=com_ content&task=view&id=80&ltemid=28 (2013-02-13). Obowiązki kierowników Pracowni pełnili na miejscu: Jan Kazimierz Danysz ( 1884-1914) i Ludwik Wertenstein ( 1887-1945).
2. http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1903/ (2013-02-22).
3. http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1911 / (2013-02-22).
4. Dokumenty w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie (2012-02-01).
5. Dwaj znani pozytywiści: Aleksander Głowacki - Bolesław Prus (1847-1912) i Aleksander Świętochowski ( 1849-1938) byli wychowankami Gimnazjum Gubernialnego w Lublinie, gdzie dyrektorem był dziadek Marii, Józef Skłodowski. http://i.sadursk.w.interia.pl/sklodowskigl/strona_glowna. htm i http://www.tnn.pl/tekst.php?idt=647 (2013-01-02).
6. Davies N.: The Heart of Europe. Short History of Poland. Oxford University Press, 1984.
7. Jedlicki J.: Błędne koło (t. 2 z cyklu: Jedlicki J., red.: Dzieje Inteligencji polskiej do roku 1918, t. 1-3). Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, Warszawa, 2008.
8. Micińska M.: Inteligencja na rozdrożach: 1864-1918 (t. 3 z cyklu: Jedlicki J., red.: Dzieje Inteligencji polskiej do roku 19181. 1-3). Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, Warszawa, 2008.
9. Skłodowska-Curie M.: Autobiogafia i Piotr Curie / Autobiographical notes and Pierre Curie. Galant, Warszawa, 2011.
10. Kabzińska K., Melewicz M.H., Piskurewicz J, Róziewicz J. (oprac.): Korespondencja polska Marii Skłodowskiej-Curie 1881-1934. Instytut Historii PAN i PTChem, Warszawa, 1994, 13-14.
11. Spencer H.: Introduction à la science sociale. Gerner Baillière Paris 1880. http://catalog.hathitrust.org/Record/006827419 (2013-02-22).
12. Bert R: Lektsii po zoologii (anatomiya i fizyologiya) (przekład z jęz. francuskiego na jęz. rosyjski). Bilibin &Ko, Sankt Petersburg, 1882. http://content. mail.ru/arch/21385/8507410.html’print (2013-02-22).
13. Daniell A.: Podręcznik zasad fizyki (przekład z jęz. angielskiego: Boguski J.J.). Paprocki i S-ka, Warszawa, 1887.
14. Kwiatkowski E.: Dzieje chemii i przemysłu chemicznego. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1962.
15. Kamiński D.: Historia Miejsca. Wydawca: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, Warszawa, 2010. ISBN 978 83 92998 8-5.
16. http://www.uw.edu.pl/o_uw/historia/l870p.html (2013 02 13).
17. Kabzińska K.: Pracownia chemiczna w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie (1876-1939). Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki, 1997, VI/2, 113-135.
18. Niektóre źródła podają imię Włodzimierz, chociaż bardziej prawdopodobne wydaje się imię Ludwik. http://bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/267/ pt13_nr_20_l913_05_l5.pdf (2013-02-13).
19. http://www.wilno.name/galeria/119-uw.html (2013-02-13).
20. Micińska M.: op. cit. 2008.
21. http://bc.wimbp.lodz.pl/Content/338l/Rozwoj1905nr141a.pdf(2011-07-18).
22. Curie M.: Propriétés magnétiques des aciers trempés. Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences, 1897, 125, 1165-1168.
23. Becquerel H.: Sur les radiations invisibles émises par les corps phosphorescent. Comptes rendus..., 1896, 122, 501-503.
24. Becquerel H.: Sur diverses propriétés des rayons uraniques. Comptes rendus ..., 1896, 123, 855-858.
25. Curie M.: Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium. Comptes rendus..., 1898, 126, 1101-1103.
26. Mould R.F.: Radium history mosaic. NOWOTWORY Journal of Oncology, Supplement., Warszawa, 2007.
27. Goldschmidt B.: Uranium's Scientific History 1789-1939. Fourteenth International Symposium held by the Uranium Institute in London, September 1989. http://garnet.berkeley.edu/~rochlin/ushist.html (2013-02-21).
28. Manual of acid in situ leach uranium mining technology. IAEA-TEC-DOC-1239 IAEA, Vienna, 2001. http://www-pub.iaea.org/mtcd/publica-tions/pdf/te_l 239_prn.pdf (2013-02-21 ).
29. Hurwic J.: op. cit. 1993.
30. Curie P, Curie S.: Sur une substance nouvelle radio-active, contenue dans la pechblende. Comptes rendus..., 1898, 127, 175-178.
31. Curie P., Curie M., Bémont G.: Sur une nouvelle substance fortement radio-active contenue dans la pechblende. Comptes rendus ..., 1898, 127, 1215-1217.
32. Skłodowska-Curie M.: Promieniotwórczość. Wyd. 2 (tłumaczył z jęz. francuskiego Wertenstein L.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1953, 113.
33. Curie M.: Sur le poids atomique du radium. Comptes rendus ..., 1902, 135, 161-163; 1907, 145,422-425.
34. Demarçay E.: Sur le spèctre d’une substance radio-active. Comptes rendus..., 1898, 127, 1218; Sur le spèctre du Radium. Comptes rendus..., 1899, 129, 716-717; Sur le spèctre du radium. Comptes rendus..., 1900, 131, 258-259.
35. Curie M., Debièrne A.-L.: Sur le radium métallique. Comptes rendus..., 1910, 151, 523-525.
36. Guillaumont R., Grambow B.: Chemistry after the Discoveries of Polonium and Radium. Chemistry International - IUPAC Bulletin 2011, 33/1, 24-27.
37. Skłodowska-Curie M.: Badanie ciał radioaktywnych (rozprawa przedstawiona Wydziałowi Matematyczno-Przyrodniczemu Uniwersytetu Paryskiego w celu uzyskania stopnia doktora nauk fizykalnych). Instytut Kształcenia Ekonomicznego PTE, Warszawa, 1992 (oryginał w jęz. polskim: E. Wende i S-ka, Warszawa, 1904).
38. Thomson J.J.: Rays of positive electricity. Proceedings of the Royal Society 1913, A, 89. http://web.lemoyne.edu/~giunta/canal.html (2013-02-22).
39. Soddy P.: The Radio-Elements and the Periodic Law. Nature 1913, 91, 57-58. doi: 10.1038/091057a0; http://www.nature.com/nature/journal/v91/n2264/pdf/091057a0.pdf (2013-02-22).
40. Curie R, Laborde A.: Sur la chaleur dégagée spontanément par les sels de radium. Comptes rendus..., 1903, 136, 673-675.
41. Hahn O., Strassmann R: Über die Entstehung von Radiumisotopen aus Uran durch Bestrahlen mit schnellen und verlangsamten Neutronen. Naturwissen-schaften 1938, 26, 755-756.
42. Skłodowska-Curie M.: Wspomnienie o Piotrze Curie. Op. cit. 2011, 103.
43. La théorie du rayonnement et les quanta. Paris, 1911. http://www.archive.org/details/lathorieduray00inst (2012-11-07).
44. Rutherford E.: The Scattering of a and (5 Particles by Matter and the Structure of the Atom. Philosophical Magazine Sériés 6. 1911,21, 669-688. http://www.chemteam.info/Chem-History/Rutherford-1911/Rutherford-1911.html (2013-02-22).
45. Structure de la materie, Paris, 1921. http://www.archive.org/details/lastructuredelam00inst (2012-11-07).
46. Bohr N.: On the Constitution of Atoms and Molecules. Part I. Philosophical Magazine 1913, 26, 1-24. http://web.ihep.su/dbserv/compas/src/bohr13/eng.pdf. (2013-02-22).
47. http://www.solvayinstitutes.be/index.php?pageid=3&ssid=4&sssid=1(2013-02-22).
48. Cytat za Hurwic J.: op. cit. 1993.
49. Chadwick J.: The Existence of a Neutron. Proceedings of the Royal Society of London A. 1932, 136, (830), 692-708. doi:10.1098/rspa.1932.0112. http://rspa.royalsocietypublishing.org/content/l36/830/692.full.pdf+html (2013-02-22).
50. Yukawa H.: On the Interaction of Elementary Particles. Proc. Phys.-Mat. Soc. Japan 1935, 17, 48.
51. Skłodowska-Curie M.: Wspomnienie o Piotrze Curie. Op. cit. 2011, 96.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-8fa2ebd5-3c89-4fcd-b865-226fe6a3fc71