Selected practical and methodological aspects of renovations and adaptations of modernist buildings from the after-war period in Upper Silesia

• Autorzy: Wagner T. , Nakonieczny R.

Warianty tytułu

PL

Wybrane aspekty praktyczne i metodologiczne renowacji i adaptacji obiektów modernistycznych z lat powojennych na terenie Górnego Śląska

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

At the beginning of the economic transformation in Poland, buildings constructed after 1945 were treated as symbols of an unacceptable system. Currently, the modernist architecture of the twentieth century is seen as an important element of historical and cultural heritage. However, the problem of its protection against a number of adverse events that may lead to the loss of its essential values and often result in its destruction has been recently growing. The spectacular examples include demolition of the railway station in Katowice (built in 1964-1972) or the reconstruction of a part of the historic structure forced by the protests of various parties. Therefore, the authors attempted to identify the key factors for determining the assessment methods of modernist buildings, and to find possible ways of their transformations. At the same time, it is essential to indicate the significant risks that result both from the lack of understanding of the needs to protect the selected objects (erected in this period), and from the problems that result from the current legislation.

PL

U progu transformacji gospodarczej w Polsce budynki wzniesione po 1945 roku traktowano jako symbole nieakceptowanego ustroju. Obecnie modernistyczna architektura XX wieku jest postrzegana jako ważny element spuścizny historyczno kulturowej. Tymczasem w ostatnich kilku latach nasila się naglący problem jej ochrony przed szeregiem zjawisk niekorzystnych, które prowadzą do zaniku jej istotnych wartości, a często unicestwienia. Do spektakularnych przykładów należy rozbiórka Dworca Kolejowego w Katowicach z lat 1964-72 i wymuszona protestami różnych środowisk rekonstrukcja fragmentu historycznej struktury. Stąd próba określenia podstawowych czynników pozwalających określić metody oceny obiektów modernistycznych oraz możliwe drogi przekształceń. Jednocześnie należy wskazać istotne zagrożenia jakie wynikają zarówno z braku zrozumienia dla konieczności ochrony wybranych obiektów tego okresu, jak i problemów jakie wynikają z obecnie obowiązującego ustawodawstwa.

Słowa kluczowe

EN

modernist buildings; modernist architecture; Upper Silesia; renovations; adaptations

PL

obiekty modernistyczne; architektura modernistyczna; Górny Śląsk; renowacja obiektów; adaptacja

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Civil and Environmental Engineering Reports
• Rocznik: 2012
• Tom: No. 9
• Strony: 143--151
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., fot.

Twórcy

autor

Wagner T.

• Silesian University of Technology, Faculty of Architecture, Gliwice

autor

Nakonieczny R.

• Silesian University of Technology, Faculty of Architecture, Gliwice

Bibliografia

• 1. Baran B.: Postmodernizm, wydawca: Inter Esse, Kraków 1992.
• 2. Chojecka E.: Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004.
• 3. Grzeszczuk Brendel H., Klause G., Kodym-Kozaczko G., Marciniak P.: Prolegomena do ochrony obiektów architektonicznych i zespołów urbanistycznych Poznania XX wieku, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2008.
• 4. Mokrzyński J.: Katowicki dworzec kolejowy "Przegląd Budowlany" 7/79.
• 5. Nakonieczny R.: Modern movement architecture in Poland. Protection or lack of protection?[w:] The survival of modern. From coffe cup to plan. Abstracts Docomomo Conference in Espoo, Finland, Docomomo, Espoo 2012.
• 6. Niezabitowski A.: Rola historii architektury w kształceniu współczesnych architektów, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, Tom XXIX, 1997, str.121,122.
• 7. Rymaszewski B.: Polska ochrona zabytków, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2005.
• 8. Włodarczyk M.: Rejestr zabytków czy lista dóbr kultury architektury współczesnej?, Wiadomości Konserwatorskie 19/2006.