Dojrzałość termiczna materii organicznej rozproszonej w oligoceńskich skałach okruchowych z odwiertu Wt-4 (Bieszczady Zachodnie) – wstępne wyniki

• Autorzy: Waliczek Marta M. , Solecki Marek L.

Identyfikatory

DOI

10.7306/2025.50

Warianty tytułu

EN

Thermal maturity of organic matter dispersed in Oligocene clastic rocks in the Wt-4 well (Western Bieszczady Mts.) – preliminary results

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This study used microscopic analyses to investigate the thermal maturity of organic matter dispersed in Oligocene rocks from the Wt-4 well at depths ranging from 330 to 1933 m, within the Silesian Unit of the Polish Outer Carpathians. The thermal maturity, determined through vitrinite reflectance measurements, indicates that the organic matter is mature enough for hydrocarbon generation. The maximum palaeotemperature affecting the rocks was found to be between 109 and 153°C.

Słowa kluczowe

PL

materia organiczna; refleksyjność witrynitu; płaszczowina śląska; Karpaty zewnętrzne

EN

organic matter; vitrinite reflectance; Silesian Nappe; Outer Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: Vol. 73, nr 4
• Strony: 441--446
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Waliczek Marta M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

• https://orcid.org/0000-0002-5940-7986

autor

Solecki Marek L.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

• https://orcid.org/0000-0001-8637-8300

Bibliografia

• 1. AMERICAN SOCIETY FOR TESTING AND MATERIALS (ASTM) D7708-11, 2011 - Standard Test Method for Microscopical Determination of the Reflectance of Vitrinite Dispersed in Sedimentary Rocks ASTM International. West Conshohocken. PA; https://doi.org/10.1520/D7708-11
• 2. AMERICAN SOCIETY FOR TESTING AND MATERIALS (ASTM), 2015 - ASTM D2797/D2797M-11a: Standard Practice for Preparing Coal Samples for Microscopical Analysis by Reflected Light. ASTM International, West Conshohocken, Pennsylvania; https://doi.org/10.1520/D2797_D2797M-HA
• 3. ANDREUCCI B., CASTELLUCCIO A., JANKOWSKI L., MAZZOLI S., SZANIAWSKI R., ZATTIN M. 2013 - Burial and exhumation history of the Polish Outer Carpathians: discriminating the role of thrusting and post-thrusting extension. Tectonophysics, 608: 866-883; 10.1016/j.tecto.2013.07.030
• 4. BARKER C.E., PAWLEWICZ M.J. 1994 - Calculation of vitrinite reflectance from thermal histories and peak temperatures: a comparison of methods. [W:] Mukhopadhyay P.K., Dow W.G. (red.), Vitrinite reflectance as maturity parameter: applications and limitations. Ameri¬can Chemical Society Symposium Series, 570: 216-229.
• 5. BESSEREAU G., ROURE F., KOTARBA M., KUŚMIEREK J., STRZETELSKI W. 1997 - Structure and hydrocarbon habitat of the Polish Carpathians. [W:] Ziegler P.A., Horvath F. (red.), Peri-Thetys Memoir 2: Structure and Prospects Alpine Basins and Foreland. Memoires du Museum National d’Histoire Naturelle, 170: 343-373.
• 6. FELDMAN-OLSZEWSKA A., JANKOWSKI L., KRZYŻAK E., PERYT T., SIKORSKA-JAWOROWSKA M., WÓJCIK K. 2019 - Ropa naftowa i gaz ziemny w Polsce - obszary perspektywiczne oraz postępo¬wanie przetargowe w 2018/2019 r. (część II). Przegląd Geologiczny, 67 (1): 13-26.
• 7. JANKOWSKI L., BRZEZIŃSKI D., CZAPIGO-CZAPLA M., FABIAŃCZYK J., GARECKA M., JASIONOWSKI M., JUGOWIEC M., KAFARA D., KOPCIOWSKI R., KOSTRZ-SIKORA P., KOZŁOWSKA O., KUC P., LASKOWICZ R., ROSOWIECKA O., SZYDŁO A., WÓJCIK K. 2017 - Pakiet danych geologicznych do postępowania przetargowego na poszukiwanie złóż węglowodorów - Obszar przetargowy „Wetlina”. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 8. JANKOWSKI L.S., KOPCIOWSKI R., RYŁKO W. 2004 - Geological map of the Outer Carpathians: borderlands of Poland, Ukraine and Slovakia, 1 : 200 000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 9. JANKOWSKI L., ŚLĄCZKA A. 2000 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1 : 50 000, ark. Jabłonki (1065). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 10. JANKOWSKI L., ŚLĄCZKA A. 2014 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1 : 50 000, ark. Jabłonki (1065). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 11. KOLTUN Y.V. 1992 - Organic matter in Oligocene Menilite formation rocks of the Ukrainian Carpathians: palaeoenvironment and geochemical evolution. Organic Geochemistry, 18 (4): 423-430; https://doi.org/10.1016/0146-6380(92)90105-7
• 12. KOSAKOWSKI P., KOLTUN Y., MACHOWSKI G., POPRAWA P., PAPIERNIK B. 2018 - The geochemical characteristics of the Oligocene - lower Miocene Menilite formation in the Polish and Ukrainian outer Carpathians: a review. Journal of Petroleum Geology, 41 (4): 319-336; https://doi.org/10.1111/jpg.12705
• 13. KOSAKOWSKI P., WIĘCŁAW D., KOTARBA M.J. 2009 - Charakterystyka macierzystości wybranych utworów fliszowych w przygranicznej strefie polskich Karpat zewnętrznych. Geologia AGH, 35 (4/1): 155-190.
• 14. KÖSTER J., KOTARBA M. J., LAFARGUE E., KOSAKOWSKI P. 1998a - Source rock habitat and hydrocarbon potential of Oligocene Menilite Formation (Flysch Carpathians, Southeast Poland): an organic geochemical and isotope approach. [W:] Horsfield B., Radke M., Schaefer R.G., Wilkes H. (red.), Advances in Organic Geochemistry 1997. Proceedings of the 18th International Meeting on Organic Geochemistry. Part I. Petroleum Geochemistry. Organic Geochemistry, 29 (1-3): 543-558.
• 15. KÖSTER J., ROSPONDEK M., SCHOUTEN S., KOTARBA M., ZUBRZYCKI A., SINNINGHE DAMSTÉ J. S. 1998b - Biomarker geochemistry of a foreland basin: the Oligocene Menilite Formation in the Flysch Carpathians of Southeast Poland. [W:] Horsfield B., Radke M., Schaefer R.G, Wilkes H. (red.), Advances in Organic Geochemistry 1997. Proceedings of the 18th International Meeting on Organic Geoche-mistry. Part I. Petroleum Geochemistry. Organic Geochemistry, 29 (1-3): 649-669.
• 16. KOTARBA M.J., KOLTUN Y.V. 2006 - The origin and habitat of hydrocarbons of the Polish and Ukrainian Parts of the Carpathian Province. [W:] Golonka J., Picha F. (red.), The Carpathians and their foreland: geology and hydrocarbon resources. American Association of Petroleum Geologists Memoir, 84: 395-443.
• 17. KOTARBA M.J., WIĘCŁAW D., KOLTUN Y.V., KUŚMIEREK J., MARYNOWSKI L., DUDOK I.V. 2007 - Organic geochemical study and genetic correlation of natural gas, oil and Menilite source rocks in the San and Stryi rivers region (Polish and Ukrainian Carpathians). Organic Geochemistry, 38: 1431-1456.
• 18. KRUGE M. A., MASZTALERZ M., SOLECKI A., STANKIEWICZ B.A. 1996 - Organic geochemistry and petrology of oil source rocks, Carpathian Overthrust region, southeastern Poland - implications for petro¬leum generation. Organic Geochemistry, 24: 897-912.
• 19. MACHOWSKI G., KRZYSZTOFIK M., WALICZEK M., STEFANIUK M. 2017 - Source potential of the Menilite Formation in the central Carpathian Synclinorium (Outer Carpathians, Poland). [W:] SGEM 2017: 17th International Multidisciplinary Scientific Geoconference: Science and Technologies in Geology, Exploration and Mining: 29 June-5 July 2017, Albena, Bulgaria: Conference Proceedings, 17 (14), Applied and Environmental Geophysics Oil and Gas Exploration, STEF92 Technology Ltd., Sofia: 889-896; https://doi.org/10.5593/sgem2017/14/S06.111
• 20. MATYASIK I., LEŚNIAK G., SUCH P. 2015 - Elementy systemu naftowego Karpat. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, 203.
• 21. MÄHLMANN R.F., RAHN M., POTEL S., NGUYEN THANH L., PETSCHICK R. 202 - Determination of a normal orogenic palaeo geothermal gradient withclay mineral and organic matter indices: A review. Swiss Journal of Geosciences, 117, 17; https://doi.org/10.1186/s00015-024-00460-9
• 22. PLEZIA B., RATUSZNIAK Z. 1992 - Dokumentacja wynikowa odwiertu poszukiwawczego Wetlina-4. PGNiG PNiG Jasło (mat. niepubl.).
• 23. SOLECKI M.L., WALICZEK M.M. 2023 - Krążenie płynów w skałach okruchowych: studium przypadku piaskowców krośnieńskich z rejonu Bereżek (Bieszczady Wysokie). Przegląd Geologiczny, 71 (4): 227-230; http://dx.doi.org/10.7306/2023.19
• 24. TAYLOR G.H., TEICHMÜLLER M., DAVIS A., DIESSEL C.F.K., LITTKE R., ROBERT P. 1998 - Organic Petrology. Gerbrüder Bornträger, Berlin, Germany.
• 25. WALICZEK M. 2016 - Charakterystyka dojrzałości warstw menilitowych w wybranych otworach - wstępne wyniki. Wiadomości Naftowe i Gazownicze, 3-4: 8-10.
• 26. WALICZEK M., MACHOWSKI G., WIĘCŁAW D., KONON A., WANDYCZ P. 2019 - Properties of solid bitumen and other organic matter from Oligocene shales of the Fore-Magura Unit in Polish Outer Carpathians: Microscopic and geochemical approach. International Journal of Coal Geology, 210, 103206; https://doi.org/10.1016Zj.coal.2019.05.013
• 27. WALICZEK M., MACHOWSKI G., POPRAWA P., ŚWIERCZEWSKA A., WIĘCŁAW D. 2021 - A novel VRo, Tmax, and S indices conversion formulae on data from the fold-and-thrust belt of the Western Outer Carpathians (Poland). International Journal of Coal Geology, 234, 103672; https://doi.org/10.1016/j.coal.2020.103672
• 28. WALICZEK M., MACHOWSKI G., SOLECKI M. L., STEFANIUK M. 2022 - An evaluation of organic matter dispersed in the Menilite Formation in Silesian Nappe (Polish Outer Carpathians): an optical microscopic approach. Geology, Geophysics & Environment, 48 (3): 243-256; https://doi.org/10.7494/geol.2022.48.3.243
• 29. WALICZEK M., SOLECKI M., MACHOWSKI G., STEFANIUK M. 2023 - Evaluation of solid bitumen and thermal maturity of Oligocene Menilite Formation in the Polish part of Outer Carpathians (Silesian Nappe). [W:] Geotechnology and energy AGH 2023 [Dokument elektroniczny]: May 24-26, 2023, Zakopane, Poland: book of abstracts, 29-30. Available from: http://geoenergyconference.agh.edu.pl/
• 30. ZIEMIANIN K., NOWAK G. 2024 - Rozproszona materia organiczna warstw menilitowych jednostek skolskiej, śląskiej i dukielskiej wschodniej części Karpat zewnętrznych. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, 243.
• 31. ZIELIŃSKA M. 2017 - Organic matter vitrinite reflectance variability in the Outer Carpathians, Poland: relationship to tectonic evolution. Geological Quarterly, 61 (1): 214-226; https://doi.org/10.7306/gq.1338

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).