Instytucjonalne aspekty wojskowego zaangażowania w proces modernizacji europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym

• Autorzy: Markiewicz Telesfor Marek

Warianty tytułu

EN

Institutional aspects of military engagement in the process of the European air traffic management system modernisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na początku XXI wieku Unia Europejska (UE) podjęła prace zmierzające do modernizacji systemów zarządzania ruchem lotniczym i stworzenia pan-europejskiej przestrzeni powietrznej niezależnej od granic państwowych. Celem zainicjowanych programów SES i SESAR jest lepsze zaspokojenie potrzeb sektora transportu lotniczego w obszarze bezpieczeństwa, przepustowości, efektywności ekonomicznej i ochrony środowiska. Programy te nie mają bezpośredniego zastosowania do działań i szkoleń wojskowych, jednak ich realizacja wywiera istotny wpływ na kwestie techniczne i operacyjne lotnictwa wojskowego oraz wydatki budżetowe resortów obrony państw członkowskich UE oraz NATO. W związku z tym konieczne jest zaangażowanie władz i ekspertów wojskowych na jak najwcześniejszym etapie wszystkich projektów legislacyjnych i technologicznych realizowanych w ramach inicjatywy SES i programu badawczo-rozwojowego SESAR. Poglądy i decyzje polityczne sojuszniczych i krajowych władz wojskowych dotyczące jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej kształtowane są przez kontekst instytucjonalny, w jakim mają one miejsce. W niniejszym artykule dokonano przeglądu uczestnictwa NATO i Europejskiej Agencji Obrony (EDA) - głównych organizacji reprezentujących stronę wojskową w obu programach, oraz oceny ich wkładu do zakończenia przedsięwzięć reformujących europejski system zarządzania ruchem lotniczym.

EN

At the beginning of the 21st century, the European Union (EU) started work to modernise air traffic management systems and create a pan-European airspace independent of national borders. The initiated SES and SESAR programmes aim to better meet the forecasted needs of the air transport sector in the areas of safety, capacity, economic efficiency and environmental protection. These programmes are not directly applicable to military operations and training, but their implementation has a significant impact on the technical and operational issues of military aviation and the defence budgets of the EU Member States and NATO. Therefore, it is necessary to involve military authorities and experts at the earliest possible stage in all legislative and technological projects carried out under the SES initiative and the SESAR programme. The political views and decisions of allied and national military authorities regarding the Single European Sky are shaped by the institutional context in which they take place. This article reviews the participation of NATO and the European Defence Agency (EDA), the main organisations representing the military side in both programmes, and evaluates their contribution to the successful completion of the European air traffic management system reform projects.

Słowa kluczowe

PL

program badawczy SESAR; wymagania operacyjne lotnictwa wojskowego; zarządzanie ruchem lotniczym

EN

SESAR program; operational requirements of military aviation; air traffic management

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2019
• Tom: z. 125
• Strony: 83--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Markiewicz Telesfor Marek

• Akademia Sztuki Wojennej, Wydział Zarządzania i Dowodzenia

Bibliografia

• 1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 549/2004 z dnia 10 marca 2004 r., ustanawiające ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 1).
• 2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 550/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb żeglugi powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 10).
• 3. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 551/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 20).
• 4. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie interoperacyjności europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (DzUrz UE L 96 z 31.3.2004 r., s. 26).
• 5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1070/2009 z dnia 21 października 2009 r. zmieniające rozporządzenia (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 oraz (WE) nr 552/2004 w celu poprawienia skuteczności działania i zrównoważonego rozwoju europejskiego systemu lotnictwa (DzUrz UE L 300, z 14.11.2009 r., s. 34).
• 6. Rozporządzenie Rady (WE) nr 219/2007 z dnia 27 lutego 2007 r. w sprawie utworzenia wspólnego przedsięwzięcia w celu opracowania europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR), DzUrz UE L 64 z 2.3.2007, s. 1.
• 7. Statement by the Member States on military issues related to the SES, Official Journal of the European Union, L 96, 31.3.2004, p. 9.
• 8. EUROCONTROL Specifications for Harmonised Rules for Operational Air Traffic (OAT) under Instru¬ment Flight Rules (IFR) inside controlled Airspace of the ECAC Area (EUROAT), Eurocontrol 2010.
• 9. The Roadmap for Delivering High Performing Aviation for Europe, European ATM Master Plan, ed. SESAR2015.
• 10. NATO’s Total System Approach to Aviation and NAE Preliminary Report on the Implementation of the NAWP, C-M(2015)0020, dated 19 March 2015.
• 11. The Military in the Single European Sky. Partnering for excellence in global aviation, EDA 2018.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).