Badania zjawiska embedment w zabiegach stymulacyjnych

• Autorzy: Masłowski M. , Biały E.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2016.12.13

Warianty tytułu

EN

Studies of the embedment phenomenon in stimulation treatments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono tematykę związaną ze zjawiskiem embedment, czyli wgniataniem ziaren materiału podsadzkowego (ang. proppant) w skałę złożową (ścianę szczeliny). Proces ten ma negatywny wpływ na utrzymanie rozwartości podsadzonej szczeliny po zabiegu hydraulicznego szczelinowania złóż. Opracowano metodykę badania zjawiska embedment oraz zweryfikowano ją analizami laboratoryjnymi przeprowadzonymi na skale łupkowej pochodzącej z polskiego złoża. Do badań zastosowano płyn szczelinujący typu slickwater, dwa rodzaje podsadzek, małą koncentrację powierzchniową podsadzki, dwa różne naprężenia ściskające. Wyniki badań mogą służyć do wstępnej oceny efektywności podsadzenia szczeliny w zabiegach hydraulicznego szczelinowania na etapie ich projektowania.

EN

This paper presents the subject related to the phenomenon of pressing proppant grains in fracture faces (embedment). The phenomenon has a negative impact on maintaining fracture width after hydraulic treatment of reservoirs. A methodology of the studies of the embedment phenomenon was developed and verified by laboratory tests on shale rock from an unconventional Polish reservoir. The laboratory tests used fracturing fluid (slickwater), two different stresses, two different proppants and small surface concentration of proppant. The test results can be used for a preliminary assessment of the efficiency of propped fracture in the hydraulic treatments of reservoirs at the stage of their design.

Słowa kluczowe

PL

niekonwencjonalne złoża węglowodorów; hydrauliczne szczelinowanie; proppant; embedment; wgniatanie ziaren podsadzki; rozwartość szczeliny; materiał podsadzkowy; efektywność podsadzenia szczeliny

EN

unconventional reservoirs; tight gas; formations hydraulic fracturing; proppant; embedment; pressing proppant grains; width fracture; efficiency propped fracture

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 72, nr 12
• Strony: 1101--1106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Masłowski M.

• Zakład Stymulacji Wydobycia Węglowodorów. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków

autor

Biały E.

• Zakład Stymulacji Wydobycia Węglowodorów. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Alramahi B., Sundberg M.I.: Proppant embedment and conductivity of hydraulic fractures in shales. American Rock Mechanics Association, 46th U.S. Rock Mechanics/Geomechanics Symposium, 24-27.06.2012, Chicago, Illinois. ARMA 12-291.
• [2] Czupski M., Kasza P., Wilk K.: Płyny do szczelinowania złóż niekonwencjonalnych. Nafta-Gaz 2013, nr 1, s. 42-50.
• [3] Ghassemi A., Suarez-Rivera R.: Sustaining fracture area and conductivity of gas shale reservoirs for enhancing long-term production and recovery. Projekt nr 08122-48, RPSEA, 15.05.2012.
• [4] Legarth B., Huenges E., Zimmermann G.: Hydraulic fracturing in a sedimentary geothermal reservoir: Results and implications. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences 2005, vol. 42, s. 1028-1041.
• [5] Masłowski M.: Badania zjawiska wciskania ziaren materiału podsadzkowego w ściany szczeliny po zabiegu hydraulicznego szczelinowania złóż niekonwencjonalnych. Nafta-Gaz 2015,nr7, s. 461-471.
• [6] Masłowski M.: Materiały podsadzkowe do zabiegów hydraulicznego szczelinowania złóż niekonwencjonalnych. Nafta-Gaz 2014, nr 2, s. 1-86.
• [7] Masłowski M. i zespół: Badania zjawiska wciskania ziaren materiału podsadzkowego w ściany szczeliny po zabiegu szczelinowania. Praca statutowa Instytutu Nafty i Gazy - PIB, Krosno, październik 2014, nr zlecenia 20/KS/14, nr archiwalny: DK-4100-20/147, s. 1-78.
• [8] Masłowski M. i zespół: Sposób wyznaczania zmniejszenia wysokości podsadzonej szczeliny. Zgłoszenie patentowe nr P.412971, 30.06.2015.
• [9] Morales H.: Sustaining fracture area and conductivity of gas shale reservoirs for enhancing long-term production and recovery. RPSEA Unconventional Gas Conference 2012: Geology, the Environment, Hydraulic Fracturing, Canonsburg 17-18.04.2012.
• [10] Reinicke A., Legarth B., Zimmermann G., Huenges E., Dresenn G.: Hydraulic fracturing and formation damage in a sedimentary geothermal reservoir. ENGINE - Enhanced Geothermal Innovative Network for Europe Workshop 3, "Stimulation of reservoir and microseismicity" Kartause Ittingen, Zürich, 29.04-1.07.2006.
• [11] Reinicke A., Rybacki E., Stanchits S., Huenges E., Dresen G.: Hydraulic fracturing Stimulation techniques and formation damage mechanisms - Implications from laboratory testing of tight sandstone – proppant systems. Chemie dee Erde 2010, vol. 70, s. 107-117.
• [12] Sato K., Ichikawa M.: Post-Frac analysis indicating multiple fractures created in a volcanic formation. SPE 39513, Proceedings SPE India oil and gas conference and exhibition, New Delhi 1998, s. 1-10.
• [13] Suarez-Rivera R., Behrmann L., Burghardt J., Stanchits S., Edelman E., Surdi A.: Defining three regions of hydraulic fracture connectivity in unconventional reservoirs, help designing completions with improved long-term productivity. SPE 166505, 2013.
• [14] Volk L.J., Raible C.J., Carrol H.B., Spears J.S.: Embedment of high strength proppant into low-permeability reservoir rock. SPE/DOE9867, 1981.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.