Wykorzystanie pomiarów PPS do uszczegółowienia interpretacji sejsmicznej 3D na przykładzie utworów dolnego paleozoiku

• Autorzy: Bartoń R. , Urbaniec A.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2018.09.03

Warianty tytułu

EN

Application of PPS measurements to refine the 3D seismic interpretation based on the Lower Paleozoic strata example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania w interpretacji sejsmicznej transformacji PPS-WPG (pionowe profilowanie sejsmiczne – wspólny punkt głębokościowy) obliczonych dla fal podłużnych PP offsetowych punktów wzbudzania. Przedmiotem interpretacji był kompleks utworów dolnego paleozoiku (kambr–sylur) o całkowitej miąższości przekraczającej 2400 m. Pod względem litologicznym kompleks ten zdominowany jest przez utwory silikoklastyczne, z nielicznymi wkładkami skał węglanowych. Do porównania obrazu sejsmicznego uzyskanego na zdjęciu sejsmicznym 3D i transformacjach PPS-WPG dla otworu W-1 – przeprowadzono analizę opartą na wybranych atrybutach sejsmicznych. W ramach artykułu omówiono następujące atrybuty: amplituda średnia kwadratowa, pierwsza pochodna, cosinus fazy, komponent jednakowych częstotliwości, chwilowa szerokość pasmowa, obwiednia, względna impedancja akustyczna. Zastosowanie transformacji pomiarów PPS pozwoliło na uzyskanie zdecydowanie większej rozdzielczości pionowej obrazu, jak również uwidoczniło wyraźne zróżnicowanie litologiczne niektórych formacji. Natomiast interpretacja, przeprowadzona w oparciu o wybrane atrybuty sejsmiczne, umożliwiła szczegółowe rozpoznanie litofacjalne analizowanych utworów dolnego paleozoiku, jak też udokumentowanie sejsmiczne elementów takich jak np. płaszczyzny dyslokacji oraz dodatkowe horyzonty o większej zawartości węglanów.

EN

This article presents the possibilities of using in the seismic interpretation process VSP-CDP transformation (the vertical seismic profiling–common depth point) calculated for longitudinal waves of VSP offset shot points for seismic interpretation. The Lower Palaeozoic (Cambrian-Silurian) complex was a main aim of interpretation. The total thickness of this complex is over 2400 m. The analyzed Lower Palaeozoic complex is dominated by silicoclastic sediments with a few carbonate rock layers. The analysis, based on selected seismic attributes, was performed to compare the seismic image obtained in the 3D seismic and the VSP-CDP transformations for the W-1 well. The article discusses the analysis of following attributes: RMS Amplitude, First derivative, Cosine of phase, Iso-frequency component, Instantaneous bandwidth, Envelope, Relative acoustic impedance. The application of the VSPCDP transformation allowed to obtain much higher vertical resolution of the image, as well as clearly visible lithological variation of some formations. On the other hand, the interpretation, based on selected seismic attributes, enabled a detailed lithofacial recognition of the analyzed Lower Paleozoic deposits as well as seismic documentation of elements such as dislocations and additional new horizons with a higher carbonate content.

Słowa kluczowe

PL

pomiary PPS; transformacja PPS-WPG; atrybut sejsmiczny; utwory dolnego paleozoiku; litostratygrafia

EN

VSP; VSP-CDP transformation; seismic attributes; Lower Paleozoic strata; lithostratigraphy

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 74, nr 9
• Strony: 655--668
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., rys.

Twórcy

autor

Bartoń R.

• Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Urbaniec A.

• Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Azevedo L., Pereira G.R.: Seismic attributes in hydrocarbon reservoir characterization. Wyd. Universidade de Aveiro, Departamento de Geociências, Aveiro 2009, 165 s.
• [2] Bartoń R.: Aplikacja prędkości interwałowych PPS do strukturalnego odwzorowania ośrodka geologicznego. Prace Naukowe INiG – PIB 2016, nr 209, s. 525–531, DOI: 10.18668/PN2017.216.
• [3] Bartoń R.: Obliczanie inwersji sejsmicznej na azymutalnych transformacjach PPS-WPG fal podłużnych i poprzecznych. Nafta-Gaz 2015, nr 10, s. 711–719. DOI: 10.18668/NG.2015.10.01.
• [4] Bartoń R.: Wyznaczanie kierunkowych zmian prędkości fal poprzecznych w strefie okołootworowej na podstawie azymutalnych pomiarów PPS 3C. Nafta-Gaz 2014, nr 8, s. 483–492.
• [5] Bartoń R.: Zastosowanie prędkości interwałowych PPS do modelowania ośrodka geologicznego. Nafta-Gaz 2016, nr 3, s. 155–163. DOI: 10.18668/NG.2016.03.01.
• [6] Bednarczyk W., Turnau-Morawska M.: Litostratygrafia osadów kambru i wendu w rejonie Łeby. Acta Geol. Polon. 1975, vol. 25, no. 4, s. 537–566.
• [7] Frankowicz E.: Wykorzystanie atrybutów sejsmicznych w interpretacji strukturalnej na przykładzie zdjęcia sejsmicznego 3D ZOCA-2 (basen Bonaparte, NW szelf Australii). Przegląd Geologiczny 2008, vol. 56, nr 8/2, s. 780–786.
• [8] Gholami R., Moradzadeh A., Rasouli V., Hanachi J.: A new approach to determine geomechanical parameters of Vertical Transverse Isotropic media using VSP data. Journal of Applied Geophysics 2014, vol. 111, s. 183–202.
• [9] Jaanusson V.: Faunal dynamics in the Middle Ordovician (Viruan) of Balto-Scandia. [W:] Bassett M.G. (ed.): The Ordovician System: Proceedings of a Palaeontological Association Symposium. University of Wales Press, Nation. Mus. Wales, Cardiff 1976, s. 301–326.
• [10] Jaworowski K.: Profil dolnego paleozoiku w północnej Polsce – zapis kaledońskiego stadium rozwoju basenu bałtyckiego. Pos. Nauk. Państw. Inst. Geol. 2002, nr 58, s. 9–10.
• [11] Jaworowski K.: Strop warstw pasłęckich w obniżeniu litewskim a granica wenlok–ludlow. Kwart. Geol. 1965, vol. 9, no. 3, s. 511–526.
• [12] Jaworowski K.: Warunki depozycji ciał piaszczystych kambru dolnego i środkowego w polskiej części platformy europejskiej. Biul. Państw. Inst. Geol. 1997, nr 377, s. 1–118.
• [13] Jaworowski K.: Warunki sedymentacji osadów prekambru i kambru w północnej Polsce. Przegląd Geologiczny 1982, vol. 30, nr 5, s. 220–224.
• [14] Karcz P., Janas M.: Materia organiczna łupków kambru, ordowiku i syluru w basenie bałtycko-podlasko-lubelskim Polski. Przegląd Geologiczny 2016, vol. 64, nr 12, s. 995–999.
• [15] Klimuszko E.: Utwory syluru południowo-wschodniej Polski jako skały potencjalnie macierzyste dla dewońskich rop naftowych. Biul. Państw. Inst. Geol. 2002, nr 402, s. 75–100.
• [16] Kondratyev A., Rukavishnikov V., Shakirzyanov L., Maksyutin K.: Submarine fan reservoir architecture and heterogeneity influence on hard-to-recover reserves. Achimov Fm. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 2015, vol. 24, s. 1–13. DOI: 10.1088/1755–1315/24/1/012041.
• [17] Leginowicz A.: Analiza atrybutów danych sejsmicznych 3D występujących w systemie Petrel. Nafta-Gaz 2011, nr 9, s. 627–647.
• [18] Lendzion K.: Eokambr i kambr w otworze Żarnowiec IG-1. Przegląd Geologiczny 1970, vol. 18, nr 7, s. 343–344.
• [19] Lendzion K.: Korelacja stratygraficzna kambru syneklizy perybałtyckiej w Polsce. Przegląd Geologiczny 1982, vol. 30, nr 5, s. 213–219.
• [20] Lis P.: Analiza sedymentologiczna drobnoziarnistych osadów górnoordowicko-dolnosylurskich basenu podlasko-lubelskiego. Przegląd Geologiczny 2010, vol. 58, nr 3, s. 259–262.
• [21] Modliński Z. (red.): Darżlubie IG 1. Profile głębokich otworów wiertniczych. Państw. Inst. Geol. 2011, z. 128, 196 s.
• [22] Modliński Z., Podhalańska T.: Outline of the lithology and depositional features of the lower Paleozoic strata in the Polish part of the Baltic region. Geol. Quart. 2010, vol. 54, no. 2, s. 109–121.
• [23] Modliński Z., Szymański B.: Ordowik. Litologia i stratygrafia. [W:] Modliński Z. (red.): Darżlubie IG 1. Profile głębokich otworów wiertniczych. Państw. Inst. Geol. 2011, z. 128, s. 85–87.
• [24] Modliński Z., Szymański B., Teller L.: Litostratygrafia syluru polskiej części obniżenia perybałtyckiego – część lądowa i morska (N Polska). Przegląd Geologiczny 2006, vol. 54, nr 9, s. 787–796.
• [25] Nehring-Lefeld M.: Biostratygrafia piętra podlaskiego (górny sylur) w polskim akwenie Bałtyku na podstawie małżoraczków. Kwart. Geol. 1988, vol. 32, no. 3–4, s. 577–604.
• [26] Ogiesoba O.C., Hart B.S.: Amplitude envelope and fault zone reflection phenomenon. SEG Technical Program Expanded Abstracts 2009, s. 562–566. DOI: 10.1190/1.3255819.
• [27] Pharaoh T.C.: Palaeozoic terranes and their lithospheric boundaries within the Trans-European Suture Zone (TESZ): a review. Tectonophysics 1999, vol. 314, s. 17–41.
• [28] Pigott J.D., Moo-Hee K., Hyun-Chul H.: First order seismic attributes for clastic seismic facies interpretation: Examples from the East China Sea. Journal of Asian Earth Sciences 2013, vol. 66, s. 34–54.
• [29] Podhalańska T.: Późnoordowickie zlodowacenie Gondwany – zapis zmian środowiskowych w sukcesji osadowej obniżenia bałtyckiego. Prace Państw. Inst. Geol. 2009, t. 193, s. 1–96.
• [30] Podhalańska T.: Sylur. Stratygrafia i litologia. [W:] Modliński Z. (red.): Darżlubie IG 1. Profile głębokich otworów wiertniczych. Państw. Inst. Geol. 2011, z. 128, s. 98–100.
• [31] Podhalańska T., Modliński Z.: Stratygrafia i rozwój facjalny ordowiku i syluru strefy Koszalin–Chojnice, podobieństwa i różnice z obszarem południowo-zachodniej krawędzi kratonu wschodnioeuropejskiego i Rugii. [W:] Matyja H., Poprawa P. (red.): Ewolucja facjalna, tektoniczna i termiczna pomorskiego segmentu szwu transeuropejskiego oraz obszarów przyległych. Prace Państw. Inst. Geol. 2006, t. 186, s. 39–78.
• [32] Podhalańska T., Waksmundzka M.I., Becker A., RoszkowskaRemin J.: Rozpoznanie stref perspektywicznych występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w Polsce – nowe wyniki oraz dalsze kierunki badań. Przegląd Geologiczny 2016, vol. 64, nr 12, s. 953–962.
• [33] Pokorski J.: Geological section through the lower Paleozoic strata of the Polish part of the Baltic region. Geol. Quart. 2010, vol. 54, no. 2, s. 123–130.
• [34] Poprawa P.: Potencjał występowania złóż gazu ziemnego w łupkach dolnego paleozoiku w basenie bałtyckim i lubelsko-podlaskim. Przegląd Geologiczny 2010, vol. 58, nr 3, s. 226–249.
• [35] Poprawa P.: Rozwój kaledońskiej strefy kolizji wzdłuż zachodniej krawędzi Baltiki oraz jej relacje do basenu przedpola. Prace Państw. Inst. Geol. 2006, vol. 186, s. 189–214.
• [36] Poprawa P., Pacześna J.: Rozwój ryftu w późnym neoproterozoiku – wczesnym paleozoiku na lubelsko-podlaskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego – analiza subsydencji i zapisu facjalnego. Przegląd Geologiczny 2002, vol. 50, nr 1, s. 49–63.
• [37] Poprawa P., Sliaupa S., Stephenson R.A., Lazauskiene J.: Late Vendian – Early Palaeozoic tectonic evolution of the Baltic basin: regional implications from subsidence analysis. Tectonophysics 1999, vol. 314, s. 219–239.
• [38] Sikorska M.: Provenance petrological study of the Upper Vendian and Cambrian clastic material; foreland of the Pomeranian Caledonides (northern Poland). Geol. Quart. 2000, vol. 44, no. 3, s. 237–247.
• [39] Sowiżdżał K., Stadtmüller M., Lis-Śledziona A., Kaczmarczyk W.: Analiza porównawcza formacji łupkowych w wybranych strefach basenu bałtyckiego na podstawie interpretacji danych otworowych i wyników modelowania geologicznego 3D. Nafta-Gaz 2016, nr 11, s. 891–900. DOI: 10.18668/ NG.2016.11.01.
• [40] Tsvankin I., Grechka V.: Seismology of Azimuthally Anisotropic Media and Seismic Fracture Characterization. Wyd. Society of Exploration Geophysicists, Geophysical References 2011, series no. 17, 511 s.
• [41] Urbanek A., Teller L.: Graptolites and Stratigraphy of the Wenlock and Ludlow Series in the East European Platform. [W:] Urbanek A., Teller L. (eds.): Silurian Graptolite Faunas in the East European Platform: Stratigraphy and Evolution. Palaeontologia Polonica 1997, vol. 56, s. 23–58.
• [42] Urbaniec A., Bajewski Ł., Wilk A., Bartoń R.: Wstępna interpretacja strukturalna na bazie wyników reprocessingu profilu sejsmicznego 2D we wschodniej części Karpat zewnętrznych. Nafta-Gaz 2017, nr 7, s. 455–464. DOI: 10.18668/ NG.2017.07.02.
• [43] Więcław D., Kotarba M.J., Kosakowski P., Kowalski A., Grotek I.: Habitat and hydrocarbon potential of the lower Paleozoic source rocks in the Polish part of the Baltic region. Geol. Quart. 2010, vol. 54, no. 2, s. 159–182.
• [44] Zeng H., Backus M.: Interpretive advantages of 90°-phase wavelets: Part 1 – Modeling. Geophysics 2005, vol. 7, no. 3, s. C7–C15.
• [45] Zeng H., Backus M.: Interpretive advantages of 90°-phase wavelets: Part 2 – Seismic Applications. Geophysics 2005, vol. 7, no. 3, s. C17–C24.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).