100-lecie powstania fabryki w Żychlinie. Początki przemysłu maszyn elektrycznych w Polsce do 1939 roku

• Autorzy: Hickiewicz Jerzy , Rataj Piotr , Sadłowski Przemysław

Warianty tytułu

EN

The Origins of the Electrical Machines Industry in Poland up to 1939 on the 100th Anniversary of the Foundation of Factory in Żychlin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano zarys początków i rozwoju przemysłu maszyn elektrycznych, który miał miejsce na terenie zaborów byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów (do 1918 r.) i II Rzeczypospolitej Polskiej (do 1939 r.). Podjęto próbę charakterystyki ważniejszych zakładów wytwarzających maszyny elektryczne tak prądu stałego, przemiennego, jak i transformatory. Szczególny nacisk położono na założoną w 1921 r. fabrykę w Żychlinie, która już w okresie międzywojennym stała się jedną z największych w Polsce.

EN

The article presents an outline of the beginnings and development of the electrical machines industry in the partitioned territories of the former Polish-Lithuanian Commonwealth (until 1918) and the Second Republic of Poland (until 1939). An attempt was made to characterise the most important plants producing electrical machines, both direct and alternating current, as well as transformers. Particular emphasis was placed on the factory in Żychlin, established in 1921, which already in the interwar period became one of the largest in Poland.

Słowa kluczowe

PL

przemysł; maszyny elektryczne; Żychlin; historia elektrotechniki

EN

industry; electrical machines; Żychlin; history of electrotechnology

• Wydawca: Wydawnictwo "Druk-Art" SC
• Czasopismo: Napędy i Sterowanie
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 24, nr 6
• Strony: 38--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., il., wykr.

Twórcy

autor

Hickiewicz Jerzy

• Politechnika Opolska
• Oddział Opolski SEP, Pracownia Historyczna

autor

Rataj Piotr

• Oddział Opolski SEP, Pracownia Historyczna

autor

Sadłowski Przemysław

• Oddział Opolski SEP, Pracownia Historyczna

Bibliografia

• [1] Elektrobudowa - wytwórnia maszyn elektrycznych, dawniej B-cia Jaroszyńscy, Sp. Akc., „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 382-383.
• [2] Glinka T., Hickiewicz J., Sadłowski R: Jerzy Szmit (1898-1984), wybitny polski konstruktor maszyn elektrycznych i transformatorów. „Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe” 2018, nr 4 (120), s. 113-119.
• [3] Hickiewicz J., Sadłowski R, Weber E.: Zygmunt Okoniewski (1877-1936). W 140 rocznicę urodzin. „Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe” 2017, nr 1(113), s. 207-213.
• [4] Zienkowski L. [red.]: Historia Elektryki Polskiej. T. 4. Przemysł i instalacje elektryczne, Warszawa 1972.
• [5] Jabłoński M.: Praca pod kierunkiem Zbigniewa Kopczyńskiego w mojej pamięci. „Biuletyn Techniczno-Informacyjny Zarządu Oddziału Łódzkiego SEP” 2006, nr 5, s. 2-3.
• [6] Kotelewski W.: Krajowy przemysł maszyn elektrycznych i transformatorów. „Przegląd Elektrotechniczny” 1936, nr 19, s. 661-671.
• [7] Kubiatowski J.: Inż. JERZY GOSIEWSKI (1886-1956). „Przegląd Elektrotechniczny” 1971 nr 2, s. 86.
• [8] Kubiatowski J.: Inż. Stanisław ŚLIWIŃSKI (1875-1950). „Przegląd Elektrotechniczny” 1971, nr 7, s. 320-321.
• [9] Piłatowicz J.: Brown-Boveri i ASEA w przemyśle elektrotechnicznym Polski międzywojennej, [w:] Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku. T. V. Warszawa 1997, s. 7-58. [10] Hickiewicz J. [red .]: Polacy zasłużeni dla elektryki. Początki elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego, pionierzy elektryki. Warszawa - Gliwice - Opole 2009.
• [11] Polskie Towarzystwo Elektryczne SA P.T.E. „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 380-381.
• [12] Polskie Zakłady Elektryczne Brown-Boveri SA. „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 377-379.
• [13] Polskie Zakłady „SKODY” Sp. Akc. „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 384.
• [14] Rataj P: Franciszek Rychnowski (1850-1929) - niedoceniony geniusz, maniak czy obłąkaniec? „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2021, nr 1, s. 55-107.
• [15] Roman J.: Wyrób maszyn elektrycznych w Polsce. „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 310-313.
• [16] Ruśkiewicz T.: Przemysł elektrotechniczny w Polsce. „Przegląd Elektrotechniczny” 1920, nr 2, s. 11-14.
• [17] Wein K.: Sprawozdanie z wycieczki naukowej słuchaczów Wydziału Budowy Maszyn c.k. Szkoły Politechnicznej we Lwowie. „Czasopismo Techniczne” 1897, nr 20, s. 233.
• [18] Zakłady Elektrotechniczne Wacław Brygiewicz, Michał Zucker i S-ka Sp. Akc. „BEZET” w Warszawie. „Przegląd Elektrotechniczny” 1929, nr 12, s. 385.
• [19] Grabowski J., Maciejewski K., Broń A., Garstka Ł.: Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” SA. 90 lat firmy, Żychlin 2011.