Dieta Polaków a zalecenia żywieniowe - część 2

• Autorzy: Wiśniewska Klaudia , Wolańska-Buzalska Diana

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2019.8.5

Warianty tytułu

EN

Polish diet and nutrition recommendations – part 2

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podstawowe zalecenia żywieniowe dla populacji polskiej opracowane zostały przez ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia i zdefiniowane w prostych 10 zasadach związanych z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Dostępne dane wskazują, że w większości przypadków znajomość zaleceń żywieniowych nie przekłada się na stosowanie się do nich w praktyce. W oparciu o najnowsze dane dotyczące spożycia żywności i nawyków żywieniowych Polaków podjęto próbę oceny realizacji zaleceń żywieniowych, analizując każdą z zasad zdrowego żywienia. Według zebranych i przeanalizowanych danych najczęściej popełniane błędy żywieniowe to: nieregularne spożywanie posiłków, zbyt niskie spożycie warzyw i owoców, kasz, ryb, mleka i jego przetworów oraz zbyt wysoka konsumpcja mięsa, soli, cukru i słodyczy, napojów słodzonych, alkoholu.Wskazuje to na konieczność stałego monitorowania realizacji przez Polaków zaleceń żywieniowych w praktyce oraz prowadzenia efektywnej edukacji żywieniowej.

EN

The basic nutritional recommendations for the Polish population were prepared by the experts of the Institute of Food and Nutrition and defined in simple 10 principles related to the Pyramid of Healthy Nutrition and Physical Activity. Available data indicate that in the most cases the knowledge of nutritional recommendations is not implemented in practice. Based on the latest data on food consumption and eating habits of Polish people, the implementation of nutritional recommendations was assessed by analyzing each of the principles of healthy nutrition. According to collected and analyzed data, the most common nutritional mistakes include: irregular eating, too low intake of vegetables and fruits, cereals, fish, milk and dairy products, and too high intake of meat, salt, sugar and sweets, sugary drinks, alcohol. There is a need to constantly monitor the implementation of nutritional recommendations by Polish population in practice and conducting effective nutrition education.

Słowa kluczowe

PL

dieta; zalecenia żywieniowe; piramida żywienia; zachowania żywieniowe

EN

diet; nutritional recommendations; food guide pyramid; nutrition behaviour

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 73, nr 9
• Strony: 49--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz.

Twórcy

autor

Wiśniewska Klaudia

• Centrum Promocji Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie

autor

Wolańska-Buzalska Diana

• Poradnia Chorób Metabolicznych, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie

Bibliografia

• [1] Borowiec A., A. Aranowska. 2018. „Style żywieniowe Polaków i ich społeczno-demograficzne uwarunkowania”. Pomeranian Journal of Life Sciences 64 (2) : 93-98.
• [2] Dybowski G. 2019. „Analizy rynkowe. Rynek drobiu – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [3] European Food Safety Authority. 2017. „Dietary reference values for nutrients: Summary report. EFSA supporting publication”. EFSA.
• [4] Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2015. „Consumption of fisheries and aquaculture products”. Rome: FAO https://ec.europa.eu/fisherie-6-consumption_en.
• [5] Global Burden of Disease Cancer Collaboration. 2016. „Global, regional, and national cancer incidence, mortality, years of life lost, years lived with disability, and disability-adjusted life years for 32 cancer groups, 1990 to 2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease study”. JAMA Oncology 3 (4) : 524-548.
• [6] Global Health Observatory data repository. WHO. http://apps.who.int/gho/data/node.main.A1022?lang=en, (dostęp 15.07.2019 r).
• [7] Główny Urząd Statystyczny. 2018. „Mały rocznik statystyczny Polski 2018”. Warszawa: GUS.
• [8] Guelinckx I., C. Ferreira-Pêgo, L.A. Moreno, S.A. Kavouras, J. Gandy, H. Martinez, S. Bardosono, M. Abdollahi, E. Nasseri, A. Jarosz, G. Ma, E. Carmuega, N. Babio, J. Salas-Salvadó. 2015. „Intake of water and different beverages in adults across 13 countries”. European Journal of Nutrition 54 (Suppl 2) : 45-55.
• [9] Hayden C., J.O. Bowler, S. Chambers, R. Freeman, G. Humphris, D. Richards, J.E. Cecil. 2013. „Obesity and dental caries in children: a systematic review and meta-analysis”. Community Dentistry and Oral Epidemiology 41 (4) : 289-308.
• [10] Hong V.W., L. Van Horn, M.C. Cornelius MC, J.T. Wilkins, H. Ning, M.R. Carnethon, P. Greenland, R.J. Mentz, K.L. Tucker, L. Zhao, A.F. Norwood, D.M. Lloyd-Jones, N.B. Allen. 2019. „Associations of dietary cholesterol or egg consumption with incident cardiovascular disease and mortality”. JAMA 321 (11) : 1081-1095.
• [11] International Agency for Research on Cancer. 2015. „Monographs evaluate consumption of red meat and processed meat”. Lyon, IARC/WHO https://www.iarc.fr/en/media-centre/pr/2015/pdfs/pr240_E.pdf.
• [12] International Agency for Research on Cancer. 2019. „Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risk to Humans”. http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/latest_classif.php - dostęp 15.07.2019
• [13] Jarosz M., E. Rychlik, W. Sekuła. 2016. „Dietary changes, tabacco smoking and life expectancy in Poland in the years 1950-2012”. Żywienie Człowieka i Metabolizm 3 : 152-170.
• [14] Jarosz M. 2016. „Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej”. Żywienie Człowieka i Metabolizm XLIII (2): 77-84.
• [15] Jarosz M. 2017. „Normy żywieniowe dla populacji Polski”. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia.
• [16] Kłos L. 2016. „Spożycie wody butelkowanej w Polsce i jej wpływ na środowisko przyrodnicze”. Barometr Regionalny 14 (1) : 111-117.
• [17] Kłosiewicz-Latoszek L. 2018. „Spożycie alkoholu a ryzyko przewlekłych chorób niezakaźnych”. Żywienie Człowieka i Metabolizm XLV (3) : 198-207.
• [18] Mayhew A.J., R.J. de Souza, D. Meyre, S.S. Anand, A. Mente. 2016. „A systematic review and meta-analysis of nut consumption and incident risk of CVD and all-cause mortality”. British Journal of Nutrition 115 (2) : 212-225.
• [19] Okręglicka K., K. Wiśniewska, A. Jarosz. 2017. „Konsekwencje nadmiernego spożycia płynów – przewodnienie”. Polish Journal of Sports Medicine/Medycyna Sportowa 33 (3).: 167-176.
• [20] Richard C., L. Cristall, E. Fleming, E.D. Lewis, M. Ricupero, R.L. Jacobs, C.J. Field. 2017. „Impact of Egg Consumption on Cardiovascular Risk Factors in Individuals with Type 2 Diabetes and at Risk for Developing Diabetes: A Systematic Review of Randomized Nutritional Intervention Studies”. Canadian Journal of Diabetes 41 (4) : 453-463.
• [21] Roercke M., J. Rhem. 2016. „Alcohol consumption, drinking patterns and ischemic heart disease: a narrative review of meta-analyses and a systematic review and meta-analysis of the impact of heavy drinking occasions on risk for moderate drinkers.” BMC Medicine 12 (182): 1-11.
• [22] Rosiak E. 2019. „Analizy rynkowe. Rynek rzepaku – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [23] Sekuła W., M. Ołtarzewski, W. Ciskowska, T. Boruc. 2010. „Spożycie soli w Polsce – sytuacja aktualna i zmiany w ostatnich latach”. Żywienie Człowieka i Metabolizm 37 (5-6) : 331-354.
• [24] Szajner P. 2018. „Analizy rynkowe. Rynek mięsa – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [25] Szajner P. 2018. „Analizy rynkowe. Rynek ryb – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [26] Szajner P. 2018. „Analizy rynkowe. Rynek wyrobów alkoholowych – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [27] Szajner P. 2019. „Analizy rynkowe. Rynek mleka – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [28] Szajner P. 2019. „Analizy rynkowe. Rynek cukru – stan i perspektywy”. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa: Dział Wydawnictw IERiGŻ-PIB.
• [29] Wang X., Y. Ouyang, J. Liu, M. Zhu, G. Zhao, W. Bao, F.B. Hu. 2014. „Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies”. BMJ 29 (349) : 4490.
• [30] Wojtyniak B., P. Goryński. 2018. „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania – synteza”. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.
• [31] World Cancer Research Fund International. „World Cancer Research Fund International”. WCRFI https://www.wcrf.org/sites/default/files/Recommendations.pdf
• [32] World Health Organization. 2012. „Guideline: Sodium intake for adults and children”. Geneva: WHO
• [33] Xi B., Y. Huang, K.H. Reilly, S. Li, R. Zheng, M.T. Barrio-Lopez, M.A. Martinez-Gonzalez, D. Zhou. 2015. „Sugar-sweetened beverages and risk of hypertension and CVD: a dose-response meta-analysis”. British Journal of Nutrition 113 (5) : 709-717.
• [34] Zhou Y., J. Zheng, S. Li, T. Zhou, P. Zhang, H.B. Li. 2016. „Alcoholic Beverage Consumption and Chronic Diseases”. International Journal of Environmental Research and Public Health 13 (6) : 522.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).