Recharging infiltration of precipitation water through the light soil, in the absence of surface runoff

• Autorzy: Czyżyk F. , Świerkot Z.

Identyfikatory

DOI

10.1515/jwld-2017-0003

Warianty tytułu

PL

Infiltracja efektywna wód opadowych przez glebę lekką w warunkach braku spływu powierzchniowego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the value of recharging infiltration of precipitation through the light soil and its distribution over time, based on five-year of lysimetric research. The effect of organic and mineral fertilization on the infiltration was studied. In lysimeters does not occur the phenomenon of surface runoff, and thus, by analogy, the results of the research can be applied to agriculturally used lowland areas with sandy soils. The results showed that the infiltration is very changeable in time. On its value, in addition to precipitation, the greatest influence has evapotranspiration. The largest infiltration occurs in March after the spring thaws (IE = 70–81% monthly precipitation) and the smallest in August (IE = 1.2–15.0% precipitation, depending on the type of fertilizer used and the level of fertilization). The soil fertilization, especially by using organic fertilizer (compost), is a factor, which has significantly influence on reduction of the recharging infiltration. The soil fertilization with compost reduced the infiltration of 7.4–9.0%, and with mineral fertilization of 5.4–7.0% of annual precipitation totals, compared with the infiltration through the soil not fertilized. The average annual index of infiltration was 21.8–25.3% of annual precipitation totals in variant of soil fertilized and 30.7% in case of the soil not fertilized.

PL

W pracy przedstawiono wielkość infiltracji efektywnej (IE) opadów atmosferycznych przez glebę lekką oraz jej rozkład w czasie na podstawie pięcioletnich badań lizymetrycznych. Badano też wpływ nawożenia organicznego i mineralnego na wielkość infiltracji. W warunkach lizymetrów nie występuje zjawisko spływu powierzchniowego, a więc przez analogię wyniki badań można odnieść do użytkowanych rolniczo terenów równinnych z glebami piaszczystymi. Wyniki badań świadczą, że wielkość infiltracji jest bardzo zmienna w czasie. Oprócz opadów atmosferycznych, w największym stopniu wpływa na nią ewapotranspiracja. Największa infiltracja występuje w marcu po roztopach wiosennych (IE = 70–81% opadu miesięcznego), a najmniejsza w sierpniu (IE = 1,2–15% opadu, w zależności od rodzaju stosowanych nawozów i poziomu nawożenia). Nawożenie gleby, zwłaszcza nawozem organicznym (kompostem) jest czynnikiem mającym znaczący wpływ na zmniejszenie infiltracji efektywnej. Nawożenie gleby kompostem zmniejszyło infiltracje w porównaniu z notowaną przez glebę nienawożoną o 7,4–9,0%, a nawozami mineralnymi o 5,4–7,0% rocznej sumy opadów. Średni roczny wskaźnik infiltracji wyniósł 21,8–25,3% sumy opadów w wariancie z glebą nawożoną i 30,7% w wariancie kontrolnym (gleba nienawożona).

Słowa kluczowe

EN

infiltration; light soil; precipitation; water resources

PL

gleba lekka; infiltracja; opady atmosferyczne

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2017
• Tom: no. 32
• Strony: 25--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Czyżyk F.

• Institute of Technology and Life Sciences, Lower Silesian Research Centre in Wrocław, Berlinga 7, 51-209 Wrocław, Poland

autor

Świerkot Z.

• Plant of Sanitary Systems and Road Construction, Sulmierzycka 1, 51-127 Wrocław, Poland

Bibliografia

• BOCHEŃSKA T., DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI A.S., KRAJEWSKI S., MACIOSZCZYK A., RÓŻKOWSKI A., SADURSKI A., SZCZEPAŃSKI A., WITCZAK S. 2002. Słownik Hydrogeologiczny [Hydrogeological dictionary]. Warszawa. PIG. ISBN 83-86986-57-3 pp. 460.
• BUCZYŃSKI S., WCISŁO M. 2013. Wpływ opadu i infiltracji na zasilanie paleogeńskich poziomów wodonośnych w skałach fliszowych Beskidu Sądeckiego [Influence of precipitation and infiltration on recharge the Paleogene aquifers of the Beskid Sądecki flysch]. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego. T. 456 p. 57–62.
• CZYŻYK F., RAJMUND A. 2013. Water environment contamination by nitrogen and phosphorus as a result of an annual light soil fertilization. Ecological Chemistry and Engineering. A. Vol. 20(3) p. 373–381.
• CZYŻYK F., RAJMUND A. 2014. Influence of agricultural utilization of sludge and compost from rural wastewater treatment plant on nitrogen passes in light soil. Polish Journal of Chemical Technology. Vol. 16. No. 1 p. 1–6.
• DUBICKI A., DUBICKA M., SZYMANOWSKI M. 2002. Klimat Wrocławia. W: Środowisko Wrocławia – Informator 2002 [The climat of Wrocław. In: Wrocław’s environment – Directory 2002]. Wrocław. Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju p. 9–25.
• DYNOWSKA I., TLAŁKA A. 1982. Hydrografia [Hydrografy]. Warszawa. PWN. ISBN 83-01-03849-7 pp. 298.
• GRAF R., KRAJEWSKI I. 2013. Kształtowanie się elementów bilansu wodnego w zlewni Mogilnicy na podstawie badań symulacyjnych [Forming of the water balance elements in the Mogilnica catchement on the basis of simulating investigations]. Nauka Przyroda Technologie. Vol. 7. Z. 1 p. 1–11.
• HERBICH P., KAPUŚCIŃSKI J., NOWICKI K., RODZOCH A. 2013. Metodyka określania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych z uwzględnieniem potrzeb jednolitych bilansów wodno-gospodarczych. Poradnik metodyczny [Methodology for determining available resources of groundwater in the areas of balance with the needs of uniform water economic balances. Teaching guidelines]. Warszawa. Ministerstwo Środowiska. ISBN 978-83-63296-02-05 pp. 270.
• KACZOROWSKA Z. 1962. Opady w Polsce w przekroju wieloletnim [Precipitation in Poland in section of years]. Przegląd Geograficzny IGPAN. Nr 33 ss. 112.
• KANECKA-GESZKE E., ŁABĘDZKI L. 2006. Ocena zagrożenia suszą uprawy buraka cukrowego w różnych rejonach agroklimatycznych Polski na glebach o różnej retencji użytkowej [Estimation of the drought risk for su gar beet crops in various agro-climatic regions of Poland and in the soils of different useful soil water retention]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 6. Z. 1(16) p. 139–157.
• ŁABĘDZKI L. 1997. Potrzeby nawodnień użytków zielonych, uwarunkowania przyrodnicze i prognostyczne [The needs of grassland irrigation, natural and prognostic conditions]. Rozprawy Habilitacyjne. Falenty. Wydaw. IMUZ. ISBN 83-85735-51-8 pp. 170.
• MICHALCZYK Z. 2004. Rola obszarów wiejskich w tworzeniu i wykorzystaniu zasobów wodnych w Polsce [The role of rural areas in the formation and utilisation of water resources in Poland]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 2a(11) p. 13–24.
• MIODUSZEWSKI W. 2009. Water for agriculture and natural environment. Journal of Water and Land Development. No. 13b p. 3–13.
• MLADENOVA B., VARLEV I. 2007. Impact of extreme climate years on relative „yield – evapotranspiration” relationships. Journal of Water and Land Development. No. 11 p. 71–77.
• NOWAK A. 2007. Wpływ opadów atmosferycznych i temperatury powietrza na wahania stanu wód gruntowych w profilu Buk–Skórzewo–Poznań–Szczepankowo w latach 1961–1983 [The influence of precipitation and air temperature on the Groundwater table fluctuations in the profile of Buk–Skórzewo–Poznań–Szczepankowo in the years 1961–1983]. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Ser. A. Geografia Fizyczna. T. 58 p. 159–168.
• PACZYŃSKI B., MACIOSZCZYK T., KAZIMIERSKI B., MITRĘGA J. 1996. Ustalanie dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych [Determination of available groundwater resources]. Poradnik metodyczny. Warszawa. MOŚZNiL. ISBN 83-86564-25-3 pp. 138.
• SZAJDA J., ŁABĘDZKI L. 2016. Wyznaczanie ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych na podstawie ewapotranspiracji maksymalnej i potencjału wody w glebie [Determination of actual evapotranspiration of grassland on the basis of maximum evapotranspiration and soil water potential]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 16. Z. 1(53) p. 71–92.
• TARKA R. 2001. Rozbieżności w ocenie zasobów odnawialnych wód podziemnych a przepuszczalność skał strefy przypowierzchniowej [Discrepancy in groundwater resources estimation and permeability of the surface zone]. Współczesne Problemy Hydrogeologii X. Wrocław. T. 1 p. 279–287.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).