Czy można pogodzić rozwój motoryzacji z ograniczeniem zanieczyszczenia środowiska?

• Autorzy: Kmita A. , Holtzer M. , Roczniak A.

Warianty tytułu

EN

Is it possible reconcile the motorisation development with limiting the environmental pollution?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Transport jest jednym z najważniejszych źródeł emisji zanieczyszczeń środowiska. Jest to szczególnie widoczne w dużych miastach, gdzie występują drastyczne przekroczenia m.in. stężenia tlenku azot (IV) NO2: Londyn 92 mg/m3, Paryż 83 mg/m3, Monachium 80 mg/m3 (norma dla krajów UE wynosi 40 mg/m3) czy pyłu zawieszonego: Sofia 68 mg/m3, Kraków 54 mg/m3 i Bukareszt 48 mg/m3. Wartość normatywna dla krajów UE pyłu PM10 wynosi 40 mg/m3. Obecność NO2 jest typowa dla spalin z silników Diesla. Ze względu na wysoce toksyczne działanie tego tlenku na organizm ludzi okazało się, że silniki Diesla stwarzają większe zagrożenie dla środowiska niż silniki benzynowe. A przez wiele lat opinia specjalistów była odwrotna. Skutkuje to wprowadzaniem coraz ostrzejszych norm w zakresie emisji NO2 oraz wdrażaniem rozwiązań technicznych ograniczających emisję (np. technologię SCR). Główne prace nad ograniczeniem emisji ze środków transportowych koncentrują się na: • redukcji ciężaru pojazdu, • poprawie jakości paliwa, • oraz opracowaniu nowych konstrukcji silników (elektryczne, hybrydowe). W działaniach tych istotna rolę może odegrać przemysł odlewniczy opracowując nowe tworzywa na odlewy dla przemysłu motoryzacyjnego. Tworzywa te powinny charakteryzować się znacznie mniejszym ciężarem właściwym od stali i żeliwa oraz odpowiednimi właściwościami mechanicznymi w temperaturze pokojowej i podwyższonej (w temperaturze pracy silnika). W chwili obecnej najlepszymi zamiennikami wydają się być stopy aluminium i magnezu. Przewiduje się, że udział tych stopów w konstrukcji samochodu osobowego w roku 2030 będzie stanowił 30%, przy czym udział stopów aluminium w roku 2020 będzie wynosił 260 kg/ samochód. Zarówno wzrost udziału odlewów ze stopów aluminium i magnezu w konstrukcji samochodu, jak również przewidywany wzrost produkcji samochodów osobowych i ciężarowych w najbliższych latach stwarzają korzystną sytuacje dla rozwoju przemysłu odlewniczego. Szczególnie dotyczy to wzrostu produkcji odlewów ze stopów aluminium i magnezu.

EN

Transport is one of the most important sources of emitting environmental pollutions. This is especially visible in large cities where drastic exceeds of standard limits occur, among others: nitrogen (IV) oxide concentration (NO2): London 92 mg/m3, Paris 83 mg/m3, Munich 80 mg/m3 (standard for EU countries equals 40 mg/m3), or suspended dusts: Sofia 68 mg/m3, Krakow 54 mg/m3 and Bucharest 48 mg/m3. The standard value of the PM10 dust equals 40 mg/m3, for the EU countries. The presence of NO2 is typical for Diesel engine combustion gases. On account of a highly toxic influence of this oxide on human organisms it occurs that diesel engines are more hazardous for the environment than petrol engines, while the specialists opinion was reverse. Thus, in effect more and more strict standards, in the scope of emission NO2 standards and implementations of technological solutions limiting this emission (e.g. SCR technology), are introduced. The main research on limiting the emission from transport means is focused on: • reduction of a vehicle weight, • improvement of a fuel quality, • development of new engine structures (electric, hybryde). The foundry industry can matter greatly in these activities by developing new materials for castings intended for the automotive industry. These materials should be characterised by a significantly lower specific gravity than the one of steel and cast iron as well as by the proper mechanical properties at a room temperature and at a temperature of operating engines. Currently aluminium and magnesium alloys seem to be the best substitutes. It is expected that these alloys fraction in the structure of passenger cars in the year 2030 will be equal to 30%, and that the aluminium alloys fraction in the year 2020 will be equal to 260 kg/car. An increase of the aluminium and magnesium alloys fraction in the car structure as well as the expected increase of passenger cars and trucks production - in the nearest years - create favourable situations for the development of the foundry industry. This especially concerns the production of aluminium and magnesium alloys castings.

Słowa kluczowe

PL

odlewnictwo; transport; zanieczyszczenie środowiska; ochrona środowiska

EN

founding; transport; environmental pollution; environmental protection

• Wydawca: Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich
• Czasopismo: Przegląd Odlewnictwa
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 66, nr 1-2
• Strony: 24--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kmita A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Akademickie Centrum Materiałów i Nanotechnologii, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Holtzer M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Odlewnictwa, ul. Reymonta 23, 30-059 Kraków

autor

Roczniak A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Odlewnictwa, ul. Reymonta 23, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. Holtzer M., Kmita A.: Czym oddychamy w XXI wieku? Przegląd Odlewnictwa: 2015 t. 65 nr 5–6, s. 182–185
• 2. Pakiet Klimatyczno-Energetyczny 2020 „3 x 20%” , Komisja Europejska, 2007 r.
• 3. Energy, transport and environment indicators. 2014 edition, ISSN 2363-2372, Pocketbooks EUROSTAT, European Union, 2014 r.
• 4. Green House Emission [online] http:// ec. europa. eu/ eurostat /statisticsexplained /index. php/Greenhouse_gas_emission_statistics. (dostęp: 20.07.2015)
• 5. Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie [online] www.igcp.org.pl (dostęp: 30.07.2015)
• 6. Setis Ec Europa [online] http://setis.ec.europa.eu/set-plan-implementation/technology-roadmaps/european-initiative-smart-cities PL 21 PL 1990 r (dostęp: 30.07.2015).
• 7. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego I Komitetu Regionów Ramy polityczne na okres 2020–2030 dotyczące klimatu i energii. Bruksela, dnia 22.1.2014 r. COM(2014) 15 final.
• 8. WŁODARSKI A.: Gazeta Wyborcza 30 marca 2015 r.
• 9. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 253/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 510/2011 w celu określenia warunków osiągnięcia docelowego zmniejszenia emisji CO2 z nowych lekkich samochodów dostawczych przewidzianego na 2020 r.
• 10. Zagrożenie spalinami silnika Diesla. Praca zbiorowa. CIOPPIB Warszawa 2010, ISBN 978-83-7373-081-6.
• 11. CANTRELL B.K., WATTS W.F.: Diesel Exhaust Aerosol: Review of Occupational Exposure Appl. Occup. Environ. Hyg. 12(12), 1997, s. 1019‐1027.
• 12. Raport NIK: Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami. Informacja o wynikach kontroli NIK. LKR-4101-007-00/2014 (http://www.nik.gov.pl/plik/id,7764,vp,9732.pdf).
• 13. BUCHNER H.J.: Changes in the global Foundry Industry and its Consequences on the Foundry Machinery Manufacturing. VDMA Prezentacja September 2014.
• 14. LICKFETT H.: International Foundry Forum, 26-27 Sept. 2014, Venice CAEF, CAEF, WWW. caef.eu.
• 15. Ducker Worldwide [online] http://www.ducker.com/2015. (dostęp:28.07.2015)
• 16. CHAMINI L., MENDIS A.S.: Magnesium recycling: to the grave and beyond. Journal of The Minerals, Metals & Materials Society, 2015,vol. 65, No. 10, pp.1283–1284.
• 17. HOLTZER M., GÓRNY M., KMITA A.: Tworzywa na odlewy dla motoryzacji a ochrona środowiska. Rozdział w monografii. Komitet Metalurgii Polskiej Akademii Nauk. Wyd. „Akapit”, 2014, ISBN: 978-83-63663-47-6. s. 389–405.
• 18. GÓRNY M.: Kształtowanie struktury supercienkościennych odlewów z żeliwa sferoidalnego. Kraków 2010, Wyd. Akapit.
• 19. MOORE C.M., ROHRIG K., DEIKE R.: Automative Aluminum Castings: Are they Really Cost Effective? Foundry Management & Technology, 1999, vol.9, s. 55-65.
• 20. Polska Norma: PN-EN 1706:2001
• 21. Heat Treater's Guide. Practices and procedures for nonferrous alloys, ASM Intl.
• 22. Engineering materials and their applications. R.A. Flin, P.K. Trojan, Houghton Mifflin, 4-Ed, 1990.
• 23. Polska Norma: PN-EN 1753-2001
• 24. HOLTZER M., GÓRNY M., KMITA A.: The influence of motorization on the climate warming, International Journal of Global Warming, w druku.