Tradycja winnych sadów na terenie Pomorza Zachodniego

• Autorzy: Rzeszotarska-Pałka M.

Warianty tytułu

EN

The tradition of vineyards on the area of Western Pomerania

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Tradycja zakładania winnic na terenie Pomorza Zachodniego związana jest z okresem aktywności zakonów cysterskich. Pierwsze winnice na wzgórzach położonych w granicach podszczecińskiej wsi Golęcin (niem. Frauendorf, Golazin, Golentin) założono w 1243 r., kiedy to klasztor cysterek objął w posiadanie cały obszar doliny rzeki Gręźnica. Najdłużej przetrwały sady winne, założone na wzgórzu zwieńczonym później tzw. Wieżą Bismarcka, a związana z tym miejscem tradycja została na stałe utrwalona w jego nazwie – Winne Wzgórze (niem. Weinberg). Obecnie winnice zniknęły niemal zupełnie z krajobrazu miasta Szczecina i jego okolic, pozostały jedynie zdziczałe krzewy winorośli, porastające jedne ze wzgórz gocławskich – Wzgórze Elizy (niem. Elisenhohe). W artykule zostanie przedstawiona tradycja uprawy winorośli na terenie Pomorza Zachodniego i możliwości jej odtworzenia obecnie.

EN

The tradition of vineyards on the area of the Western Pomerania is connected with the period of the activity of Cistercian orders. The first vineyards on hills in village Golęcin (ger. Frauendorf, Golazin, Golentin) were established in 1243, when the monastery of Cistercian nuns took possession of the entire area of the valley of the river Gręźnica. Vineyards established on the hill, crowned later with the so-called Tower of Bismarck, and the tradition associated with this place permanently was strengthened in his name – Vine Hill (ger. Weinberg). At present, vineyards disappeared almost completely from the landscape of the city of Szczecin and his surroundings, only feral bushes of the grapevine covering ones of Gocław hills – Elisa’s Hill (ger. Elisenhohe) stayed. In the article will be presented the tradition of the wine growing on the area of the Western Pomerania and the possibilities of its reconstructing at present.

Słowa kluczowe

PL

historia sztuki ogrodowej; ogród użytkowy; winnica

EN

garden art history; utilitarian garden; vineyard

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 109, z. 8-A
• Strony: 145--152
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., il.

Twórcy

autor

Rzeszotarska-Pałka M.

• Katedra Projektowania Krajobrazu, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• CHEŁPIŃSKI P., GEMBARA J., OCHMIAN I., GRAJKOWSKI J., Uprawa winorośli w okolicach Szczecina, [w:] Materiały III Seminarium Winiarskiego, Prace Instytutu Zarządzania i Inżynierii Rolnej PWSZ w Sulechowie, Sulechów 2009.
• Encyklopedia Szczecina, t. 1 i 2, red. T. Białecki, Szczecin 2000.
• KRES B., Winiarstwo na Ziemi Lubuskiej, Poznań 1972.
• LISEK J., Amatorska uprawa winorośli, Warszawa 1997.
• ROZWARSKI R., CHEŁPIŃSKI P., OCHMIAN I., Stan upraw winorośli w województwie zachodniopomorskim, [w:] Materiały V Konferencji Winiarskiej, Prace Instytutu Zarządzania i Inżynierii Rolnej PWSZ w Sulechowie, Kalsk 2011.
• SIEWNIAK M., MITKOWSKA A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Warszawa 1998.
• SZELĄGOWSKA P., Wpływ zastosowania mikoryzy na wielkość, jakość plonu i skład chemiczny winorośli odmiany Danmarpa Polonia, praca magisterska wykonana w Katedrze Ogrodnictwa ZUT, promotor: dr hab. inż. Piotr Chełpiński, prof. nadzw., Szczecin 2012, maszynopis.
• SĘKOWSKI B., MYŚLIWIEC R., 101 odmian winorośli, Warszawa 1996.
• WŁODARCZYK W., Małopolski Przełom Wisły regionem winiarskim?, „Powiśle Lubelskie” nr 6, Lublin 2006.