Octan 2-butoksyetylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

• Autorzy: Starek A.

Warianty tytułu

EN

Butoxyethyl acetate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Octan 2-butoksyetylu jest bezbarwną cieczą o zapachu owocowym i niskiej prężności par. Stosowany jest jako rozpuszczalnik nitrocelulozy, octanu celulozy i niektórych żywic syntetycznych, a także środek czyszczący, dodatek do paliw lotniczych oraz mydeł płynnych i kosmetyków. Narażenie na ten związek w przemyśle, wyrażone stężeniem jego par w powietrzu, jest na ogół małe. W Polsce związek ten występuje jako składnik rozpuszczalnika do wyrobów akrylowych o nazwie Dekrydil M. W piśmiennictwie brak jest danych dotyczących działania toksycznego octanu 2-butoksyetylu na ludzi. U zwierząt laboratoryjnych ostra i przewlekła toksyczność tego związku manifestuje się działaniem hemolitycznym i nefrotoksycznym. Siła działania ostrego jest stosunkowo niewielka. Związek ten wykazuje słabe działanie drażniące na skórę i błony śluzowe. Natomiast brak jest danych odnośnie do działania uczulającego, mutagennego, rakotwórczego oraz wpływu tego związku na rozwój ontogenetyczny człowieka i zwierząt. Octan 2-butoksyetylu z łatwością wchłania się przez skórę. W organizmie ulega hydrolizie, a następnie utlenia się do odpowiedniego aldehydu i kwasu 2-butoksyoctowego, który prawdopodobnie jest sprzęgany z glicyną i wydalany przez nerki. W piśmiennictwie nie znaleziono dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego dla tego związku. Na podstawie wartości LOAEL u zwierząt i dwóch współczynników bezpieczeństwa obliczono i zaproponowano wartość NDS na poziomie 100 mg/m3. Nie znaleziono podstaw do określenia wartości NDSCh i DSB.

EN

2- Butoxyethyl acetate (BEA) (CAS Registry No. 112-07-2) is a colourless liquid with fruity odour and low vapour pressure. BEA is used as an organic solvent, in dry cleaning and as addition in aircraft fuel, fluid soap and cosmetics. In the available literature no data have been found on the toxicity of BEA in humans. The acute and chronic toxicity of this compound in rats and rabbits was manifested by hemolytic anemia and kidney impairment. Based on LOAEL value obtained from animal experiments and appropriate uncertainty factors the MAC value was calculated at 100 mg/m3. No STEL value has been established for BEA.

Słowa kluczowe

PL

octan 2-butoksyetylu; narażenie zawodowe; działanie toksyczne; toksykokinetyka

EN

2-butoxyetyl acetate; occupational exposure; toxic effect; toxycokinetics

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2001
• Tom: Nr 1 (27)
• Strony: 95--104
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Starek A.

• Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego 30-688 Kraków ul. Medyczna 9

Bibliografia

• 1. ACGIH (1984) American Conference of Governmental Industrial Hygienists: TLV — Threshold limit values for chemical substances and physical agents in the work environment. […] With intended Changes for 1984-1985. Cincinnati, p. 18.
• 2. Clapp D. E., Zaebst D.D., Herrik R.F. (1984) Measuring exposures to glycol ethers. Environ. Health Persp., 57, 9 1-95.
• 3. Doe J.E. (1984) Ethylene glycol monoethyl ether and ethylene glycol monoethyl ether acetate teratology studies. Environ. Health Persp., 57, 33-41.
• 4. Foster P.M.D. i in. (1984) Testicular toxicity produced by ethylene glycol monomethyl and monoethyl ethers in the rat. Environ. Health Pesp., 57, 207-217.
• 5. Johanson G. i in. (1989) Biological monitoring of exposure to ethylene glycol ethers. Arch. Toxicol., Suppl. 13, 108-111.
• 6. Mastalerz P. (1986) Chemia organiczna. Warszawa, PWN, s. 454.
• 7. Sax N.I., Lewis R.J. (1989) Dangerous properties of industrial meterials. New York, Van Nostrand Reinhold Comp., p. 604.
• 8. Schuler R.L. i in. (1984) Results of testing fifteen glycol ethers in a short-term in vivo reproductive toxicity assay. Environ. Health Persp., 57, 141-146.
• 9. Smyth H.F.Jr i in. (1962) Range-finding toxicity data: List VI. Amer. Industr. Hyg. Assoc., 23, 95-107.
• 10. Truhaut R. i in. (1979) Comparative toxicological study of ethylglycol acetate and butylglycol acetate. Toxicol. Appl. Pharmacol., 51, 117-127.
• 11. Veulemans H. i in. (1987) Survey of ethylene glycol ether exposures in Belgian industries and works hops. Amer. Industr. Hyg. Assoc. J., 48, 671-676.
• 12. Wykaz wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (USA, Niemcy, ZSRR, Polska). Biuletyn Międzyresortowej Komisji ds. Aktualizacji Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy. Warszawa 1992, CIOP, 8, 14-132.