Identyfikatory
Warianty tytułu
Wpływ ssaków na operacje lotnicze realizowane na cywilnych lotniskach Polski
Języki publikacji
Abstrakty
Aim: The purpose of this study was to investigate the impact on aviation operations caused by four free-living species of mammals, which dwell on Polish civil airports property. Method: Raw data from official records of the State Commission for Aircraft Accident Investigations was used to identify the influence of animals on flight operations at 7 Polish civil airports. An analysis was performed on 117 flight disruption incidents involving: deer, hares, foxes and boars during the years 2006-2009. The evaluation focused on the time of day and season. Results: Roe deer and hares were the species, which disrupted aviation operations with the highest frequency. Most incidents occurred during landings and the largest number of incidents took place during winter (34.2%), especially in the month of January. The lowest number of incidents were recorded during autumn (12.5%). Roe deer and foxes disrupted flight operations most frequently during winter and in case of hares, disruptions took place mostly during spring, especially in April. Disruption by roe deer herds was most frequent during the autumn-winter period compared with spring-summer. Roe deer and hares were also the species, which most often collided with aircraft. The greatest number of collisions with aircraft occurred during spring (March-May). However, the highest frequency of serious collisions between deer and aircraft occurred during winter. The majority (66.7%) of analysed collisions with animals took place during landings. Apart from the risks, some benefits were identified with the presence of red foxes at airports, linked to their potential interaction with birds. Animal carcases, which are not removed from runways, attract carrion eaters and can escalate the level of disruption caused at airports. Therefore, it is important to remove carcases from runways in accordance with FOD procedures. Conclusions: The study revealed that, in contrast with birds, mammals pose the biggest threat at airports during winter. Mammals disrupted landings more frequently than take-offs. This study identifies misconceptions and difficulties encountered during attempts to reduce the impact of animals on airport flight operations.
Cel: Celem badań było poznanie środowiskowych aspektów wpływu 4 gatunków wolnożyjących ssaków na operacje lotnicze realizowane na polskich lotniskach cywilnych. Metoda: Nieprzetworzone dane z protokołów Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych wykorzystano do określenia wpływu ssaków na operacje lotnicze na 7 cywilnych lotniskach w Polsce. Analizowano 117 przypadków zakłócenia operacji lotniczych przez: sarny, jelenie, zające szaraki, lisy oraz dziki na lotniskach cywilnych w latach 2006-2009. Analiz dokonywano w kontekście dobowym oraz w kontekście miesięcznym. Wyniki: Sarny i zające były gatunkami które z największą frekwencją zakłócały operacje lotnicze. Pośród analizowanych operacji, zwierzęta zakłócały najczęściej lądowania. Najwięcej operacji lotniczych zostało zakłóconych zimą (34,2%), szczególnie w styczniu. Najmniej takich przypadków zanotowano jesienią (12,5%). Sarny i lisy zakłócały operacje lotnicze najczęściej zimą, gdy w przypadku zajęcy miało to miejsce najczęściej wiosną, szczególnie w kwietniu. Zakłócenia ze strony stad saren były częstsze w okresie jesienno-zimowym w porównaniu z okresem wiosenno-letnim. Gatunkami najczęściej zderzającymi się z samolotami były: sarny i zające. Do największej liczby kolizji ze zwierzętami doszło wiosną w okresie (marzec-maj). Jednakże zimą dochodziło najczęściej do najbardziej niebezpiecznych dla samolotów kolizji z sarnami. Większość (66,7%) analizowanych kolizji ze zwierzętami miała miejsce podczas lądowań. Poza zagrożeniami zidentyfikowano także korzyści z obecności lisów na lotniskach, z uwagi na ich interakcje z ptakami. Przyczyną wzrostu zagrożenia dla operacji realizowanych na lotniskach stanowią także nieusunięte ciała ssaków na drogach startowych, ponieważ zwabiają zwierzęta zjadające padlinę. W tym kontekście duże znaczenie ma usuwanie padliny z dróg startowych w ramach procedury FOD. Wnioski: Badania wykazały, że w przeciwieństwie do ptaków, największe zagrożenie ze strony ssaków odnotowywane jest w okresie zimowym. Ssaki zakłócały częściej operacje lądowania w porównaniu z operacjami startu. Praca wskazuje na błędy oraz trudności, jakie napotkano podczas prób ograniczania odziaływania ssaków na operacje wykonywane w portach lotniczych.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
57--63
Opis fizyczny
Bibliogr. 50 poz., rys., tab.
Twórcy
Bibliografia
- [1] Zakrajsek E.J., Bissonette J.A., Ranking the risk of wildlife species hazardous to military aircraft, “Wildlife Society Bulletin”, Vol. 33, 2005, pp. 258-264.
- [2] Cleary E.C., Dolbeer R.A., Wright S.E., Wildlife strikes to civil aircraft in the United States 1990–2005, U.S. Dept. Of Agriculture, Federal Aviation Administration, Washington 2006.
- [3] Biondi K.M., Belant J.L., Martin J.A., Devault T.L., Wang G., White-Tailed Deer Incidents With U.S. Civil Aircraft, “Wildlife Society Bulletin”, Vol. 35, 2011, pp. 303-309.
- [4] DeVault T.L., Kubel J.E., Glista D.J., Rhodes O.E., Mammalian hazards at small airports in Indiana: impact of perimeter fencing, Human-Wildllife Conflict, Vol. 2 Issue 2, 2008, pp. 240-247.
- [5] DeVault T.L., Belant J.L., Blackwell B.F., Seaman T.W., Interspecific Variation in Wildlife Hazards to Aircraft: Implications for Airport Wildlife Management, “Wildlife Society Bulletin”, Vol. 35, 2011, pp. 394-402.
- [6] Aas C., Some characteristics of Bird Strikes to Military Aircraft in Norway 1985-1995. [in:] Proceedings of Bird Strike Committee Europe Meeting. Bird Strike Committee Europe, London 1996, 71-78.
- [7] Dolbeer R.A., Wright SE., Weller J., Begier M.J., Wildlife strikes to civil aircraft in the United States 1990–2012, U.S. Dept. Of Agriculture, Federal Aviation Administration, Washington 2012.
- [8] ENAC, BSCI., Annual Report 2008, Bird Strike Committee Italy. Ente Nazionale Per L’ Avazione Civile, Roma 2008.
- [9] Dolbeer R.A, Wright S.E., Eschenfelder P.E., Animal ambush at airport; the need to broaden ICAO standards for bird strikes to include terrestrial wildlife, [in:] Proceedings of International Bird Strike Committee Meeting, International Bird Strike Committee, Athens, 2005.
- [10] Kitowski I., Grzywaczewski G., Ćwiklak J., Grzegorzewski J., Krop S., Ssaki Mammalia na lotnisku wojskowym w Dęblinie - zagrożenia i szanse dla bezpieczeństwa ruchu lotniczego, [w:] Konflikt człowieka z przyrodą - bezpieczeństwo lotów w aspekcie kolizji statków powietrznych z ptaki, J. Ćwiklak (red.), Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych, Dęblin 2009, 50-56.
- [11] Sokal R.R, Rohlf F.J., Biometry, WH Freeman, New York 1981.
- [12] Kamieniarz R., Panek M., Zwierzęta łowne w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, Stacja Badawcza - OHZ PZL, Czempin 2008.
- [13] Goszczyński J., Misiorowska M., Juszko S., Changes in the density and spatial distribution of red fox dens and cub numbers in central Poland following rabies vaccination, “Acta Theriologica” Vol. 53, 2008, pp. 121-127.
- [14] Chautan M., Pontier D., Artois M., Role of rabies in recent demographic changes in red fox (Vulpes vulpes) population in Europe, “Mammalia” Vol. 64, 2000, pp. 391-410.
- [15] Tryjanowski P., Sparks T.H, Kamieniarz R., Panek M., The relationship between hunting methods and sex, age and body weight in a non-trophy animal, the red fox, “Wildlife Research”, Vol. 36, 2009, pp. 106 -109.
- [16] Edwards P.J., Fletcher M.R., Berny P., Review of the factors affecting the decline of the European brown hare, Lepus europaeus Pallas, 1778 and the use of wildlife incident data to evaluate the significance of paraquat, “Agr. Ecosyst Environ”;Vol. 79 Issues 2-3, 2000, pp. 95-103.
- [17] Smith R.K., Jennings N.V., Harris, S., A quantitative analysis of the abundance and demography of European hares Lepus europaeus in relation to habitat type, intensity of agriculture and climate, “Mammal Review”, Vol. 35, 2005, pp. 1-24.
- [18] Pielowski Z., Zając szarak Lepus europaeus (Linnaeus, 1758), [w:] Łowiectwo, J. Krupka, R. Dzięciołowski, B. Fruziński, Z. Neugebauer, Z. Piecowski, Z. Pucek (red.), PWRiL, Warszawa 1989, 229-234.
- [19] Reichlin T., Klansek E., Hackländer K., Diet selection by hares (Lepus europaeus) in arable land and its implications for habitat management, “European Journal of Wildlife Research”, Vol. 52, 2006, pp. 109-118.
- [20] Krawczyk R., Szata roślinna lotniska wojskowego w Dęblinie i propozycje jej kształtowania, [w:] Bezpieczeństwo lotów w aspekcie ryzyka kolizji statków powietrznych z ptakami, J. Ćwiklak (red.), Wydawnictwo Wyższej Oficerskiej Szkoły Sił Powietrznych, Dęblin, 2009, 64-70.
- [21] Panek M., Kamieniarz R., Relationships between density of brown hare Lepus europaeus and landscape structure in Poland in the years 1981-1995, “Acta Theriologica” Vol. 44, 1999, pp. 67-75.
- [22] Pielowski Z., Home range and degree of residence of European Hare, “Acta Theriologica”, Vol. 17, 1972, pp. 93-103.
- [23] Rzepka A., Brzuski P., Animals at an airport. Overview of the problem exemplified by the case of roe-deer at the John Paul II International Airport Kraków – Balice, [in:] Urban Fauna. Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities, P. Indykiewicz, L. Jerzak, J. Böhner, B. Kavanagh (eds.), University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz, Bydgoszcz 2011, 569-575.
- [24] Pielowski Z., Sarna, PWRiL, Warszawa 1988.
- [25] Okarma H., Tomek A., Łowiectwo, Wydawnictwo Edukacyjno-Naukowe H2O, Kraków, 2008.
- [26] MacKinnon B., Sowden R., Dudley S., Sharing the skies: an aviation guide to the management of wildlife hazards, Transport Canada, Ottawa, 2001.
- [27] Czyżowski P., Kitowski I., Karpiński M., Górski Ł., Roe deer Capreolus capreolus vehicle collisions at Lublin -preliminary results, [in:] Urban Fauna. Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities, P. Indykiewicz, L. Jerzak, J. Böhner., B. Kavanagh (eds.),.University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz, Bydgoszcz 2011, 561-568.
- [28] Pokorny B., Roe deer-vehicle collisions in Slovenia: situation, mitigation strategy and countermeasures, “Veterinarski Arhiv” Vol. 76, 2006, pp. 177- 187.
- [29] Madsen A.B., Strandgaard H., Prang A., Factors causing traffic killings of roe deer Capreolus capreolus in Denmark, “Wildlife Biology”, Vol. 8, 2002, pp. 55-61.
- [30] Pielowski, Z., Sarna Capreolus capreolus (Linnaeus, 1758), w: Łowiectwo, J. Krupka, R. Dzięciołowski, B. Fruziński, Z. Neugebauer, Z. Piecowski, Z. Pucek (red.), PWRiL, Warszawa 1989, 195-205.
- [31] Wray S., Harris S., Brown hares in commercial forestry in Great Britain, “Quarterly Journal of Forestry”, Vol. 88, 1994, pp. 217-224.
- [32] Broekhuizen S., Maaskamp F., Annual production of young in European hares (Lepus europaeus) in the Netherlands, “Journal of Zoology”, Vol. 193, 1981, pp. 499-516.
- [33] Valencak T.G., Tataruch F., Ruf T., Peak energy turnover in lactating European hares: the role of fat reserves, “Journal Experimental Biology”, Vol. 212, 2009, pp. 231-237.
- [34] Kitowski I., Civil and Military Birdstrikes in Europe: An Ornithological approach. “Journal Applied Sciences”, Vol. 11, 2011, pp. 183-191.
- [35] Goldyn B., Hromada M., Sarmacki A., Tryjanowski P., Habitat use and diet of the red fox Vulpes vulpes in an agricultural landscape in Poland, “Zeitschrift für Jagdwissenschaft”, Vol. 49, 2003, pp. 191-200.
- [36] Jędrzejewska B., Jędrzejewski W., Predation in vertebrate communities: the Białowieza Primeval Forest as a case study, Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg- New York 1998.
- [37] ENAC, BSCI . Annual Report 2007 Bird Strike Committee Italy. Ente Nazionale Per L’ Avazione Civile, Roma. 2007.
- [38] Erritzoe J., Mazgajski T.D., Rejt L., Bird casualties on European roads-a review, “Acta Ornithologica”, Vol. 38, 2003, pp. 77-93.
- [39] Prosser P., Nattrass C., Prosser C., Rate of removal of bird carcasses in arable farmland by predators and scavengers, “Ecotoxicology and Environmental Safety”, Vol. 71, 2008, pp. 601-608.
- [40] Santos S.M, Carvalho F., Mira A., How Long Do the Dead Survive on the Road? Carcass Persistence Probability and Implications for Road-Kill Monitoring Surveys, “PLoS One” Vol. 6, 2011, e25383. doi:10.1371/journal.pone.0025383.
- [41] Goszczyński J., Connection between predatory birds and mammals and their prey, “Acta Theriologica”,Vol. 22, 1977, pp. 399-430.
- [42] Voigt D.R., MacDonald D.W., Variation in the spatial and social behaviour of the red fox, Vulpes vulpes, “Acta Zoologica Fennica”, Vol. 171, 1984, pp. 261-265.
- [43] Panek M., Bresiński W., Red fox Vulpes vulpes density and habitat use in a rural area of western Poland in the end of 1990s, compared with the turn of 1970s, “Acta Theriologica”, Vol. 47, 2002, pp. 433-442.
- [44] Schwarz S., Sutor A., Litzbarski H., Hunting of red fox Vulpes vulpes in the SPA ‘Havelländisches Luch’ in favour of Great bustard Otis tarda, Vogelwelt, 126(2005), 341-345.
- [45] Tryjanowski P., Gołdyn B., Surmacki A., Influence of the red fox (Vulpes vulpes, Linnaeus 1758) on the distribution and number of breeding birds in an intensively used farmland, “Ecological Research”, Vol. 17, 2002, pp. 395-399.
- [46] Goszczyński J., Diet of foxes and martens in central Poland, “Acta Theriologica” Vol. 31, 1986, 491-506.
- [47] Lanszki J., Diet composition of red fox during rearing in a moor: a case study, “Folia Zoologica”, Vol. 54, 2005, pp. 213-216.
- [48] Baker P., Furlong, M., Southern S. Harris S., The potential impact of red fox Vulpes vulpes predation in agricultural landscapes in lowland Britain, “Wildlife Biology”, Vol. 12, 2006, pp. 39-50.
- [49] Meia J.S., Weber J.M., Social organization of red foxes (Vulpes vulpes) in the Swiss Jura Mountains, “Zeitschrift für Jagdwissenschaft”, Vol. 61, 1996, pp. 257-268.
- [50] Doncaster C.P , MacDonald D.W., Activity patterns and interactions of red foxes (Vulpes vulpes) in Oxford City, “Journal of Zoology”, Vol. 241, 1997, pp. 73-78.
Uwagi
PL
Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-8b396e29-f005-4484-a417-ce47e07ccbcf