Stratygrafia wapieni tytonu dolnego-aptu dolnego skałki Niedźwiedź w allochtonie wierchowym polskich Tatr Zachodnich

Borowska, U.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Stratygrafia wapieni tytonu dolnego-aptu dolnego skałki Niedźwiedź w allochtonie wierchowym polskich Tatr Zachodnich

Autorzy

Borowska U.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Stratigraphy of the Lower Tithonian–Lower Aptian limestones of the Niedźwiedź crag from the High-Tatric allochthon, Polish Western Tatra Mountains

Języki publikacji

Abstrakty

Benthic foraminifera, tintinnids and calcareous dinocysts provide new important biostratigraphic data on the age of the Raptawicka Turnia Limestone Formation and Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ crag geological section in the Polish Western Tatra Mts. Foraminiferal assemblages of shallow- water limestones from the NiedŸwiedŸ section contain some stratigraphically significant species, including Haghimashella arcuata (Haeusler), Protomarssonella kummi (Zedler), Uvigerinammina uvigeriniformis (Seibold & Seibold) and Textulariopsis jurassica (Guembel). Sporadic planktonic microfossils, such as the tintinnid Tintinnopsella carpathica (Murgeanu & Filipescu), calcareous dinocysts (Cadosina minuta Borza, Colomisphaera lucida Borza, C. tenuis (Nagy), C. varia Øechanek and Parastomiosphaera malmica (Borza), have also been identified. On the basis of these microfossil assemblages the lower and middle parts of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Lower Tithonian–Barremian. Limestones of the Raptawicka Turnia Limestone Formation section represent peloidal, peloidal-oolitic and peloidal-oolitic-bioclastic facies. Limestones from the Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Upper Barremian–Lower Aptian, based on a specific composition of foraminifera assemblages, that suggest an eroded carbonate platform as a source of Urgonian-type carbonate material. The boundary between the formations occurs within a poorly dated interval (Valanginian–Barremian).

Słowa kluczowe

otwornice bentoniczne wapienne dinocysty górna jura dolna kreda Tatry

benthic foraminifera calcareous dinocysts Upper Jurassic Lower Cretaceous Tatra Mts.

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2015

Tom

Vol. 63, nr 3

Strony

164–--171

Opis fizyczny

Bibliogr. 50 poz., rys., wykr

Twórcy

autor

Borowska U.

urszula.borowska@uj.edu.pl

Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Jagielloński, ul. Oleandry 2a, 30-063 Kraków

Bibliografia

1. BAC-MOSZASZWILI M., BURCHART J., GŁAZEK J., IWANOW A., JAROSZEWSKI W., KOTANSKI Z., LEFELD J., MASTELLA L., OZIMKOWSKI W., RONIEWICZ P., SKUPINSKI A. & WESTWA- LEWICZ-MOGILSKAE. 1979 - Mapa Geologiczna Tatr, 1 : 30 000. Wyd. Geol., Warszawa.
2. GEDL E., KOŁODZIEJ B. & UCHMAN A. 2003 - Wiek i mikrofacje wapieni „typu murańskiego” z formacji margli z Kościeliskiej (fm), Tatry - wyniki wstępne. [W:] IV Ogólnopolskie Warsztaty Mikropale- ontologiczne, Mirko 2003, Kazimierz Dolny 28.05-30.05.2003: 23-24.
3. GEDL E., KOŁODZIEJ B. & UCHMAN A. 2004 - Problem wieku ogniwa wapieni murańskich z formacji margli z Kościeliskiej (Wściekły Żleb, Tatry polskie). 5. Paleontologická Konferencia, Zbornik Abstrak- tov. Štátny geologický ústav Dionýa Štúra, Bratislava: 34-35.
4. GEDL E., KOŁODZIEJ B. & UCHMAN A. 2007 - Muráň Limestone Member (Upper Hauterivian) of the Kościeliska Marl Formation, Polish Western Tatra Mts: dinocyst biostratigraphy and microfacies analysis. Stud. Geol. Pol., 94: 1-102.
5. GRABOWSKI J. & PSZCZÓŁKOWSKI A. 2004 - Zmiany w sedymentacji w pobliżu granicy jura/kreda w sukcesji reglowej dolnej w Tatrach Zachodnich na podstawie danych magneto- i biostratygraficznych. Geologia Tatr: Ponadregionalny kontekst sedymentologiczny.
6. Polska Konferencja Sedymentologiczna, VIII Krajowe Spotkanie Sedymentologów, Zakopane, 21-24.06.2004 r. Pol. Tow. Geol., Kraków: 87.
7. GRABOWSKI J. & PSZCZÓŁKOWSKI A. 2006a - Górny tyton i berias w płaszczowinie reglowej dolnej Tatr Zachodnich w świetle danych lito-, bio- i magnetostratygraficznych. Prz. Geol., 54: 870-877.
8. GRABOWSKI J. & PSZCZÓŁKOWSKI A. 2006b - Magneto- and biostratigraphy of the Tithonian-Berriasian pelagic sediments in the Tatra Mountains (Central Western Carpathians, Poland): sedimentary and rock magnetic changes at the Jurassic/Cretaceous boundary. Cret. Res., 27: 398-417.
9. GRADSTEIN F.M., OGG J.G. & SMITH A.G. 2004 - A Geologic Time Scale 2004. Cambridge University Press, s. 589.
10. KĘDZIERSKI M. & UCHMAN A. 1997 - Age and palaeoenvironment of the Kościeliska Marl Formation (Lower Cretaceous) in the Tatra Mountains, Poland: preliminary results. Ann. Soc. Geol. Pol., 67: 237-247.
11. KOTANSKI Z. 1959a-Nowe badania nad tektoniką serii wierchowej. Biul. Inst. Geol., 149: 159-177.
12. KOTANSKI Z. 1959b - Profile stratygraficzne serii wierchowej Tatr Polskich. Biul. Inst. Geol., 139: 1-160.
13. KOTANSKI Z. 1961 - Tektogeneza i rekonstrukcja paleogeografii pasma wierchowego w Tatrach. Acta Geol. Pol., 11: 187-476.
14. KOTANSKI Z. 1963 - Nowe elementy budowy masywu Czerwonych Wierchów. Acta Geol. Pol., 13: 149-198.
15. KOTANSKI Z. 1965 - Analogie litologiczne triasu tatrzańskiego z triasem wschodnioalpejskim. Rocz. Pol. Tow. Geol., 35 (2): 143-162.
16. KRAJEWSKI K.P. 1980 - Z badań sedymentologicznych utworów kredy wierchowej w Dolinie Kościeliskiej. Prz. Geol., 28 (11): 636-637.
17. KRAJEWSKI K.P. 1981a- Pelagiczne stromatolity z wapieni albu Tatr. Kwart. Geol., 25: 731-759.
18. KRAJEWSKI K.P. 1981b - Phosphatic microstromatolites in the High-Tatric Albian limestones of the Polish Tatra Mountains. Bull. Acad. Pol. Sci. Sér. Terre, 29: 175-183.
19. KRAJEWSKI K.P. 1981c - Phosphatic pizolite structures from condensd limestones of the High-Tatric Albian (Tatra Mts). Ann. Soc. Geol. Pol., 51: 339-352.
20. KRAJEWSKI K.P. 1983 - Albian pelagic phosphate-rich macrooncoids from the Tatra Mts, Poland. [W:] Peryt T.M. (red.) Coated Grains. Springer, Berlin: 344-357.
21. KRAJEWSKI K.P. 1984 - Early diagenetic phosphate cements in the Albian condensed glauconitic limestone of the Tatra Mountains Western Carpathians. Sedimentology, 31: 443-470.
22. KRAJEWSKI K.P. 1985 - Formacja margli z Zabijaka (fm). [W:] Lefeld J., Gaździcki A., Iwanow A., Krajewski K. & Wójcik K. (red.) Jurassic and Cretaceous lithostratigraphic units of the Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 84: 82-93.
23. KRAJEWSKI K.P. 2003 - Facies development and lithostratigraphy of the Hightatric, mid-Cretaceous (Zabijak Formation) in the Polish Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 121: 81-158.
24. LEFELD J. 1968 - Stratygrafia i paleogeografia dolnej kredy wierchowej Tatr. Stud. Geol. Pol., 24: 1-115.
25. LEFELD J. 1974 - Middle-Upper Jurassic and Lower Cretaceous biostratigraphy and sedimentology of the Sub-Tatric succession in the Tatra Mts (Western Carpathians). Acta Geol. Pol., 24: 277-364.
26. LEFELD J. 1985a - Formacja wapieni z Raptawickiej Turni (fm). [W:] Lefeld J., Gaździcki A., Iwanow A., Krajewski K. & Wójcik K. (red.), Jurassic and Cretaceous lithostratigraphic units of the Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 84: 82-93.
27. LEFELD J. 1985b - Formacja wapieni z Wysokiej Turni (fm). [W:] Lefeld J., Gaździcki A., Iwanow A., Krajewski K. & Wójcik K. (red.), Jurassic and Cretaceous lithostratigraphic units of the Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 84: 82-93.
28. LEFELD J. 1985c - Lower Sub-Tatric succession. [W:] Lefeld J. (red.), Jurassic and Cretaceous lithostratigraphic units of the Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 84: 37-82.
29. LEFELD J. 1988 - Urgonian Formations in the Carpathians. [W:] Narin E.M. (red.), Evolutions of the northern margin of Thetys: The results of IGCP Project 198. Mém. Soc. Géol. France, Paris, Nouvel- le Série, 154: 141-145.
30. LEFELD J. 1997 - Kreda. [W:] Lefeld J. & Gaździcki A. (red.), Przewodnik LXVIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Zakopane, 2-4 października 1997. Pol. Tow. Geol., Warszawa: 51-55.
31. LEFELD J. 2004 - Nakładanie się trzech typów depozycji o zwiększającej się prędkości depozycji w dolnej kredzie reglowej Tatr Wschodnich (zarys problematyki). [W:] Kędzierski M., Leszczyński S. & Uchman A. (red.) Geologia Tatr: Ponadregionalny Kontekst Sedymentologiczny, Polska Konferencja Sedymentologiczna, VIII Krajowe Spotkanie Sedmentologów, Zakopane 21-24.06.2004 r. Pol. Tow. Geol., Kraków: 102.
32. LEFELD J. & RADWANSKI A. 1960 - Planktoniczne liliowce Saccocoma Agassiz w malmie i neokomie wierchowym Tatr Polskich. Acta Geol. Pol., 10: 593-614.
33. LEFELD J. & ŻYTKO R. 2008 - Kreda. [W:] Wagner R. (red.), Tabela stratygraficzna Polski. Karpaty. Państw. Inst. Geol, Warszawa. Przegląd Geologiczny, vol. 63, nr 3, 2015
34. LEFELD J., GAŹDZICKI A., IWANOW A., KRAJEWSKI K. & WÓJCIK K. 1985 - Jurassic and Cretaceous lithostratigraphic units of the Tatra Mountains. Stud. Geol. Pol., 84: 82-93.
35. MASSE J.P. & UCHMAN A. 1997 - New biostratigraphic data on the Early Cretaceous platform carbonates of the Tatra Mountains, Western Carpathians, Poland. Cret. Res., 18: 713-729.
36. MICHALIK J. & SOTÁK J. 1997 - Stop. 3, Mt Muráň section above the Javorová Valley (High Tatra Mts.). Mineralia Slovaca, 29: 360-363.
37. MORYCOWA E. & LEFELD J. 1966 - Les Madréporaires des calcaires urgoniens de la série haut-tatrique dans la Tatra Polonaise (Koralowce z wapieni urgońskich serii wierchowej Tatr Polskich). Rocz. Pol. Tow. Geol., 36: 519-542.
38. NEUGEBAUER J., GREINER J. & APPEL E. 2001 - Kinematics of the Alpine-West Carpathian orogen and palaeogeographic implications. J. Geol. Soc., 158: 97-110.
39. PASSENDORFER E. 1922 - Urgon w Tatrach (Sur l’Urgonien dans la Tatra). Spr. Państw. Inst. Geol., 1: 601-603.
40. PASSENDORFER E. 1930 - Studium stratygraficzne i paleontologiczne nad kredą serii wierchowej w Tatrach. Pr. Państw. Inst. Geol., 2: 351-667.
41. PASSENDORFER E. 1951 - Kreda Tatr. [W:] Książkiewicz, M. (red.) Regionalna Geologia Polski. 1.1, Karpaty, 1: 73-81.
42. PLAŠIENKA D. & PROKEŠOVÁ R. 1996 - Towards an evolutionary tectonic model of the Križna cover nappe (Western Carpathians, Slovakia). Slovak Geol. Mag., 3-4/96: 279-286.
43. PSZCZÓŁKOWSKI A. 2001 - Stratygrafia kalpionelidowa i podział stratygraficzny dolnej części formacji margli z Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich. [W]: Bąk K. (red.), Trzecie Ogólnopolskie Warsztaty Mikropaleontologiczne, Mikro-2001, Zakopane 31.05-02.06.2001, Streszczenie Referatów i Posterów: 54-57.
44. PSZCZÓŁKOWSKI A. 2003 - Kościeliska Marl Formatin (Lower Cre- taceous) in the Polish Western Tatra Mountains: lithostratigraphy and microfossils zones. Stud. Geol. Pol., 121: 7-50.
45. RABOWSKI F. 1925 - Budowa Tatr. Pasmo wierchowe. Spraw. Państw. Inst. Geol., 3: 169-177.
46. RABOWSKI F. 1959 - Serie wierchowe w Tatrach Zachodnich. Pr. Inst. Geol., 27: 1-178.
47. REHÁKOVÁ D. 1995 - Upper Jurassic-Lower Cretaceous carbonate microfacies and environmental models for the Western Carpathians and adjacent palaeogeographic units. Cret. Res., 16: 283-297.
48. UCHMAN A. 1997 - Paleośrodowisko margli kredowych w Tatrach Polskich w świetle badań ichnologicznych. Prz. Geol., 45 (10): 1018-1023.
49. ZAWIDZKA K. 1967 - Budowa geologiczna Przełęczy Sywarowej w Tatrach Zachodnich. Acta Geol. Pol., 17: 623-651.
50. ZATOÑ M. & TAYLOR P.D. 2009 - Middle Jurassic Cyclostome Bryozoans from the Polish Jura. Acta Paleont. Pol., 54 (2): 267-288.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-8b38efdc-f113-4db9-99ca-3a1791b50ae1