Ocena ryzyka zdrowotnego ogrodów działkowych Wrocławia

• Autorzy: Kubicz J.

Warianty tytułu

EN

Health risk assessment for allotment gardens in Wrocław

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ogrody pracownicze lub rodzinne, zwane potocznie działkami lub ogrodami działkowymi, są bardzo popularnym miejscem wypoczynku i rekreacji mieszkańców miast. Niejednokrotnie wykorzystywane są także w amatorskiej uprawie warzyw i owoców. Z uwagi na spełniane funkcje powinny być zlokalizowane na obszarach wolnych od zanieczyszczeń powietrza, gleb oraz wód gruntowych. Niestety, w większości polskich aglomeracji ogrody działkowe są rozmieszczone w okolicach zakładów przemysłowych, tras komunikacyjnych oraz na terenach poddanych rekultywacji, gdzie często obserwuje się zanieczyszczenie metalami ciężkimi i innymi substancjami.

EN

The paper assesses the human health risk for users of allotment gardens in Wrocław. The assessment is made on the basis of heavy metals (Cd, Cu, Zn) hazard. It takes the two main routes of exposure into account: accidental ingestion of contaminated soil and dermal contact with contaminated soil. Attention was focused on recreational scenario of hazard. The methods used have been recommended by the US Environmental Protection Agency. Results of the analysis show the highest value of the hazard index can be observed for children, in the allotment gardens located in Wroclaw – Grabiszyn, in the area of environmental impact of Hutmen factory.

Słowa kluczowe

PL

ryzyko zdrowotne człowieka; metale ciężkie; wskaźnik ryzyka; ogrody działkowe

EN

human health risk; heavy metals; hazard index; allotment gardens

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 1
• Strony: 154--163
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kubicz J.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Inżynierii Środowiska Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Pl. Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• T. Chodak, L. Szerszeń, C. Kabała, Metale ciężkie w glebach i warzywach ogrodów działkowych Wrocławia, „Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych” 1995 nr 418(1), s. 291-298;
• K. Czarnowska, B. Gworek, Stan zanieczyszczenia cynkiem, ołowiem i miedzią gleb Warszawy, „Roczniki Gleboznawcze” 1991 nr 42, s. 26-38.
• K. Czarnowska, J. Walczak, Distribution of zinc, lead and manganese in soils of Łódź city, „Roczniki Gleboznawcze” 1999 nr 39 (1), s. 22-34.
• F. Gambuś, J. Wieczorek, Metale ciężkie w glebach i warzywach z krakowskich ogrodów działkowych, „Acta Agraria et Silvestria” 1995 nr 33, s. 12-24.
• P. Malczyk, W. Kędzia, M. Nowak, Metale ciężkie w glebach miasta Bydgoszczy, „Roczniki Gleboznawcze” 1996 nr 47, s. 45-55.
• J. Potarzycki, W. Grzebisz, J. B. Diatta, A. Błochowiak, Ocena możliwości uprawy warzyw w strefie wielkomiejskiej na przykładzie Poznania, „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu” 1997 nr 19, s. 3-15.
• J. M. Hellawell, Biological indicators of freshwater pollution and environmental management, Springer, Netherlands 1986.
• A. Ociepa-Kubicka., E. Ociepa, Toksyczne oddziaływanie metali ciężkich na rośliny, zwierzęta i ludzi, „Inżynieria i Ochrona Środowiska” 2012 t. 15, nr 2, s. 169-180.
• S. E. Manahan, Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• C. Kabała, T. Chodak, Gleby, w: Środowisko Wrocławia – Informator 2002, red. K. Smolnicki, M. Szykasiuk, Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, Wrocław 2002, s. 66-73.
• M. Biesiada, Materiały do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia p.n. „Drogowa trasa średnicowa Katowice-Gliwice, część „Zachód” od węzła z DK88 w Gliwicach do km 11+100 z Zabrza, odcinki G1, G2, Z3, Z4 z uwzględnieniem oddziaływań skumulowanych z aktualnie realizowanych odcinków Z1 i Z2 w Zabrzu”, t. VI – Ocena oddziaływania na zdrowie ludzi wraz z oceną ryzyka zachorowalności, www.grupainicjatywna.pl [11-09-2013].
• E. Wcisło, Ocena ryzyka zdrowotnego w procesie remediacji terenów zdegradowanych chemicznie – procedury i znaczenie, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 2009.