Kartografia planetarna – przykłady opracowań, odwzorowania kartograficzne, nowe wyzwania

• Autorzy: Pędzich P. , Latuszek K.

Warianty tytułu

EN

Planetary cartography – sample publications, cartographic projections, new challenges

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Jest to drugi artykuł przybliżający problematykę z zakresu kartografii planetarnej. Przedstawiono przykłady wykonywanych na świecie prezentacji kartograficznych, m.in. fotomozaiki, mapy albedo, mapy topograficzne, globusy (także wirtualne) oraz opracowania typu GIS różnych ciał niebieskich, takich jak Księżyc, planety oraz ich księżyce, a także asteroidy. Ponadto scharakteryzowano odwzorowania kartograficzne stosowane do map obiektów pozaziemskich, zwracając szczególną uwagę na problemy występujące przy opracowaniu map obiektów nieregularnych, których kształt znacząco odbiega od sfery lub elipsoidy. Na zakończenie zasygnalizowano nowe wyzwania stojące przed kartografią planetarną wynikające z rozwoju technik pozyskiwania, analizowania i prezentacji coraz większej ilości danych oraz ze wzrostu zainteresowania opracowaniami kartograficznymi z tego zakresu.

EN

This is the second article explaining the issues related to planetary cartography. It presents samples of cartographic publications developed around the world, such as photo-mosaics, albedo maps, topographic maps, globes (including virtual ones) and GIS studies of various celestial bodies such as the Moon, planets, their moons and asteroids. Moreover, the authors characterise the cartographic projections used for celestial bodies, focusing in particular on the problems connected with drawing up maps of irregular objects, whose shape is significantly different from the typical sphere or ellipsoid. Finally, the authors discuss new challenges faced by planetary cartography, resulting from the development of the techniques of data collection, analysis and presentation, the growing amount of collected data and the increasing interest in cartographic publications related to this issue.

Słowa kluczowe

PL

mapa planet; mapa księżyców; mapa asteroid; odwzorowania kartograficzne; ciało niebieskie

EN

maps of planets; maps of moons; maps of asteroids; cartographic representation; celestial bodies

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny
• Czasopismo: Polski Przegląd Kartograficzny
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 46, nr 4
• Strony: 369--396
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Pędzich P.

• Zakład Kartografii Politechniki Warszawskiej

autor

Latuszek K.

• Zakład Kartografii Politechniki Warszawskiej

Bibliografia

• Berthoud M.G., 2005, An equal-area map projection for irregular objects. „Icarus” Vol. 175, no. 2, s. 382–389.
• Cherepanova E., Karachevtseva I., Leonenko S., 2005, GIS “The Solar System Planets” case study of the ArcGIS Planet Data Model. W: „Proceedings of XXII International Cartographic Conference”, Spain, La Coruna, CD-ROM.
• Gasselt S., Nass A., 2013, Planetary geologic mapping: Initial thoughts on an ontology framework. W: „Proceedings of Sharing Knowledge Symposium”, http://planetcarto.files.wordpress.com/2012/04/05gasselt-nass.pdf.
• Gehrke S., Wählisch M., Lehmann H., Albertz J., Roatsch T., 2005, Generation of digital topographic maps of planetary bodies. „Int. Arch. Photogram. Rem. Sens. Spatial Inform. Sci.”, http://www.redaktion.tu-berlin.de/fileadmin/fg227/Publications/0609_ISPRS_Goa_Planetary_Bodies.pdf.
• Grishakina E., Lazarev E., Lazareva M., 2013, Cartographical aspects of Martian moons modelling. W: „Proceedings of XXVI International Cartographic Conference”, Dresden, http://icaci.org/files/documents/ICC_proceedings/ICC2013.
• Gruber T.R., 1993, A translation approach to portable ontology specifications “Knowledge Acquisition” Vol. 5, no. 2, s. 199–220.
• Hargitai H., 2006, Planetary maps: Visualisation and nomenclature. „Cartographica” Vol. 41, no. 2, s. 150–164.
• Hargitai H., Gede M., 2009, Three virtual globes of Mars: topographic, albedo and a historic globe. W: „European Planetary Science Congress Abstracts” Vol. 4, EPSC2009-47, http://meetingorganizer.copernicus.org/EPSC2009/EPSC2009-47.pdf.
• Kirk R., Rosiek M., Howington-Kraus E., Eliason E., Archinal B., Mae Lee E., 2001, Planetary geodesy and cartography at the USGS, Flagstaff: Moon, Mars, Venus and beyond. W: „Proceedings of XX International Cartographic Conference”, Beijing, http://planetcarto.wordpress.com/meetings/2001-beijing-china/.
• Lorenz R.D. 2013, A global topographic map of Titan. „Icarus” Vol. 225, no. 1, s. 367– 377.
• Nass A., van Gasselt S., 2013, Archiving and public dissemination of planetary geologic and geomorphologic maps. W: „Proceeding of Sharing Knowledge Symposium”, http://lazarus.elte.hu/jointsymposium 2013/docs/proceedings.pdf.
• Nass A., van Gasselt S., Jaumann R., Asche H., 2011, Requirements for planetary symbology in GIS. „Advances in Cartography and GIScience” Vol. 2, s. 251– 266.
• Nyrtsov M., 2001, The problems of mapping irregularly-shaped celestial bodies. W: „Proceedings of XX International Cartographic Conference”, Beijing, http://planetcarto.wordpress.com/meetings/2001-beijing-china.
• Nyrtsov M., 2003, The classification of projections of irregularly-shaped celestial bodies. W: „Proceedings of XXI International Cartographic Conference”, Durban, http://www.cartesia.org/geodoc/icc2005/pdf/poster/TEMA23/Nyrtsov%20Maxim %20V._Russia.pdf.
• Nyrtsov M., Bugaevsky L.M., Strooke P., 2007, The multiple axis ellipsoids as reference surfaces for mapping of small celestial bodies. W: „Proceedings of XXIII International Cartographic Conference”, Moscow, http://icaci.org/files/documents/ICC_proceedings/ICC2007/html/Proceedings.htm.
• Shingareva K.B., Karachevtseva I.P., Chrerepanova E.V., 2007, Extraterrestial mapping. Analyses and perspectives . W: „Proceedings of XXIII International Cartographic Conference”, Moscow, http://icaci.org/files/documents/ICC_proceedings/ICC2007/html/Proceedings.htm.
• Stooke P., Large-scale asteroid maps. „Lunar and Planetary Science”, http://webapp1.dlib.indiana edu/virtual_disk_library/index.cgi/1185879/FID904/ABSTRCTS/1-500/1021.pdf.
• Wahlisch M., Stooke P.J., Karachevtseva I.P., Kirk R., Oberst J., Willner K., Nadejdina I.A., Zubarev A.E., Konopikhin A.A., Shingareva K.B., 2013, Phobos and Deimos cartography. „Planetary and Space Science”, http://dx.doi.org/10.1016/j.pss.2013.05.012.
• Willner K., Oberst J., Hussmann H., Giese B., Hoffmann H., Matz K.-D., Roatsch T., Duxbury T., 2009, Phobos control point network, rotation, and shape. „Earth and Planetary Science Letters” Vol. 294, no. 3–4, s. 541–546, DOI: 10.1016/j.epsl.2009.07.033.
• Źródła internetowe:
• http://planetcarto.files.wordpress.com/2013/05/titan_map_topo.jpg
• http://159.226.88.30:8080/CE2release/cesMain.jsp
• http://planetologia.elte.hu/vrml
• http://terkeptar.elte.hu/vgm/2/?show=globe&id =111&descid=219
• http://cartsrv.mexlab.ru/geo/imagetest.swf
• http://planetcarto.files.wordpress.com/2013/08/miigaik_mexlab_map.jpg
• http://planetologia.elte.hu
• http://nssdc.gsfc.nasa.gov
• http://marsprogram.jpl.nasa.gov
• http://photojournal.jpl.nasa.gov
• http://sbn.psi.edu/pds/asteroid/EAR_A_3_RDR_STOOKEMAPS_V1_0/maps
• http://planetologia.elte.hu/ipcd