Skuteczność przekazu zdrowotnego na przykładzie edukacji żywieniowej uczniów z użyciem piramidy żywieniowej

• Autorzy: Grajek M. , Wanat G.

Warianty tytułu

EN

The effectiveness of health education analysed on the basis of teaching students proper nutrition using the food pyramid concept

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wstęp: Znak graficzny piramidy żywieniowej ewoluuje w mediach. Na stronach internetowych można znaleźć wiele obrazów piramidy wzorowanych na amerykańskich bądź polskich wzorach. Pojawiają się również wersje kierowane do dzieci i młodzieży. Cel pracy: Wpływ obrazu graficznego piramidy żywieniowej na wiedzę uczniów 4-6 klas szkoły podstawowej. Materiał i metody: Ewaluacja wyników edukacji żywieniowej prowadzonej wśród 370 uczniów szkół podstawowych (klasy 4-6). W interpretacji uzyskanych wyników posłużono się testem statystycznym chi-kwadrat. Przyjęto poziom istotności statystycznej p=0,05. Wyniki: Analiza uzyskanych wyników wykazała, że jedynie 32,0% respondentów spożywa na co dzień 4-5 posiłków. Po edukacji 51,1% (przed prelekcją 49,9%) badanej populacji wykazuje dobrą znajomość piramidy żywieniowej. Częściej dziewczynki wykazują się większą znajomością piramidy żywieniowej po przeprowadzonej ewaluacji. Wnioski: Młode osoby są grupą szczególnie narażoną na wpływy mediów i środowiska dlatego ważne jest by zwiększyć ich wiedzę na temat dozwolonej lub zalecanej ilości produktów spożywczych w codziennym jadłospisie.

EN

Introduction: The graphic image of the food pyramid has been evolving in the media. Many representations of the food pyramid based on Polish or American models can be found on websites. Models directed towards children and youth also exist. Aim of the study: To determine the influence of a graphic representation of the food pyramid on primary school students in grades 4-6. Material and methods: To evaluate the results of nutrition education conducted with 370 primary school students (grades 4-6). The chi-square statistical test was used for the interpretation of the results. A level of statistical significance of p=0.05 was adopted. Results:The analysis of the obtained results revealed that only 32.0% of the respondents eat 4-5 meals every day. Following instruction, 51.1% of the study population display good knowledge of the food pyramid (compared to 49.9% preceeding instruction). Girls more often display better knowledge of the food pyramid after the evaluation. Conclusion: Young people comprise the group which is particularly exposed to the influence of the media and the environment, which is why it is important to improve their knowledge of the permissible and recommended quantities of food products in their daily diet.

Słowa kluczowe

PL

piramida żywienia; uczniowie; szkoła podstawowa

EN

food pyramid; students; elementary school

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Journal of Ecology and Health
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 17, nr 3
• Strony: 153--157
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., wykr.

Twórcy

autor

Grajek M.

• Katedra Dietetyki, Wydział Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

autor

Wanat G.

• Katedra Dietetyki, Wydział Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Bibliografia

• [1] United States Department of Agriculture: The Food Guide Pyramid, 1992: http://fnic.nal.usda.gov.
• [2] Shaw A. i in. Using the Food Guide Pyramid: A resource for nutrition educators. USDA, Food, Nutrition and Consumer Services. Center for Nutrition Policy and Promotion: http://www.nal.usda.gov/fnic/Fpyr/guide.pdf.
• [3] United States Department of Agriculture: MyPyramid, 2005: http://www.mypyramid.gov.
• [4] Food Pyramids: What should you really eat? The Nutrition Source. Harvard School of Public Health, 2005: http://www. hsph.harvard.edu/nutritionsource/what-should-you-eat/pyramid-full- story/index.html.
• [5] Zasady Prawidłowego Żywienia. Instytut Żywności i Żywienia, 1995: http://www.izz.waw.pl.
• [6] Orbit – guma do żucia: http://www.jedz-pij-zuj.pl.
• [7] Powers A. i in. Effects of a Nutrition Education Program on the Dietary Behavior and Nutrition Knowledge of Second-Grade and Third-Grade Students. Journal of School Health, 2005;4(75).
• [8] Lytle L. i in. Changes in nutrient intakes of elementary school children following a school-based intervention: results from the catch study. Prevention Medicine, 1996;25:465-477.
• [9] Connell D., Turner R., Manson E. Summary findings of the School Health Education Evaluation: health promotion effectiveness, implementation, and costs. Journal od School Health, 1985;55:316-321.
• [10] Hausman A., Burt-Ruzek S. Implementation of Comprehensive School Health Education in Elementary Schools: Focus on Teacher Concerns. Journal of School Health, 1995;3(65):81-86.
• [11] Kann L., Brener N., Allensworth D. Health Education: Results from the School Health Policies and Programs Study 2000. Journal of School Health, 2001;7(71):266-278.
• [12] Serrano E., Anderson J. The evaluation of food pyramid games, a bilingual computer nutrition education program for latino youth. Journal of Family and Consumer Sciences Education, 2004;1(22).
• [13] Burgeson C. i in. Physical education and activity: results from the School Health Policies and Programs Study 2000. Journal of Physical Education, 2003;1(74):19-36.
• [14] Mellanby A., Rees J., Tripp J. Peer-led and adult-led school health education: a critical review of available comparative research. Health Education Research, 2000;5(15):533-545.
• [15] Educators—journey into nutrition education. The Pyramid Cafe´ page: http://www.nutritionexplorations.org/educators/lessons/pyramid-cafe.cafe-main.asp. Accessed June 29, 2004.
• [16] The Organ Wise Guys. Wellness education through the lifespan: www.organwiseguys.com/index.asp.
• [17] American Heart Association. Heart Power!: www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=3003357. Accessed June 29, 2004.
• [18] Kozioł-Kozakowska A., Piórecka B., Schlegel-Zawadzka M. Program edukacji żywieniowej dla dzieci w wieku przedszkolnym i ich rodziców realizowany w Krakowie. Studia Medyczne, 2008;11:65–69.