Ocena ubytku masy organicznej w glebie murszowatej na podstawie pomiarów strumieni emisji dwutlenku węgla

• Autorzy: Turbiak J.

Warianty tytułu

EN

Assessment of organic mass loss in mucky soil based on measurements of CO₂ emission fluxes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie ubytku masy organicznej w glebie murszowatej. Ubytek ten obliczono na podstawie pomiarów strumieni emisji CO₂ oznaczanych metodą komór zamkniętych statycznych z wykorzystaniem mierników dyfuzyjnych. W okresie wegetacyjnym z ekosystemu łąkowego emitowane było 64,4 Mg CO₂·ha-¹· (210 d)-¹, natomiast rośliny pobierały 53,3 Mg·ha-¹·(210 d)-¹. Straty węgla związane ze zbiorem plonu wynosiły 5,9 Mg·ha-¹. Łączne straty węgla, wyrażone ekwiwalentem CO₂, wynosiły średnio w okresie badań 17,2 Mg·ha-¹. Oznacza to ubytek 4,7 Mg·ha-¹ węgla lub stratę 8,4 Mg·ha-¹ masy organicznej o zawartości 56% węgla. Średni roczny ubytek masy organicznej zakumulowanej w glebie murszowatej wynosił 3,1%. Stwierdzono, że największe straty masy organicznej występowały w okresach posusznych, w których doszło do częściowego lub całkowitego zaschnięcia roślin, a najmniejsze – kiedy utrzymywały się korzystne warunki wilgotnościowe dla rozwoju roślin.

EN

The aim of the studies was to determine organic mass loss in a mucky soil. Organic mass loss was calculated on the basis of measurements of CO₂ emission fluxes determined by the method of closed static chambers using diffusion gauges. During the growing season, 64.4 Mg ha-¹ 210 days-¹ of CO₂ was emitted from the grassland ecosystem, whereas plants took up 53.3 Mg ha-¹ 210 days-¹ of CO₂. Carbon losses connected with the yield harvest were 5.9 Mg ha-¹. Total carbon losses Expressem in CO₂ equivalent were on average 17.2 Mg ha-¹ during the study period. This means a loss of 4.7 Mg ha-¹ of carbon or a loss of 8.4 Mg ha-¹ of organic mass with a carbon content of 56%. Average annual loss of organic mass accumulated in the mucky soil was 3.1%. It was found that the highest organic mass losses took place in dry periods when plants were partly or completely wilted and the lowest – when moisture conditions were favourable for plant growth.

Słowa kluczowe

PL

bilans węgla; gleba murszowata; masa organiczna; strumienie emisji CO2

EN

carbon balance; CO2 emission fluxes; mucky soil; organic mass

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 13, z. 2
• Strony: 147--159
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., wykr.

Twórcy

autor

Turbiak J.

• Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy ITP w Bydgoszczy, ul. Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz, tel. [phone]

Bibliografia

• 1. ALM J., TALANOV A., SAARNIO S., SILVOLA J., IKKONEN E., AALTONEN H., NYKÄNEN H., MARTIKAINEN P. 1997. Reconstruction of the carbon balance for microsites in a boreal oligotrophic pine fen, Finland. Oecologia. Vol. 110 s. 423–431.
• 2. FRĄCKOWIAK H. 1980. Dynamika i wielkość mineralizacji związków azotowych w dawno odwodnionych glebach torfowo-murszowych na tle warunków siedliskowych i nawożenia. Rozprawa habilitacyjna. Falenty. IMUZ ss. 136.
• 3. GOTKIEWICZ J., SZUNIEWICZ J. 1987. Przeobrażanie się siedlisk i gleb w rejonie doświadczenia agrotechnicznego. W: Wyniki 25-letniego stałego doświadczenia nad porównaniem wpływu sposobu użytkowania i nawożenia na glebę torfową w Zakładzie Doświadczalnym Biebrza. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 68 s. 33–41.
• 4. JURCZUK S. 2000. Wpływ regulacji stosunków wodnych na osiadanie i mineralizację gleb organicznych. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 96. ISSN 0519-7864 ss. 116.
• 5. JURCZUK S. 2012. Emisja dwutlenku węgla ze zmeliorowanych gleb organicznych w Polsce. Woda--Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 3 (39) s. 63–76.
• 6. LIVINGSTON G.P. HUTCHINSON G.L. 1995. Enclosure-based measurement of trace gas exchange: applications and sources of error. W: Biogenic trace gases: Measuring emissions from soil and water. Pr. zbior. Red. P. Matson, R. Harriss. Oxford. Blackwell Scientific s. 14–51.
• 7. LOHILA A., AURELA M., REGINA K., LAURILA T. 2003. Soil and total ecosystem respiration in agricultural fields: effect of soil and crop type. Plant and Soil. Vol. 251 s. 303–317.
• 8. ŁABĘDZKI L., KASPERSKA-WOŁOWICZ W. 2005. Zmienność warunków meteorologicznych i ewapotranspiracji użytków zielonych w dolinie Górnej Noteci w latach 1972–2003. W: Rola stacji terenowych w badaniach geograficznych. Kraków. Inst. Geogr. i Gosp. Przestrz. UJ s. 238–246.
• 9. MALJANEN M., KOMULAINEN V.M., HYTONEN J., MARTIKAINEN P.J., LAINE J. 2004. Carbon dioxide, nitrous oxide and methane dynamics in boreal organic agricultural soils with different soil characteristics. Soil Biology and Biochemistry. Vol. 36. Iss. 11 s. 1801–1808.
• 10. OKRUSZKO H. 1979. Zasady prognozowania warunków wilgotnościowych w glebach hydrogenicznych według koncepcji kompleksów wilgotnościowo-glebowych. W: Kompleksy wilgotnościowo-glebowe w siedliskach hydrogenicznych i ich interpretacja przy projektowaniu melioracji i zagospodarowania. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 58 s. 4–20.
• 11. OKRUSZKO H., PIAŚCIK H. 1990. Charakterystyka gleb hydrogenicznych. Olsztyn. Wydaw. ART ss. 291.
• 12. PAWLAK W., FORTUNIAK B., OFFERLE B.D. GRIMMOND S.B. 2007. Zastosowanie metody korelacyjnej do pomiarów strumieni CO2 i H2O z powierzchni trawiastej. Przegląd Geofizyczny. Z. 2 s. 95–106.
• 13. ROGUSKI W. 1971. Kształtowanie się siedlisk łąkowych na torfach w wyniku osiadania torfu i mineralizacji materii organicznej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 114 s. 83–87.
• 14. SZYMANOWSKI M. 1991. Gleby powiązane z torfowiskami i zasady ich użytkowania. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności zakładu doświadczalnego Biebrza. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 77 s. 161–190.
• 15. TURBIAK J. 2012. Bilans węgla w ekosystemie łąkowym na średnio zmurszałej glebie torfowo-murszowej. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 4 s. 281–294.