Zagrożenia osuwiskowe dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach

• Autorzy: Perski Zbigniew , Nescieruk Piotr , Wojciechowski Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.7306/2019.27

Warianty tytułu

EN

Landslide hazard to water reservoirs in the Carpathians

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Starting from 2011, landslides in Łaski over the Żywieckie lake and in Piaski-Drużków over the Czchowskie Lake have been included into the landslide monitoring program as a part of the SOPO project of PGI-NRI. Both landslides present a real hazard to hydrotechnical constructions. In 2018 the monitoring has been extended for the Łaski landslide including the on-line component. The article presents the subsurface and surface monitoring systems and discusses the results of over 7-years observations. In both discussed cases, the landslides have long, multi-stage history. The measurement data show that, their activity has decreased since the activation impulse in 2010. However, they remain active, especially on the deep slip surfaces. High porosity and, consequently, rapid changes in the groundwater level and rainfall intensity confirm the unstable nature of these landforms. This also confirms that the possibility of further activation or sudden landslide descent into water reservoirs is still a real hazard.

Słowa kluczowe

PL

geozagrożenia; monitorowanie osuwisk; zbiorniki wodne; Karpaty

EN

geohazards; landslide monitoring; water reservoirs; Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 67, nr 5
• Strony: 332--338
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Perski Zbigniew

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1; 30-960 Kraków

autor

Nescieruk Piotr

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1; 30-960 Kraków

autor

Wojciechowski Tomasz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1; 30-960 Kraków

Bibliografia

• 1. BOBER L., THIEL K., ZABUSKI L. 1997 - Zjawiska osuwiskowe w Polskich Karpatach Fliszowych. Geologiczno-inżynierskie właściwości wybranych osuwisk. Wyd. IBW PAN, Gdańsk.
• 2. BORKOWSKI A., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., JÓŹKÓW G., WÓJCIK A. 2011 - Landslides mapping in Roznow Lake vicinity, Poland using airborne laser scanning data. Acta Geodyn. Geomater., 163: 325-333.
• 3. NESCIERUK P., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A. 2013-Osuwisko w Łaskach nad zbiornikiem w Porąbce jak przykład zagrożenia dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach. Geotechnika. Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjno-materiałowo-technologiczne. XXVIII Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, Wisła, 5-8 marca 2013, 2: 1-10.
• 4. NESCIERUK P., WÓJCIK A. 1996 - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, ark. Bielsko-Biała (1012), wraz z objaśnieniami. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 5. PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A. 2012 - Techniki naziemne, lotnicze i satelitarne w rozpoznawaniu osuwisk. XIV Sympozjum Ogólnokrajowe Hydrotechnika: 57-69.
• 6. WIECZOREK D., WÓJCIK A., NESCIERUK P.2010- Karta dokumentacyjna osuwiska (numer ewidencyjny 2417022-5076). http://mapa.-osuwiska.pgi.gov.pl (dostęp 19.02.2019).
• 7. WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A., PERSKI Z., NESCIERUK P. 2013a-Zagrożenia osuwiskowe w strefach brzegowych zbiorników zaporowych Dunajca na przykładzie osuwiska w Czchowie. XV Sympozjum Ogólnokrajowe Hydrotechnika: 88-101.
• 8. WOJCIECHOWSKI T., NESCIERUK P., PERSKI Z., WÓJCIK A., WARMUZ B. 2013b - Wycieczka terenowa B-3: Aktywność osuwiska Łaski w Międzybrodziu Bialskim. LXXXII Zjazd Naukowy PTG „Wyzwania geologii regionu górnośląskiego w XXI wieku”, 19-21 IX 2013 r. Ustroń: 120-124.
• 9. WÓJCIK A. 2011 - Karta dokumentacyjna osuwiska wraz z opinią. Dotyczy osuwiska na wschód od zbiornika Czchowskiego. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Kraków.
• 10. WÓJCIKA., NOWICKAD., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T. 2011- Opinia geologiczna dotycząca obszaru i aktywności osuwiska powstałego w 2010 roku w rejonie zbiornika Czchowskiego i jego wpływu na prawe skrzydło zapory w Czchowie. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Kraków: 31.
• 11. ZIĘTARA T. 1968 - Rola gwałtownych ulew i powodzi w modelowaniu rzeźby Beskidów. Pr. Geogr. IG PAN, 60: 1-116.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).