O mineralizacji septariowej w konkrecjach węglanowych z utworów klastycznych karbonu otworu badawczego Chrząstowice PIG 1

• Autorzy: Sosnal Artur , Naglik Beata , Habryn Ryszard , Derkowski Paweł , Bracławska Agnieszka , Nowak Jacek

Identyfikatory

DOI

10.7306/2025.49

Warianty tytułu

EN

Septaria mineralization within carbonate concretions of Carboniferous clastic cediments of the Chrz¹stowice PIG 1 borehole

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents the mineralogical and petrological characterization of carbonate concretions with septarian fissures found in Carboniferous clastic sedimentary rocks from a deep borehole of Chrząstowice PIG 1 drilled in 2023 near the Kraków-Lubliniec Fault Zone. The concretions consist mainly of siderite and, less frequently, ankerite, accompanied by detrital phases of quartz, kaolinite, illite, chlorite, apatite, zircon, and titanium-iron oxide minerals. The nuclei of the conrections are built mostly of biogenic components, e.g. fossilized stalks. Septaria exhibit branching systems of open fractures filled with calcite, dolomite, quartz and apatite. Among the sulphide minerals, only pyrite is common. The presence of septarian veinlets provides insight into the diagenetic history of the host rock, specifically the involvement of hydrothermal fluids in the mineralization processes.

Słowa kluczowe

PL

septaria; konkrecje węglanowe; mineralizacja; sferosyderyt; strefa Kraków–Lubliniec

EN

septaria; carbonate concretions; mineralization; spherosiderite; Kraków–Lubliniec zone

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: Vol. 73, nr 4
• Strony: 435--440
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Sosnal Artur

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0001-8153-6576

autor

Naglik Beata

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0002-4452-3378

autor

Habryn Ryszard

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0002-2699-9727

autor

Derkowski Paweł

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0002-4067-1242

autor

Bracławska Agnieszka

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0002-6598-0420

autor

Nowak Jacek

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski w Sosnowcu, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• 1. BAZARNIK M., BAZARNIK J. 2015 - Mineralizacja septariowa w konkrecjach węglanowych z Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 465: 59-66.
• 2. BUŁA Z., HABRYN R. (red.) 2008 - Atlas geologiczno-strukturalny podłoża paleozoicznego Karpat zewnętrznych i zapadliska przedkarpackiego. Państwowy Instytut Geologiczny Warszawa.
• 3. CHODYNIECKA L. 1973 - Karbońskie sferosyderyty ilaste z Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (studium mineralogiczno-chemiczne). Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria, Górnictwo, 369.
• 4. JURECZKA J., DOPITA M., GAŁKA M., KRIEGER W., KWARCZYŃSKI J., MARTINEC P. 2005 - Atlas geoloficzno-złożowy polskiej i czeskiej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Państwowy Instytut Geologiczny i Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• 5. LUCAS J., PREVOT L.E. 1991 - Phosphates and fossil preservation. [W:] Allison P.A., Briggs D.E.G. (red.), Taphonomy. Data Locked in the Fossil Record: 389-409. Plenum Press, New York.
• 6. RYKA W., MALISZEWSKA A. 1991 - Słownik petrograficzny. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• 7. SZCZEPAŃSKA M. 2003 - Konkrecje węglanowe jednostki skolskiej. Gospodarka surowcami mineralnymi 19-1: 5-33.
• 8. ŻELAŹNIEWICZ A., ALEKSANDROWSKI P., BUŁA Z., KARNKOWSKI P.H., KONON A., OSZCZYPKO N., ŚLĄCZKA A., ŻABA J., ŻYTKO K. 2011 - Regionalizacja tektoniczna Polski. Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wrocław.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).