Gustav Oelsner– architekt i urzędnik we Wrocławiu w latach 1904–1911

Gryglewska, A.

doi:10.5277/arc150207

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Gustav Oelsner– architekt i urzędnik we Wrocławiu w latach 1904–1911

Autorzy

Gryglewska A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc150207

Warianty tytułu

Gustav Oelsner– architect and officer in Wrocław (Breslau) in the years 1904–1911

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

Tematem artykułu jest twórczość architektoniczna Gustava Oelsnera (1879–1956) we Wrocławiu w latach 1904–1911 w ramach pracy w administracji państwowej przy budowie gmachów Wyższej Szkoły Technicznej oraz w administracji komunalnej na stanowisku miejskiego inspektora budowlanego. W służbie miasta Oelsner projektował i realizował: budynki szkół (dwóch szkół ludowych i szkoły średniej), prace remontowe, przebudowy i rozbudowy szpitali: Wszystkich Świętych i im. Johanna Wenzla-Hanckego, budowę tymczasowych pawilonów wystawowych w parku Szczytnickim. Dzięki pracy pod kierunkiem architektów miasta Richarda Plüddemanna oraz Maxa Berga Oelsner zebrał doświadczenia ważne dla jego przyszłej pracy w administracji budowlanej Katowic, Altony i Hamburga. We Wrocławiu miał on styczność ze środowiskiem zwolenników reformy artystycznej około 1900 r., m.in. z Hansem Poelzigiem. Odrzucenie historyzującego detalu, użycie uproszczonych motywów regionalnej sztuki budowlanej – stylu „rodzimego” (Heimatschutzstil), zwrócenie się ku idei tworzenia formy wynikającej z funkcji, konstrukcji i materiału to cechy, które zbliżyły prace Oelsnera do rzeczowości architektury przemysłowej i dzieł awangardy dwudziestolecia międzywojennego.

The subject matter of this publication is the architectural creativity of Gustav Oelsner (1879–1956) in Wrocław in the years of 1904–1911 within the range of his work in national administration on the construction of Wrocław University of Technology and council administration, as a municipal building inspector. Serving the city Oelsner designed and built: schools (two primary schools and one secondary), restoration work, conversion and extension of the All Saints and the Wenzel-Hancke hospitals, temporary exhibition pavilions in Szczytnicki Park. Working under the supervision of city architects Richard Plüddemann and Max Berg, Oelsner gained a great deal of experience important for his future work in the building administration in Katowice, Altona and Hamburg. In Wrocław he had contact with the circle of artistic reform followers around 1900, among others, with Hans Poelzig. Rejection of historizing detail, use of simplified motives of regional building art – Heimatschutz-style, turning to the idea of creating a form resulting from function, construction and material. These are the features that made Oelsner’s works close to objectivity of the industrial architecture and works of interwar avant-garde.

Słowa kluczowe

Gustav Oelsner architektura komunalna architektura XIX w. architektura XX w. Wrocław Niemcy

Gustav Oelsner municipal architecture architecture of 19th c. architecture of 20th c. Wrocław Germany

Wydawca

Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Czasopismo

Architectus

Rocznik

2015

Tom

Nr 2(42)

Strony

65--78

Opis fizyczny

Bibliogr. 30 poz., rys.

Twórcy

autor

Gryglewska A.

Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej/Faculty of Architecture, Wrocław University of Technology.

Bibliografia

[1] Gryglewska A., Der Architekt Gustav Oelsner, [w:] P. Michelis (Hrsg.), Der Architekt Gustav Oelsner. Licht, Luft und Farbe für Altona an der Elbe, Dölling und Galitz, München–Hamburg 2008, 40–49.
[2] Timm Ch., Gustav Oelsner und das Neue Altona. Kommunale Architektur und Stadtplanung in der Weimarer Republik, Diss. 1983 Universität Hamburg, Ernst Kabel, Hamburg 1984.
[3] Gryglewska A., Budynki wrocławskich szkół epoki wilhelmińskiej, [w:] J. Rozpędowski (red.), Architektura Wrocławia, t. 4, Gmach, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1998, 213–251.
[4] Rochowicz-Lewandowska M., Politechnika Wrocławska. Zespół budynków dawnej Wyższej Szkoły Technicznej, Wydawnictwo MAK, Wrocław 2005.
[5] Ilkosz J., Hala Stulecia i Tereny Wystawowe we Wrocławiu – dzieło Maksa Berga, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2005.
[6] Burak M., Dackiewicz K., Pregiel P., Wrocławskie uczelnie techniczne 1910–2010, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2010.
[7] Der Architekt Gustav Oelsner. Licht, Luft und Farbe für Altona an der Elbe, P. Michelis (Hrsg.), Dölling und Galitz, München– Hamburg 2008.
[8] Hölscher P., Wrocław przełomu wieków. Artyści, galerie, kolekcjonerzy sztuki i kręgi artystyczne, [w:] J. Ilkosz, B. Störtkuhl (red.), Hans Poelzig we Wrocławiu. Architektura i sztuka. 1900–1916, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2000, 19-31
[9] Peltz F., Ist Breslau eine schöne Stadt?, „Schlesien” 1907/1908, Jg. 1, 226–230.
[10] Neefe M., Die Bevölkerung der Stadt Breslau, [w:] Breslau. Lage, Natur und Entwickelung, C.T. Wiskott, Breslau 1901, 106–122.
[11] Kononowicz W., Wrocław. Kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1997.
[12] Gryglewska A., Studia nad architekturą XIX i XX wieku, cz. 4, Wrocław na przełomie XIX i XX wieku – przemiana miasta w ośrodek wielkomiejski i związane z nią zjawiska, [mps], raport IHASziT PWr, Wrocław 2010.
[13] Molzahn J., Breslau nach dem Kriege, Grass, Barth & Comp., Breslau [1929].
[14] Gryglewska A., Architektura Wrocławia XIX–XX wieku w twórczości Richarda Plüddemanna, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1998.
[15] Gryglewska A., Wrocławskie hale targowe 1908–2008, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2008.
[16] Dackiewicz K., Budynek dawnego Laboratorium Maszyn, „Pryzmat” 2010, nr 1 specjalny, 13–16.
[17] [b.a.], Aus der Stadtverordneten-Versammlung. Beschlüsse der Stadtverordneten–Versammlung in ihrer öffentlichen Sitzung vom 23.05.1907, „Breslauer Gemeinde-Blatt” 1907, Jg. 6, 429.
[18] [b.a.], Breslauer Adressbuch 1908, Breslau 1908.
[19] [b.a.], Auflösung des Bauamts H. R., „Breslauer Gemeinde-Blatt” 1911, Jg. 10, 458.
[20] Hasak M., Zurück zum Ziegelbau, „Ostdeutsche Bau-Zeitung” 1908, Jg. 6, 290–293.
[21] [b.a.], Breslau. Sonntag, 30. Januar. 1910. Volksschulgebäude an der Ohlauer Chaussee, [w:] Neubauten u. Bauliche Veränderungen. Wycinki ze „Schlesische Zeitung” w Bibliotece Uniwersyteckiej (BU), Bd. 2, 13.12.1909–28.10.1910, 9.
[22] [b.a.], Der Neubau der Knabenmittelschule, „Breslauer Zeitung” 1909, Jg. 90, Nr. 253.
[23] [b.a.], Die Stelle eines Stadtbauinspektors, „Breslauer Gemeinde-Blatt” 1911, Jg. 10, 458.
[24] [b.a.], Aus der Stadtverordneten-Versammlung. Antrag des Magistrats betr. Bau eines Volksschulhauses auf dem Grundstück Steinstraße, „Breslauer Gemeinde-Blatt” 1907, Jg. 6, 277–278.
[25] Künstlerischer Städtebau um die Jahrhundertwende. Der Beitrag von Karl Henrici, G. Curdes, R. Oehmichen (Hrsg.), Deutscher Gemeindeverlag–Köln–Stuttgart–Berlin 1981.
[26] Oelsner [G.], Ueber „Modernen Krankenhausneubau”, „Schle sische Gesellschaft für vaterländische Kultur” 1911, Abt. I, Medizin, Bd. 2, Jber. 89, 1–6.
[27] [b.a.], Breslau, Freitag, 7.04.1911. Moderner Krankenhausbau, [w:] Neubauten u. Bauliche Veränderungen..., Bd. 3, 24.10.1909–10.11.1910, 18–19.
[28] [b.a.], Breslau. Mittwoch, 16. Februar 1910, Neubau des Che mischen Untersuchungsamtes, [w:] Neubauten u. Bauliche Veränderungen...,Bd. 2, 7–8.
[29] [b.a.], Breslau. Sonnabend, 5. März 1910, Das städtische chemische Untersuchungsamt, [w:] Neubauten u. Bauliche Veränderungen...,Bd. 2, 16–17.
[30] [b.a.], Die Stelle eines Stadtbauinspektors, „Breslauer Gemeinde-Blatt” 1911, Jg. 10, 458.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-897fb862-73d9-455d-8646-07cb6d34d9cb