Założenia materiałowe i konstrukcyjne dla aktywnej odzieży chroniącej przed czynnikami gorącymi ze stopami z pamięcią kształtu (SMA)

• Autorzy: Bartkowiak G. , Dąbrowska A. , Greszta A. , Łężak K.

Identyfikatory

DOI

10.15199/60.2018.06.2

Warianty tytułu

EN

Material and constructional assumptions for active clothing protecting against heat with shape memory alloys (SMA)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stopy z pamięcią kształtu (SMA) stanowią grupę materiałów inteligentnych, które pod wpływem bodźca temperaturowego są zdolne do samoistnej i odwracalnej zmiany swojego kształtu. W niniejszej publikacji przedstawiono podstawowe założenia materiałowe i konstrukcyjne dla aktywnej odzieży ochronnej z elementami SMA, przeznaczonej do ochrony przed czynnikami gorącymi i płomieniem. Implementacja odpowiednio przygotowanych stopów z pamięcią kształtu do odzieży pozwoli na aktywne dostosowanie jej poziomu ochrony do istniejącego zagrożenia, bez konieczności stosowania grubych, ciężkich układów materiałów. Odzież ta może stanowić zatem alternatywę dla obecnie stosowanej odzieży ochronnej, która przeważnie jest ciężka, wykonana na całej powierzchni z układów materiałów zapewniających jednakowy, wysoki poziom ochrony.

EN

Shape memory alloys (SMA) are a group of intelligent materials that are capable to self-contained and reversible change of shape under the influence of temperature impulse. This publication presents the basic material and constructional assumptions for the active protective clothing with SMA elements, destined to protect against heat and flame.The implementation of suitably prepared shape memory alloys for clothing will allow for an active adaptation of its protection level to the existing threat, without the need of using the thick, heavy material sets. Therefore, this clothing can be an alternative to the currently used protective clothing, which is usually a heavy, overall made of material sets that provides a uniform, high level of protection.

Słowa kluczowe

PL

materiały z pamięcią kształtu (SMM); stopy z pamięcią kształtu (SMA); czynniki gorące; promieniowanie cieplne; odzież inteligentna

EN

shape memory materials (SMM); shape memory alloys (SMA); heat factors; heat radiation; intelligent clothing

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 6
• Strony: 22--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Bartkowiak G.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy w Zakładzie Ochron Osobistych

autor

Dąbrowska A.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy w Zakładzie Ochron Osobistych

autor

Greszta A.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy w Zakładzie Ochron Osobistych

autor

Łężak K.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy w Zakładzie Ochron Osobistych

Bibliografia

• [1] Bartkowiak G., A. Dąbrowska, M. Okrasa, G. Włoch. 2017. "Preliminary study on the thermomechanical treatment of shape memory alloys for applications in clothing protecting against heat". Advances in MechanicalEngineering 9(4): 1-9.
• [2] Bartkowiak G., R. Hrynyk, E. Irzmańska. 2010. Odzież, rękawice i obuwie chroniące przed czynnikami gorącymi Część I: Poradnik doboru i stosowania (dla użytkowników). Warszawa: CIOP-PIB.
• [3] Congalton D. 1999.: Shape memory alloys for use In thermally activated clothing, protection against flame and heat". Fire and Materials 23, 223-226.
• [4] Dąbrowska A., G. Bartkowiak, M. Okrasa. 2014. „Funkcjonalizacja tekstyliów i odzieży za pomocą stopów z pamięcią kształtu". 10:32-36.
• [5] Jee K. K., Y. B. Kim, E. A. Kim, S. J. You. 2008. South Korea, Patent nr WO2008000197A1.
• [6] Makinen H. 1991. Analysis of problems in the protection of fire fighters by personal protective equipment and clothing - development of a new turnout suit. Helsinki: Institute of Occupational Health.
• [7] NFPA (2007), NFPA 1971: Standard on protective ensembles for structural firefighting and proximity firefighting. National Fire Protection Association, Quincy, MA.
• [8] Park M., J. Lee, E. Kim. 2012, „Attachment of Two-Way Shape Memory Alloy onto Fabric for Mass Production of Fire Fighters' Turnout Gear". Journal of the Korean Society of Clothing and Textiles 36(4): 382-390.
• [9] PN-EN ISO 11612: 2015-11 - Odzież ochronna - Odzież do ochrony przed czynnikami gorącymi i płomieniem - Minimalne wymagania eksploatacyjne.
• [10] Ziółkowski A. 2006. Pseudosprężystość stopów z pamięcią kształtu - badania doświadczalne i opis teoretyczny. Warszawa: Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).