Kopalnia Doświadczalna „Barbara”, Centrala Ratownictwa Górniczego i Obserwatorium Magnetyczne w Mikołowie

• Autorzy: Gierlotka S.

Identyfikatory

DOI

10.5277/hm180510

Warianty tytułu

EN

The Experimental Mine "Barbara", Uppersilesian Central Mining Rescue Station and Magnetic Observatory in Mikołów

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po plebiscycie i podziale Górnego Śląska w 1922 roku Górnośląska Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego w Bytomiu pozostała na terytorium Niemiec. W 1925 roku zorganizowano stację ratownictwa górniczego w polskiej części Górnego Śląska, w okolicach Tarnowskich Gór. W 1926 roku, z powodów lokalnych uciążliwości, stację przeniesiono do Mikołowa, gdzie przyjęła ona nazwę Kopalnia Doświadczalna „Barbara”, Centrala Ratownictwa Górniczego i Obserwatorium Magnetyczne. W stacji prowadzono prace naukowo-badawcze z zakresu zagrożeń gazowych i pożarowych oraz związanych z wybuchami pyłu węglowego. Osobnym działem kopalni było Obserwatorium Magnetyczne prowadzące badania nad zmianami deklinacji magnetycznej, potrzebnej dla wykonywania orientacji wyrobisk górniczych. Po drugiej wojnie światowej Centralną Stację Ratownictwa Górniczego przeniesiono do Bytomia. Kopalnia doświadczalna Barbara została włączona do Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach. Kontynuowano w niej nadal prace naukowe w zakresie zwalczania zagrożeń wybuchów metanu, pyłu węglowego oraz stosowania materiałów wybuchowych w kopalniach. Rozwój elektryfikacji kopalń metanowych, jaki odbywał się po wojnie, wymusił rozbudowę jednostki o dział badań i atestacji urządzeń elektrycznych budowy przeciwwybuchowej.

EN

Upper Silesian Central Mining Rescue Station in Bytom was left on German territory after the division of Upper Silesia in 1922. A new station was founded in Tarnowskie Gory (Polish part of Upper Silesia) in 1925. Due to regional problems the station was moved to Mikołów a year later. The new station was named the Experimental Mine Barbara, Upper Silesian Central Mining Rescue Station and Magnetic Observatory. Scientific and research studies exploring the dangers of coal dust or gas explosions and fire protection were conducted in this station. Another section of the coal mine was the Magnetic Observatory that did research on magnetic changes used for orientation during mining excavations. After the Second World War the station was moved to Bytom. The experimental Mine „Barbara” was included into the Main Mining Institute in Katowice. The scientific studies on the dangers of methane or coal dust explosions and research concerning explosive materials in coal mines were continued. The development of electrification in coal mines that took place after the War led to the development of the department of research, certification and inspection of electric devices.

Słowa kluczowe

PL

historia górnictwa; zagrożenie wybuchowe w kopalniach; ratownictwo górnicze

EN

mining history; explosive threat in mines; mining rescue

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Edukacyjne Terra Minera
• Czasopismo: Hereditas Minariorum
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 5
• Strony: 233--242
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Gierlotka S.

• Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa

Bibliografia

• DUBIŃSKI J., 2005. Historia i teraźniejszość 60-lecia Głównego Instytutu Górnictwa, 80-lecia Kopalni Doświadczalnej Barbara. GIG Katowice.
• GIERLOTKA S., 2012. Rozwój techniki miernictwa górniczego. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie. Bezp. Pracy i Ochr. Środ. w Górnictwie. Miesięcznik WUG, 211, 3: 51-52.
• GIERLOTKA S., 2017. Historia górnictwa-technika/mechanizacja/elektryfikacja. Wydanie II. Wydawnictwo Naukowe Śląsk-Katowice.
• GIERLOTKA S., 2017. Rozwój elektrycznych urządzeń budowy przeciwwybuchowej dla kopalń metanowych. Hered. Min., 4: 191-199.
• KOWALCZYK Z., 1968. Pomiary sytuacyjno-wysokościowe kopalń. Wyd. Śląsk. Katowice.
• PRUS K., 1932. Z dziejów Mikołowa i jego okolicy. Mikołów.
• ZIELIŃSKA M., 2015. 90 lat pracy dla górnictwa 1925-2015. Wyd. GIG. Katowice.