Rola architektury w codziennym funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem osób niewidomych i niedowidzących

• Autorzy: Gleń P. , Jarocka-Mikrut A.

Warianty tytułu

EN

Architecture in daily functioning of disabled people with special emphasis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł ma na celu poruszenie problemu przeszkód i niedogodności, na jakie narażone są osoby niepełnosprawne (w tym z ograniczoną możliwością poruszania się, starsze, niesłyszące, niedowidzące i niewidome). Celem jest zwrócenie uwagi na rolę jaką odgrywa projektant, zarówno architekt jak i twórca przedmiotów użytkowych w kształtowaniu przestrzeni wpływających na komfort współżycia w społeczeństwie osób o pełnej sprawności fizycznej i niepełnosprawnych. Potrzeba edukacji i propagowania większej świadomości w zakresie owych „dysfunkcji” winna być rozwijana za pomocą miejsc w których osoba pełnosprawna ma możliwość zmierzenia się z codziennymi barierami osoby niepełnosprawnej. Ważnym aspektem jest kształtowanie świadomości architekta w dziedzinie projektowania uniwersalnego już na etapie studiów. Większą uwagę należałoby skupić na projektowaniu przedmiotów codziennego użytku pod kątem osoby niepełnosprawnej tak aby nie musieć zmieniać ich później w sposób sztuczny. Artykuł skupia się na problemach oraz pozytywnych przykładach rozwiązań w procesie kształtowania architektury dostosowanej dla potrzeb takich osób. Celem jest również analiza urbanistycznych rozwiązań mogących sprzyjać ich funkcjonowaniu w codziennym życiu. Przedstawione są również przez autorów przykłady rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych zarówno z Polski jak również świata. Ukazują również znaczenie oraz wkład architekta w kreowaniu przestrzeni prywatnych oraz publicznych, które otaczają nas na co dzień.

EN

This article aims to stir the problem of obstacles and inconveniences faced by people with disabilities (including with reduced mobility , elderly , deaf , visually impaired and blind). The aim is to draw attention to the role played by the designer , both the architect and creator of utilitarian objects in shaping the impact on the comfort of living together in society of people with a complete physical and disabled. The need for education and promote greater awareness of these " dysfunctions " should be developed through places where non-disabled person is able to face the everyday barriers disabled person. An important aspect is to create awareness architect in the field of universal design at the stage of studies. More attention should focus on the design of everyday objects for the disabled so as not to have to change them later by artificial means. The article focuses on the problems and the positive examples of solutions in the process of shaping the architecture tailored to the needs of such people. The aim is also analysis of urban solutions that favor their functioning in everyday life. The authors are also examples of architectural and urban planning from both the Polish and the world. They show the importance and contribution of the architect in creating private and public spaces that surround us every day.

Słowa kluczowe

PL

niepełnosprawność; przedmioty użytkowe; projektowanie uniwersalne

EN

disability; everyday objects; universal design

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 14, nr 2
• Strony: 37--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Gleń P.

• Samodzielna Pracownia Architektoniczna, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska

autor

Jarocka-Mikrut A.

• Samodzielna Pracownia Architektoniczna, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska

Bibliografia

• 1 Źródło internetowe: www.who.int/en/, (02.12.2014)
• 2 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2011 nr 127 poz. 721)
• 3 Kamionka L., Architekt jako kreator i koordynator procesu projektowania architektury zrównoważonej – synergia projektowa, Czasopismo Techniczne z. 15. Architektura z. 7-A2, s.156
• 4 Walter Natalia, Nowe media dla niewidomych i słabowidzących, Wydawnictwo Naukowe Poznań 2007, s. 18
• 5 Magnuszewska-Otulak G., Bariery aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych (w:) Osoby niepełnosprawne szanse i zagrożenia godnego funkcjonowania w nowoczesnym społeczeństwie, pod redakcją Joanny Plak, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie, Warszawa 2011,
• 6 Kłopotowska A., Przestrzeń do nauki przestrzeni. Sztuka projektowania przyjaznego osobom niewidomym i ociemniałym. Czasopismo Techniczne. Architektura , z. 7-A2, Kraków 2010, s.168
• 7 Kłopotowska A., Niewidzialna architektura - status piękna w pozawzrokowej percepcji przestrzeni architektonicznej. Czasopismo Techniczne. Architektura, z. 6-A/2007, Kraków 2007, s. 269-269