Dredging works in the Polish open sea ports as an anthropogenic factor of development of sea coastal zones

• Autorzy: Staniszewska M. , Boniecka H. , Cylkowska H.

Identyfikatory

DOI

10.5604/12307424.1223959

Warianty tytułu

PL

Prace czerpalne w polskich portach jako czynnik antropogeniczny rozwoju brzegów morskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Dredging works in ports and fairways lead to the extraction of large quantities of dredged material, which must be “disposed of.” This indirectly results in interference in the coastal zone. From the point of view of impact on the marine environment, among the most important activities is deposition of dredged material: at sea dumping sites and on artificially nourished seashores. The annual average volume of dredged material extracted as a result of deepening of the Polish open sea ports located on the southern coast of the Baltic Sea is calculated at 0.61 million m3 (years 1948–2015). Out of this volume, less than 69% of the dredged material (from 25 to 80% per year) was applied in shore infilling, and the rest was deposited at sea. This is unsatisfactory. To ensure an effective system of shore protection it is required to increase the volume of sediments intended for artificial shore nourishment, and to reduce the amount of sediment relocated to sea dumping sites, in favour of its practical applications.

PL

Prace czerpalne w portach i torach podejściowych prowadzą do wydobywania dużych ilości urobku, który trzeba „zutylizować”. Skutkuje to pośrednio ingerencją w strefę brzegową. Z punktu widzenia wpływu na środowisko morskie najważniejsze są działania związane z odkładem urobku: na klapowiskach w morzu oraz jako sztuczne zasilanie brzegu. Średnioroczne kubatury urobku podlegającego pogłębianiu w polskich portach zlokalizowanych u wybrzeża południowego Bałtyku (lata 1948–2015) kształtowały się na poziomie 0,61 mln m3, z czego refulacji na brzegu poddano niecałe 69% urobku (od 25 do 80% rocznie), resztę odkładano w morzu. Jest to niewystarczające. W celu zagwarantowania efektywnego systemu ochrony brzegu wymagane jest zwiększenie objętości osadów przeznaczonych do sztucznego zasilania brzegu oraz zmniejszenie ilości wywożonego osadu na klapowiska, na rzecz jego praktycznych zastosowań.

Słowa kluczowe

EN

dredged material; sea coastal zone; artificial nourishment of shores

PL

urobek czerpalny; strefa brzegowa morza; sztuczne zasilanie brzegów

• Wydawca: Index Copernicus Sp. z o.o.
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 31, No. 1
• Strony: 173--180
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Staniszewska M.

• Instytut Morski, Zakład Hydrotechniki Morskiej, Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk, fax: [phone], tel.: [phone]

autor

Boniecka H.

• Instytut Morski, Zakład Hydrotechniki Morskiej, Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk, fax: [phone], tel.: [phone]

autor

Cylkowska H.

• Instytut Morski, Zakład Hydrotechniki Morskiej, Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk, fax: [phone], tel.: [phone]

Bibliografia

• 1. Boniecka H., Gajda A., Gawlik W., Marcinkowski T., Olszewski T., Szmytkiewicz M., Skaja M., Szmytkiewicz P., Chrząstowska N., Piotrowska D. (2013). Monitoring i badania dotyczące aktualnego stanu brzegu morskiego – Ocena skuteczności systemów ochrony brzegu morskiego zrealizowanych w okresie obowiązywania wieloletniego „Programu ochrony brzegów morskich” (No. 6973). Gdańsk: Maritime Institute in Gdańsk.
• 2. Boniecka H. (2009). Wpływ opasek brzegowych na przebieg procesów morfodynamicznych i litodynamicznych strefy brzegowej. Inżynieria Morska i Geotechnika, 6, 435–444.
• 3. Boniecka H., Gawlik W., Zawadzka-Kahlau E. (2010). Aspekty sztucznego zasilania Mierzei Dziwnowskiej, Geologia i Geomorfologia Pobrzeża i Południowego Bałtyku (8). Słupsk: Akademia Pomorska w Słupsku.
• 4. Boniecka H., Kaźmierczak A. (2015). State of shore and backshore on the basis of monitoring results for selected Polish seashores. Bulletin of the Maritime Institute in Gdańsk, 30 (1), 150–163.
• 5. Boniecka H., Staniszewska M., Sapota G., Suzdalev S., Dembska G. (2014). Przewodnik do wyznaczania nowych miejsc klapowania urobku (Opracowanie wykonane w ramach projektu ECODUMP, Instytut Morski w Gdańsku). Gdańsk: Wydawnictwo Instytutu Morskiego w Gdańsku.
• 6. Boniecka H., Zawadzka E. (2006). Protection of the Polish Coast by Artificial Nourishment. In: Coastal Dynamics, Geomorphology and Protection. Gdańsk: EUROCOAST-LITTORAL.
• 7. Dubrawski R. (ed.) (2008). Elementy monitoringu morfodynamicznego polskich brzegów morskich. Gdańsk: Zakład Wydawnictw Naukowych Instytutu Morskiego w Gdańsku.
• 8. Cieślak A. (2001). Zarys strategii ochrony brzegów morskich. Inżynieria Morska i Geotechnika, 2, 65–73.
• 9. Detzner H.-D., Knies R. (2004). Treatment and beneficial use of dredged sediments from Port of Hamburg. Hamburg, Germany: WODCON XVII: Dredging in a Sensitive Environment.
• 10. Dubrawski R., Zawadzka-Kahlau E. (eds) (2006). Przyszłość ochrony brzegów morskich. Gdańsk: Instytut Morski w Gdańsku.
• 11. Furmańczyk K., Musielak S. (1993). Analiza zmian brzegu i prognoza zagrożeń Półwyspu Helskiego w świetle badań teledetekcyjnych. Inżynieria Morska, 1, 18–22.
• 12. HTG Fachbericht (2006). Verwertung von feinkörnigem Baggergut im Bereich der deutschen Küste. Derived from: http://www.dredgdikes.eu/pl/baggergut-im-deichbau-16.
• 13. Milex. Derived from: http://www.milex.szczecin.pl/.
• 14. Łabuz T. (2013). Sposoby ochrony brzegów morskich i ich wpływ na środowisko przyrodnicze polskiego wybrzeża Bałtyku (raport). WWF Polska.
• 15. Materiały Urzędu Morskiego w Słupsku, dotyczące prac czerpalnych prowadzonych na Środkowym Wybrzeżu w latach 1990–2001. Słupsk: Urząd Morski.
• 16. MICORE Project (2011). Derived from: www.micore.eu.
• 17. Pruszak Z. (2003). Akweny morskie. Zarys procesów fizycznych i inżynierii środowiska. Gdańsk: Wydawnictwo IBW PAN.
• 18. Roczniki Statystyczne Gospodarki Morskiej z lat 1969–2015 (Statistical Yearbook of Maritime Economy). Warszawa–Szczecin: GUS.
• 19. Resolution of the Minister for the Environment of 16 April 2002 on types and concentrations of substances that cause the contamination of the spoil (Journal of Laws No. 55 item 498).
• 20. Resolution of the Minister for the Environment of 11 May 2015 on waste recovery outside installations and equipment (Journal of Laws of 2015, item 796).
• 21. Semrau I. (1990). Wpływ budowli hydrotechnicznych na brzeg morski. Studia i Materiały Oceanologiczne, 55, Brzeg morski (1).
• 22. SMOCS (2012). Review of potential Applications for s/s. Baltic Sea Region Programme Project no. 39.
• 23. SMOCS (2013). Sediments and Dredging in the Baltic Sea Region Ports – Survey. Baltic Sea Region Programme Project no. 39.
• 24. SMOCS (2012). Technologies and Solutions for Handling of Contaminated Sediments. State-of-the-art review.
• 25. Staniszewska M., Boniecka H. (2015). The Environmental Protection Aspects of Handling Dredged Material. Bulletin of the Maritime Institute in Gdańsk, 2, 52–59.
• 26. Staniszewska M., Boniecka H., Gajda A. (2014). Prace pogłębiarskie w polskiej strefie przybrzeżnej – aktualne problemy. Inżynieria Ekologiczna, 40, 157–172.
• 27. Strandmark A., Bring A., Cousins S.A.O., Destouni G., Kautsky H., Kolb G., de la Torre- Castro M., Hambäck P.A. (2015). Climate change effects on the Baltic Sea borderland between land and sea. Ambio, 44, 28–38.
• 28. Szmytkiewicz M. (2003). Ocena oddziaływania portu we Władysławowie na brzegi Półwyspu Helskiego. Inżynieria Morska i Geotechnika, 5, 287–294.
• 29. Uścinowicz G., Kramarska R., Kaulbarsz D., Jurys L., Frydel J., Przezdziecki P., Jegliński W. (2014). Baltic Sea coastal erosion; a case study from the Jastrzębia Góra region. Geologos, 20 (4), 259–268.
• 30. Van Rijn L.C. (2011). Coastal erosion and control. Ocean & Coastal Management, 54 (12), 867–887.
• 31. Wibig J., Jakusik E. (ed.) (2012). Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Spodziewane zmiany i wytyczne do opracowania strategii adaptacyjnych w gospodarce krajowej. Warszawa: IMGW-PIB.
• 32. Wiśniewski B., Wolski T. (2009). Katalog wezbrań i obniżeń sztormowych poziomów morza oraz ekstremalne poziomy wód na polskim wybrzeżu (Catalogues of sea level storm surges and falls and extreme water levels on the Polish coast). Szczecin: Akademia Morska w Szczecinie.
• 33. Zawadzka E. (1998). Morfolitodynamika rejonu portu Władysławowo. Seminarium Naukowe 60 lat portu we Władysławowie (pp. 41–60). Gdańsk–Szczecin: Zakład Wydawnictw Naukowych Instytutu Morskiego.
• 34. Zawadzka E. (2001). Wpływ rzeźby dna oraz miąższości osadów litoralnych przybrzeża Bałtyku południowego na dynamikę brzegów. In: W. Florek (ed.). Geologia i Geomorfologia Pobrzeża i Południowego Bałtyku (4, pp. 91–107). Słupsk: Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku.
• 35. Regulation no. 3 of the Director of the Maritime office in Słupsk of 8 Dec. 2010 on speci-fication of objects, devices and installations included in the infrastructure providing access to the ports in Dźwirzyno, Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Rowy, Łeba (Zarządzenie nr 3 Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku z dnia 8.XII.2010 r. w sprawie określenia obiektów, urządzeń i instalacji wchodzących w skład infrastruktury zapewniającej dostęp do portów Dźwirzyno, Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Rowy, Łeba).