Przekroczenia ładunków krytycznych na obszarach Natura 2000 w Polsce : stan obecny i prognozowany wpływ przyszłych scenariuszy depozycji azotu i siarki

• Autorzy: Pecka T. , Ulańczyk R. , Mill W.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2016.3.34

Warianty tytułu

EN

Critical load exceedances for Natura 2000 areas in Poland : the present status and effects of future nitrogen and sulfur deposition scenarios

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono zastosowanie koncepcji ładunków krytycznych zakwaszenia i eutrofizacji, opracowanej w ramach prac Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości, do prognozowania narażenia ekosystemów lądowych na obszarach Natura 2000 na nadmierne depozycje atmosferyczne związków siarki i azotu przewidywane do 2020 r. w ramach rewizji Protokołu z Göteborga do tej Konwencji. Na podstawie analizy scenariuszy depozycji zanieczyszczeń przewiduje się dalszy spadek zagrożenia zakwaszeniem ekosystemów lądowych w wyniku zmniejszenia emisji związków siarki w ostatnich dekadach. Obecnie dużym wyzwaniem w Europie wydaje się być konieczność dalszego zmniejszania emisji związków azotu, których nadmierna depozycja może powodować znaczące zagrożenie dla różnorodności biologicznej.

EN

Crit. loads of acidification and eutrophication were calcd. for Natura 2000 areas in Poland by the internationally approved methodol. under the Convention on long-range transboundary air pollution. The S and N deposition scenarios until 2020 were used to calc. the crit. load exceedances, and to indicate the ecosystems with a risk due to acidification or eutrophication. The threats of acidification were significantly reduced because of the large S emission redn. The ecosystems with a risk due to N deposition is still remaining as the largest challenge for further N emission redn. both in Poland and in Europe.

Słowa kluczowe

PL

Natura 2000; Polska; depozycja azotu; depozycja siarki; transgraniczne zanieczyszczenie powietrza

EN

Natura 2000; Poland; sulphur deposition; nitrogen deposition; transboundary air pollution

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 95, nr 3
• Strony: 519--522
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Pecka T.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Kolektorska 4, 00-691 Warszawa

autor

Ulańczyk R.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

autor

Mill W.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bibliografia

• [1] Dyrektywa Rady 92/43/EWG http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ.do?uri=CONSLEG:1992L0043:20070101:PL:PDF, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex:32009L0147, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [3] K. Sundseth, The Habitats Directive. Celebrating 20 years of protecting biodiversity in Europe, European Commission, Bruksela 2012.
• [4] K. Sundseth, Natura 2000. Nature and biodiversity newsletter, European Commission, Bruksela 2013.
• [5] R. Bobbink, S. Braun, A. Nordin, S. Power, K. Schütz, J. Strengbom, M. Weijters, H. Tomassen, Proc. of an expert workshop, Noordwijkerhout, Holandia 23–25 czerwca 2010 r.
• [6] UNECE, ECE/EB.AIR/WG.1/1013/14, https://www.unece.org/fileadmin/ DAM/env/documents/2013/air/wge/ECE_EB.AIR_WG.1_2013_14_ ENG_01.pdf, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [7] Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości, Dz. U. 1985, nr 60, poz. 311, http://powietrze.gios. gov.pl/pjp/documents/download/100103, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [8] J. Nilsson, P. Grennfelt, NORD Miljřrapport, Nordic Council of Ministers, Copenhagen 1988, 15.
• [9] CLRTAP, Texte 52/04, Umweltbundesamt, Berlin 2004.
• [10] T. Pecka, R. Ulańczyk, A. Schlama, [w:] CCE Status Report 2012 (red. M. Posch, J. Slootweg, J.-P. Hettelingh), Bilthoven, The Nederlands, 2013.
• [11] Corine Land Cover 2006, http://clc.gios.gov.pl/index.php?IdCss=0&IdStr=1228813535, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [12] C.E. Davies, D. Moss, M.O. Hill, EUNIS Habitat Classification Revised 2004, European Environment Agency, European Topic Centre On Nature Protection And Biodiversity, October 2004.
• [13] EMEP/MSC-W, http://webdab.emep.int/Unified_Model_Results/index.html, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [14] M. Amann, I. Bertok, J. Borken-Kleefeld, J. Cofała, C. Heyes, L. Hoglund, Z. Klimont, P. Rafaj, W. Schöpp, F. Wagner, Mat. 39th Meeting of the Task Force on Integrated Assessment Modelling, Sztokholm 23–25 lutego 2011 r.
• [15] J.-P. Hettelingh, M. Posch, J. Slootweg, ICP Modelling & Mapping RIVM, Bilthoven (Holandia) 18–21 kwietnia 2011 r.
• [16] M. Posch, J. Slootweg, J.-P. Hettelingh, CCE Status Report 2011, Coordination Centre for Effects, Bilthoven, The Netherlands 2012.
• [17] Nitrogen deposition and Natura 2000 (red. W.K. Hicks, C.P. Whitfield, W.J. Bealey, M.A. Sutton), Mat. COST729/Nine/ESF/CCW/JNCC/ SEI Workshop, 2011, http://cost729.ceh.ac.uk/n2kworkshop, dostęp 5 lutego 2016 r.
• [18] W. de Vries, J.-P. Hettelingh, M. Posch, [w:] Critical loads and dynamic risk assessments. Nitrogen, acidity and metals in terrestrial and aquatic ecosystems, (red. W. de Vries, J.-P. Hettelingh, M. Posch), Environmental Pollution Series, t. 25, Springer, Dordrecht 2015.
• [19] W. de Vries, H. Kros, G.J. Reinds, W. Wamelink, J. Mol, H. Van Dobben, R. Bobbink, B. Emmett, S. Smart, C. Evans, A. Schlutow, P. Kraft, S. Belyazid, H. Sverdrup, A. van Hinsberg, M. Posch, J.-P. Hettelingh, Alterra Report 1382, Alterra WUR, Wageningen, The Netherlands 2007.
• [20] T. Pecka, W. Mill, Environ. Prot. Eng. 2012, 38, nr 3, 133.
• [21] A. Schlutow, T. Dirnböck, T. Pecka, T. Scheuschner, [w:] Critical loads and dynamic risk assessments. Nitrogen, acidity and metals in terrestrial and aquatic ecosystems (red. W. de Vries, J.-P. Hettelingh, M. Posch), Environmental Pollution Series, t. 25, Springer, Dordrecht 2015.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.