Konserwacja drewnianych struktur architektonicznych – nowe warunki, potrzeby i perspektywy

• Autorzy: Wieczorek K.

Warianty tytułu

EN

Conservation of wooden architectural structures – new conditions, needs and perspectives

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W artykule oceniono współczesne techniczne warunki wykonywania prac przy zabytkowych strukturach architektonicznych i przedstawiono możliwe sposoby przeciwdziałania negatywnym zjawiskom obecnym w dotychczasowej praktyce konserwatorskiej. Propozycje zmian elementów dzisiejszych procesów konserwatorskich dotyczą etapu przygotowywania założeń do programów konserwatorskich, wyboru materiałów konserwatorskich i budowlanych oraz narzędzi pracy. Są one odpowiedzią na zmienione warunki korzystania z budulca drewnianego i zwiększoną podaż współczesnych produktów przemysłowych wpływających na wygląd zabytku po konserwacji. Pożądana staje się zmiana sposobu traktowania zabytków drewnianych, które będąc nośnikami wartości historycznych i artystycznych, są także zabytkami techniki i dziełami kultury technicznej o zasługujących na odkrywanie głębokich wartościach naukowych, edukacyjnych i pozamaterialnych.

EN

The paper describes contemporary technical conditions related to conservation of heritage architectural structures. Possible approaches to counteracting negative tendencies in current conservation practice are discussed. Proposed changes relate to the different stages of a conservation programme – from concept development to selection of materials for conservation and building work and selection of tools and equipment. The proposals constitute a response to the way timber is used today and the widespread availability of contemporary massproduced building materials, which impact the appearance of the monument after conservation work is completed. There is a need to change the way heritage wooden buildings are perceived. They are much more than a medium for communicating historical and artistic values. They are also historical artefacts and masterpieces of technical culture, imbued with scientific, educational and intangible heritage values which deserve to be discovered a new.

Słowa kluczowe

PL

architektura drewniana; budownictwo drewniane; ciesielstwo; badania architektoniczne; materiały konserwatorskie; dziedzictwo niematerialne

EN

wood architecture; wood construction; traditional carpentry; architectural research; conservation materials; intangible heritage

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 36
• Strony: 29--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., il. fot.

Twórcy

autor

Wieczorek K.

• Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków Oddział Mazowiecki

Bibliografia

• [1] Beyer G. i inni, Powstrzymaj zmiany klimatyczne: Stosuj drewno, wyd. cei-bois, Bruksela 2008.
• [2] Jankowski A., O potrzebie znawstwa ciesielskiego rzemiosła w badaniu zabytkowych budowli drewnianych, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 2011, 2, s. 149-165.
• [3] Krajewski K.J. i Strzelczyk A., Ocena ryzyka środowiskowego stwarzanego przez produkty biobójcze do konserwacji drewna na tle oczekiwań Unii Europejskiej [w:] XXIII Sympozjum Ochrony Drewna, Rogów, 5-7 września 2007 r., s. 65-76.
• [4] Krasucki M., Kraszewska A. (opr.), Aedifico et Conservo. Eskalacja jakości kształcenia zawodowego w Polsce, wyd. Fundacja Hereditas, Warszawa 2011.
• [5] Kundzewicz A., Kierunki rozwoju ochrony drewna w świetle 38 Konferencji IRG [w:] XXIII Sypozjum Ochrony Drewna..., s. 29-36.
• [6] Nitka W., Mój dom z drewna, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2010.
• [7] Mączyński D., Wady i zalety nowych okien [w:] Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, Toruń 2005, s. 363-378.
• [8] Ponnert H. i Sjomar P., Wybór drewna do renowacji – ciosane czy piłowane. O sposobie widzenia i aspektach kulturowo-historycznych [w:] Ann Lepp (red.), Emilia Fabisiak (tłum.) Zasady restauracji, technologie budowlane i materiały. Artykuły ze szwedzkiego czasopisma „Kulturmiljovard”, Państwowy Urząd Ochrony zabytków w Szwecji, Sztokholm 1998, s. 39-46.
• [9] Ridout B. The treatment of timber decay into 21st century, Journal of Architecture Conservation 4, no. 3 (1998), s. 7-21.
• [10] Sitnicki M., Heim D., Bogusławski A., Metodologia i wytyczne postępowania z zespołami budownictwa drewnianego z początku XIX wieku na podstawie projektu „Rewitalizacja i rozwój historycznego kompleksu architektury drewnianej miasta Zgierza”, Zgierz – Łódź 2011.
• [11] Witek M., Witek W., Warsztaty konserwatorsko-budowlane w Słowinie: „Dawne konstrukcje – nowe marzenia”, Zachodniopomorskie Wiadomości Konserwatorskie R. II/2007, s.122-125.
• [12] Wieczorek K., Scenariusz realizacyjny wystawy pt. „Sztuka ciesielska w Polsce” , 2009, maszynopis niepublikowany.
• [13] Wieczorek K., Dach jak przed 400 laty, Stolica, 4 (2252) Kwiecień 2013, s. 24-26.
• [14] Wieczorek K., Architektura i budownictwo drewniane w Polsce. Wpływ właściwości drewna i tradycyjnych technik ciesielskich na formę i trwałość obiektów zabytkowych, praca doktorska, Politechnika Krakowska, 2013.