Ochrona dróg oddechowych : nowe wyzwania

Harmata, Władysław; Kamionek, Dorota

doi:10.5604/01.3001.0015.6963

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Ochrona dróg oddechowych : nowe wyzwania

Autorzy

Harmata Władysław , Kamionek Dorota

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.6963

Warianty tytułu

Respiratory protection : new challenges

Języki publikacji

Abstrakty

W pracy scharakteryzowano problem zanieczyszczenia powietrza smogiem. Przeanalizowano możliwość przenoszenia wirusa sars-CoV-2 na cząsteczkach pyłu zawieszonego oraz możliwość zakażeń. Poddano analizie indywidualne środki ochrony dróg oddechowych dostępne na rynku pod kątem masowego stosowania z uwzględnieniem wymagań prawnych i normatywnych.

The paper characterises the problem of smog polluted air. The possibilities of sars-CoV-2 virus transmission on particulate matter (Pm) and infections of people were analysed. Individual respiratory protection measures, available on the market, were analysed in terms of mass use taking into account legal and normative requirements.

Słowa kluczowe

środki ochrony indywidualnej ochrona dróg oddechowych sars-CoV-2

personal protective equipment respiratory protection sars-CoV-2

Wydawca

Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Czasopismo

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

Rocznik

2021

Tom

Vol. 70, nr 1

Strony

125--147

Opis fizyczny

Bibliogr. 54 poz., il., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Harmata Władysław

wladyslaw.harmata@wat.edu.pl

Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Nowych Technologii i Chemii, ul. gen. S. Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa

https://orcid.org/0000-0001-6271-9000

autor

Kamionek Dorota

d.kamionek@wichir.waw.pl

Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii, al. gen. Antoniego Chruściela „Montera” 105, 00-910 Warszawa

https://orcid.org/0000-0002-0208-707X

Bibliografia

1. Chmiel M.J., Frączek K., Grzyb J., Problemy monitoringu zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza, Woda‒Środowisko‒Obszary Wiejskie, 15, 1, 49, 2015, 17-27.
2. Dutkiewicz J., Górny R.L., Biologiczne czynniki szkodliwe dla zdrowia. Klasyfikacja i kryteria oceny narażenia, Medycyna Pracy, 53, 1, 2002, 29-39.
3. Michałkiewicz M., Powstawanie, przenoszenie i szkodliwość bioaerozoli emitowanych do powietrza atmosferycznego, Ochrona Środowiska, 40, 4, , 2018, 21-30.
4. Health aspects of air pollution. Results from the WHO project “Systematic review of health aspects of air pollution in Europe”, WHO 2004, online: http://www.euro.who.int/_data/assets/pdf_file/0003/74730/E83080.pdf, [dostęp: 6 kwietnia 2020].
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu, Poz. 1931, online: http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/content/show/1001717, [dostęp: 6 października 2020].
6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy, online: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32008L0050, [dostęp: 8 października 2020].
7. https://www.polskialarmsmogowy.pl/polski-alarm-smogowy/smog/szczegoly,poziomy-informowania-i-alarmowe,19.html, [dostęp: 6 października 2020].
8. Pyły drobne w atmosferze. Kompendium wiedzy o zanieczyszczeniu powietrza pyłem zawieszonym w Polsce, (red.) K. Judy-Rezler i B. Toczko, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa,IOŚ 2016, https://www.gios.gov.pl/images/aktualnosci/Pyly_drobne_w_atmosferze.Kompendium_wiedzy.pdf, [dostęp: 9 września 2020].
9. Jedrychowski W., Perera F., Mrozek-Budzyn D., Mroz E., Flak E., Spengler JD., et al. Gender differences in fetal growth of newborns exposed prenatally to airborne fine particulate matter, Environmental Research, 109, 2009, 447-456.
10. Jedrychowski W., Perera F., Maugeri U., Mroz E., Klimaszewska-Rembiasz M., Flak E., Edwards S., Spengler J.D., Effect of prenatal exposure to fine particulate matter on ventilatory lung function of preschool children of non-smoking mothers, Paediatric and Perinatal Epidemiology, 24, 5, 2010, 492-501.
11. Simkhovich B.Z., Kleinman M.T., Kloner R.A., Air Pollution and Cardiovascular Injury Epidemiology, Toxicology, and Mechanisms, J Am. Coll. Cardiol., 52, 9, 2008, 719-726.
12. Kowalska M., Kocot K., Krótkoterminowe narażenie na drobny pył zawieszony w powietrzu (PM2,5 i PM10) a ryzyko zaburzeń rytmu serca i udarów mózgu, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 70, 2016, 1017-1025, http://www.phmd.pl/api/files/view/117009.pdf, [dostęp: 19 września 2020].
13. Nidzgorska-Lencewicz J., Mąkosza A., Specyficzne cechy klimatu miasta w aspekcie zdrowia człowieka, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 65, 4, 313, 2016, 637-645.
14. Jędrak J., Konduracka E., Badyda J., Dąbrowiecki P., Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP, Krakowski Alarm Smogowy, 2018, https://polskialarmsmogowy.pl/files/artykuly/1346.pdf, [dostęp: 6 października 2020].
15. Jędrak J., Adamkiewicz Ł., Konduracka E., Pawlas K., Wybrane skutki zdrowotne zanieczyszczenia powietrza, https://www.mp.pl/pulmonologia/artykuly-wytyczne/pogladowe/116839,wybraneskutki-zdrowotne-zanieczyszczenia-powietrza, [dostęp: 6 października 2020].
16. https://loveair.pl/smog/zanieczyszczenie-powietrza-a-pandemia-koronawirusa, [dostęp: 7 października 2020].
17. Setti L. et al., Relazione circa l’effetto dell’inquinamento da particolato atmosferico e la diffusione di virus nella popolazione, http://www.simaonlus.it/wpsima/wp-content/uploads/2020/03/COVID19_Position-Paper_Relazione-circa-l’effetto-dell’inquinamento-da-particolato-atmosfericoe-la-diffusione-di-virus-nella-popolazione.pdf, [dostęp: 9 października 2020].
18. Pastuszak-Lewandowska D., SARS-CoV-2COVID-19, Zakład Mikrobiologii i Laboratoryjnej Immunologii Medycznej, UM w Łodzi, https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/pdf/SARS-CoV-2%20COViD-19.pdf wirusa, [dostęp: 9 września 2020].
19. Harmata W., Szmigielski R., Analiza taktyczno-techniczna i ekonomiczna. Typoszereg filtropochłaniaczy do ochrony zbiorowej z uwzględnieniem zagrożeń chemicznych i biologicznych „OBOL”, Wyd. WIChiR-ONI W-939/2003.
20. https://fakty.interia.pl/raporty/raport-koronawirus-chiny/aktualnosci/news-koronawirusa-wykryto-na-czasteczkach-zanieczyszczenia-powiet,nId,4458682, [dostęp: 10 września 2020].
21. https://projects.iq.harvard.edu/covid-pm, [dostęp: 1 października 2020].
22. https://natemat.pl/306975,koronawirus-jest-obecny-w-zanieczyszczeniach-powietrza-nowewyniki-badan, [dostęp: 1 października 2020].
23. https://tech.wp.pl/smog-i-koronawirus-to-zabojcze-polaczenie-nowe-badania-oceniaja-ryzyko-6542654655113760a, [dostęp: 9 października 2020].
24. Harmata W., Ochrona przed skażeniami. Cz. I. Współczesne zagrożenia. Podstawy teoretyczne indywidualnej ochrony przed skażeniami, WAT , Warszawa 2013.
25. PN-EN 143:2004/AC:2006 Sprzęt ochrony układu oddechowego ‒ Filtry ‒ Wymagania, badanie, znakowanie.
26. https://horus.net.pl/p8132-3m-seria-5900-filtr-przeciwpylowy, [dostęp: 8 października 2020].
27. https://sklep.endeco.pl/filtr-f-21-80-p3.html, [dostęp: 8 października 2020].
28. PN-EN 149+A1:2010 Sprzęt ochrony układu oddechowego - Półmaski filtrujące do ochrony przed cząstkami ‒ Wymagania, badanie, znakowanie.
29. Dyrektywa 2000/54/WE ‒ Ochrona pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/, [dostęp: 9 października 2020].
30. Majchrzycka K., Brochocka A., Ochrona układu oddechowego przed bioaerozolami, Bezpieczeństwo Pracy, 12, 2008, 4-7.
31. https://e-aston.pl/product-pol-94844-Mini-Przylbica-na-Nos-i-Usta.html?utm_source=iai_ads&utm_medium=google_shopping, [dostęp: 14 września 2020].
32. https://www.petrostar.pl/artykuly-higieniczne/przylbice-ochronne/przylbica-podnoszona-certyfikowana, [dostęp: 14 października 2020].
33. https://sklep-ppoz.pl/pl/p/Maski-maseczki-ochronne-tkanina-bakteriostatyczna-1020-SZTUK/7987, [dostęp: 14 września 2020].
34. https://www.agmi-tuning.com/1497-maseczka-maska-ochronna-na-twarz-3-warstwowa-zgumka-5-szt-kilkukrotnego-uzytku, [dostęp: 14 września 2020].
35. https://magrosbhp.pl/produkt/maseczka-ochronna-chirurgiczna-3-warstwowa-z-gumka-maskaz-certyfikatem-1-sztuka/, [dostęp: 14 września 2020].
36. https://www.gvarant.pl/blog/art126,maski-przeciwpylowe.html, [dostęp: 14 września 2020].
37. https://archiwum.allegro.pl/oferta/polmaska-maska-z-wymiennymi-filtrami-2-szt-zmaska-i6231953681.html, [dostęp: 14 września 2020].
38. https://www.maskpol.com.pl/produkty-cywilne/polmaska-125g.html, [dostęp: 14 października 2020].
39. http://www.psserzeszow.pl/pages/oswiata/nCoV/komunikat1.pdf, [dostęp: 2 czerwca 2020].
40. https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103085,25786902,fpp2-czy-fpp3-jakie-maski-ochronia-przed-koronawirusem-nie.html, [dostęp: 12 września 2020].
41. Długosińska K., Maski typu FFP2 i FFP3 - czym się od siebie różnią?, https://www.aptekagemini.pl/poradnik/zdrowie/maski-typu-ffp2-i-ffp3-czym-sie-od-siebie-roznia/, [dostęp: 15 września 2020].
42. https://loveair.pl/zdrowie/maseczki-ochronne, [dostęp: 4 października 2020]
43. https://portal.abczdrowie.pl/koronawirus-jaka-jest-najlepsza-maseczka-badanie-naukowcow-zuniversity-collage-of-dublin-pokazuje-roznice-miedzy-zabezpieczeniami, [dostęp: 16 września 2020].
44. https://www.icd.pl/poradnik/post/rozporzadzenie-ue-2016-425, [dostęp: 20 września 2020].
45. Uchwała Rady Ministrów nr 33/2020 z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w zakresie zaopatrzenia w środki ochrony indywidualnej, które są niezbędne do przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2, https://www.google.com/url? 2Fuchwala-radyministrow-w-sprawie-zaopatrzenie-w-srodki-ochrony-indywidualnej.pdf&usg=AO vVaw3hgjPI57GDbx-kIsp8A6oE, [dostęp: 15 października 2020].
46. NO-42-A214:2017 Sprzęt ochrony układu oddechowego – Maski przeciwgazowe. Wymagania i badania.
47. https://securabc.com/wp-content/uploads/2018/05/ARIA -5210-FFP2-NR-D-Karta-Katalogowa.pdf [dostęp: 10 października 2020].
48. PN-EN 1822-1:2009 - Wysokoskuteczne filtry powietrza (EPA, HEPA i ULPA). Część 1: Klasyfikacja, badanie parametrów, znakowanie.
49. https://www.gov.pl/web/zdrowie/informacje-dotyczace-produktow-wykorzystywanych-podczaszwalczania-covid-19, [dostęp: 12 października 2020].
50. https://www.infodent24.pl/techdentpost/prof-samolinski-przylbice-to-zadna-ochrona-przedkoronawirusem, 115738.html, [dostęp: 14 października 2020].
51. Smereka J., Ruetzler K., Szarpak L., Filipiak K., Jaguszewski M., Role of Mask/Respirator Protection Against SARS-CoV-2., Anesth Analg., 131, 1, 2020, 33-34, https://www.ncbi. nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7173698/, [dostęp: 10 października 2020].
52. Serfozo N., Ondráček J., Zíková N., Lazaridis M., Ždímal V., Resolved Penetration of Filtering Materials from CE-Marked Filtering Facepiece Respirators, Aerosol Air Quality Research, 17, 5, 2017, https://aaqr.org/articles/aaqr-16-09-oa-0390, [dostęp: 10 października 2020].
53. Bałazy A., Toivola M., Adhikari A. Do N95 Respirators Provide 95% Protection Level Against Airborne Viruses, and How Adequate are Surgical Masks?, American Journal of Infection Control, 34, 2, 2006, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16490606/, [dostęp: 10 października 2020].
54. https://wydarzenia.interia.pl/raporty/raport-koronawirus-chiny/aktualnosci/news-maseczkiz-tkaniny-nowe-przepisy-we-francji-i-austrii,nId,5010501#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox, [dostęp: 26 stycznia 2021].

Uwagi

Artykuł był współfinansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach realizacji projektu UGB 762/Wat/2020 pt. „Naukowe podstawy doskonalenia wojskowego systemu rozpoznania skażeń i obrony przed bronią masowego rażenia”.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-87697133-c25b-4679-881c-6a82043f3abf