Wytłoki z jabłek : alternatywne możliwości zastosowania ekstraktów roślinnych

• Autorzy: Korol Magdalena , Sikora Elżbieta

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2023.9.4

Warianty tytułu

EN

Apple pomace : alternative applications of plant extracts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jabłko jest jednym z głównych owoców przetwarzanych na całym świecie, generującym ogromną ilość przemysłowych produktów ubocznych, zwanych wytłokami jabłkowymi. Wytłoki jabłkowe są źródłem cennych związków bioaktywnych wykazujących właściwości przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne, w związku z czym ich potencjał zagospodarowania jest bardzo duży w różnych gałęziach przemysłu. Wartykule przedstawiono sposoby wykorzystania i utylizacji wytłoków jabłkowych oraz omówiono właściwości ekstraktów roślinnych i możliwości ich zastosowania.

EN

A review, with 63 refs., of plant extracts as sources of active substances with antioxidant, antimicrobial, antiviral and anti-inflammatory properties, with particular emphasis on apple pomace, a by-product in the production of juices and purees. The steady increase in the apple harvest index in Europe observed for years and the share of individual countries in their processing were discussed.

Słowa kluczowe

PL

wytłoki jabłkowe; ekstrakt roślinny; związki bioaktywne; działanie przeciwdrobnoustrojowe

EN

apple pomace; plant extract; bioactive compounds; antimicrobial activity

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 102, nr 9
• Strony: 900--905
• Opis fizyczny: Bibliogr. 63 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Korol Magdalena

• Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
• Pion Technologii i Rozwoju, Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy" SA, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy

autor

Sikora Elżbieta

• Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

• https://orcid.org/0000-0003-4867-965X

Bibliografia

• [1] L. Wulandari, Y. Retnaningtyas, N. Lukman, H. Lukman, J. Anal. Methods Chem. 2016, 4696803.
• [2] M. Naczk, F. Shahidi, J. Pharm. Biomed Anal. 2006, 41, 1523.
• [3] D. Egamberdieva, D. Jabborova, S. Babich, Environ. Sustain. 2021, 4, 87.
• [4] J. C. M. Barreira, A. Alvarez Arraibi, I. C. F. R. Ferreira, Trends Food Sci. Technol. 2019, 90, 76.
• [5] A. Fatima, S. Alok, P. Agarwal, P. Singh, A. Verma, Int. J. Pharm. Sci. Res. 2013, 4, nr 10, 3746.
• [6] A. Kakehashi, M. Yoshida, Y. Tago, N. Ishii, T. Okuno, M. Gi, H. Wanibuchi, Toxins 2016, 8, 275.
• [7] A. Grabowska, Herbalism 2022, 6, nr 1, 65.
• [8] I. G. C. Bieski, M. Leonti, J. T. Arnason, J. Ferrier, M. Rapinski, I. M. P. Violante, J. Ethnopharm. 2015, 173, 383.
• [9] M. H. Rahman, B. Ray, G. M. Chowdhury, Environ. Sustain. 2022, 5, 207.
• [10] M. Blumenthal, A. Goldberg, J. Brinckann, Herbal medicine, Integrative Medicine Communications, Newton 2000, 82.
• [11] P. H. Canter, E. Ernst, Surv. Ophthalmol. 2004, 49, 38.
• [12] S. Zafra-Stone, T. Yasmin, M. Bagchi, A. Chatterjee, J. A. Vinson, C. A. Benicia, Mol. Nutr. Food Res. 2007, 51, 675.
• [13] N. Matsunaga, S. Imai, Y. Inokuchi, M. Shimazawa, S. Yokata, Y. Araki, H. Hara, Mol. Nutr. Food Res. 2009, 53, 869.
• [14] M. Kozłowska, A. Gawinowska, A. Fabiszewska, Przem. Spoż. 2020, 74, nr 6, 20.
• [15] Y. Xi, W. Jiao, J. Cao, PLoS ONE 2017, 12, 1.
• [16] P. Wieczorek, K. Ambroziak, S. Żmudzki, K. Korzeniowska, Przem. Chem. 2017, 96, nr 7, 1518.
• [17] A. Krzepiłko, M. Kordowska-Wiater, B. Sosnowska, M. Pytka, Oddziaływanie ekstraktów roślinnych na drobnoustroje, Wyd. UP, Lublin 2020.
• [18] T. Zhang, X. Wei, Z. Miao, H. Hassan, Y. Song, M. Fan, Chem. Cent. J. 2016, 10, 47, PMC4970275.
• [19] X. Cao, C. Wang, H. Pei, B. Sun, J. Chromatogr. A. 2009, 1216, 4268.
• [20] E. Hać-Szymańczuk, A. Cegiełka, M. Karkos, M. Gniewosz, K. Piwowarek, Food Sci. Biotechnol. 2018, 28, nr 2, 449.
• [21] S. A. A. Jassim, M. A. Naji, J. Appl. Microbiol. 2003, 95, 412.
• [22] R. S. Policegoudra, M.G. Vairale, P. Chattopadhyay, R. Shivaswamy, S. M. Aradhya, P. S. Raju, J. Herbal Med. 2020, 21, 100331.
• [23] J. Boyer, D. Brown, R. H. Liu, J. Agric. Food Chem. 2004, 52, nr 23, 7172.
• [24] M. Pieszka, W. Migdał, R. Gąsior, M. Rudzińska, D. Bederska-Łojewska, M. Pieszka, P. Szczurek, J. Chem. 2015, 659541, 1.
• [25] E. Rój, Agnieszka Dobrzyńska-Inger, Chemik 2011, 65, nr 9, 827.
• [26] M. Gündüz, Ş. Karabiyikli Çiçek, S. Topuz, J. Appl. Res. Med. Aromat. Plants 2023, 100491.
• [27] I. Vieitez, L. Maceiras, I. Jachmanián, S. Alborés, J. Supercrit. Fluid 2018, 133, 58.
• [28] R. Zarnowski, Y. Suzuki, J. Food Compos. Anal. 2004, 17, nr 5, 649.
• [29] A. C. Soria, M. Villamiel, Trends Food Sci. Technol. 2010, 21, 323.
• [30] M. Bilgin, S. Sahin, J. Taiwan Inst. Chem. Eng. 2013, 44, nr 1, 8.
• [31] S. Périno, J. T. Pierson, K. Ruiz, G. Cravotto, F. Chemat, Food Chem. 2016, 204, 108.
• [32] Q. Lang, C. M. Wai, Talanta 2001, 53, 771.
• [33] S. Tasca Cargnin, S. Baggio Gnoatto, Food Chem. 2017, 220, 477.
• [34] S. H. Tu, L. C. Chen, Y. S. Ho, J. Food Drug Anal. 2017, 34, 29.
• [35] http://www.wapa-association.org/asp/index.asp, dostęp 15 maja 2023 r.
• [36] https://stat.gov.pl, dostęp 15 maja 2023 r.
• [37] J. Kumider, Utylizacja odpadów przemysłu rolno-spożywczego, Wyd. AE, Poznań 1996, 66.
• [38] J. Cybulska, A. Zdunek, S. Sitkiewicz, S. Galus, E. Janiszewska, S. Łaba, M. Nowacka, Przem. Ferment. Owoc.-Warz. 2013, 9, 27.
• [39] F. A. Masoodi, G. S. Chauhan, J. Food Process. Preserv. 1998, 22, 255.
• [40] M. Gómez, M. M. Martinez, Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 2018, 58, 2119.
• [41] M. L. Sudha, S. M. Dharmesh, H. Pynam, H. S. V. Bhimangouder, S. W. Eipson, R. Somasundaram, S. M. Nanjarajurs, J. Food Sci. Technol. 2016, 53, 1909.
• [42] V. Stojceska, P. Ainsworth, A. Plunkett, Ş. Ibanoğlu, Food Chem. 2010, 121, 156.
• [43] B. Gullón, E. Falqué, J. L. Alonso, J. C. Parajó, Food Technol. Biotechnol. 2007, 45, nr 4, 426.
• [44] A. Mirzaei-Aghsaghali, N. Maheri-Sis, World J. Zool. 2008, 3, 40.
• [45] L. Kawecka, S. Galus, Postępy Tech. Przetw. Spoż. 2021, 1, 156.
• [46] G. Laufenberg, B. Kunz, M. Nystroem, Bioresour. Technol. 2003, 87, 167.
• [47] https://makeway.pl/pl/pierwsza-na-swiecie-syntetyczna-skora-z-jablek, dostęp 20 czerwca 2023 r.
• [48] E. Evcan, C. Tari, Energy 2015, 88, 775.
• [49] M. R. B. Guerrero, J. M. Salinas Gutiérrez, M. J. Meléndez Zaragoza, A. López, V. Collins-Martínez, Int. J. Hydrog. Energy 2016, 48, nr 41, 23232.
• [50] M. Balat, H. Balat, C. Öz, Prog. Energy Combust. Sci. 2008, 34, 551.
• [51] M. Krawitzky, E. Arias, J. M. Peiro, A. I. Negueruela, J. Vai, R. Oria, Int. J. Food Prop. 2014, 17, 2298.
• [52] M. Ramirez-Ambrosi, B. Abad-Garcia, M. Viloria-Bernal, S. Garmon-Lobato, L. A. Berrueta, B. Gaïlo, J. Chromatogr. A. 2013, 1316, 78.
• [53] K. E. Lee, J. K. Youm, W. J. Lee, S. Kang, Y. J. Kim, Exp. Dermatol. 2017, 26, 958.
• [54] P. K. Mukherjee, N. Maity, N. K. Nema, B. K. Sarkar, Eur. J. Integr. Med. 2011, 19, 64.
• [55] Y. Dinneiro García, B. Suarez Valles, A. Picinelli Lobo, Food Chem. 2009, 117, 731.
• [56] B. Antonic, S. Jancikova, D. Dordevic, B. Tremlova, J. Food Sci. 2020, 85, 2977.
• [57] K. Waldbauer, R. McKinnon, B. Kopp, Planta Medica 2017, 84, 994.
• [58] G. Ćetković, J. Čanadanović-Brunet, S. Djilas, S. Savatović, A. Mandić, V. Tumbas, Food Chem. 2008, 109, nr 2, 340.
• [59] P. Górnaś, I. Mišina, A. Olšteine, I. Krasnova, I. Pugajeva, G. Lacis, D. Segliņa, Ind. Crops Prod. 2015, 74, 607.
• [60] H. Tsuchiya, M. Iinuma, Phytomedicine 2000, 7, 161.
• [61] T. P. T. Cushnie, A. J. Lamb, J. Ethnopharmacol. 2005, 101, 243.
• [62] B. Farneti, D. Masuero, F. Costa, P. Magnago, M. Malnoy, G. Costa, F. Mattivi, J. Agric. Food Chem. 2015, 63, nr 10, 2750.
• [63] Y. Zou, Y. Lee, J. Huh, J. W. Park, Restor. Dent. Endod. 2014, 39, nr 4, 288.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).