Pomiary zrozumiałości mowy dźwiękowych systemów ostrzegawczych

• Autorzy: Garlińska U. , Michalak P. , Pawłowski S. , Popielarczyk T.

Identyfikatory

DOI

10.12845/bitp.39.3.2015.14

Warianty tytułu

EN

Measurement of Speech Intelligibility for Voice Alarm Systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem artykułu jest przybliżenie zagadnień związanych ze zrozumiałością komunikatów głosowych nadawanych przez DSO podczas sytuacji kryzysowych w obiektach budowlanych. Szczególną uwagę zwrócono na wybór właściwej metody pomiaru zrozumiałości oraz wskazanie różnic między nimi. Wprowadzenie: DSO są wykorzystywane jako narzędzia wspomagające działania ratownicze podczas prowadzenia ewakuacji z obiektów budowlanych w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej, np. pożaru. Istnieje również możliwość wykorzystania ich do przekazywania komunikatów niezwiązanych z alarmowaniem (np. ogłoszeń, informacji o nadjeżdżających pociągach itp.) lub muzyki. Niezwykle istotnym parametrem, od którego zależy jakość i skuteczność przekazywanych komunikatów, jest zrozumiałość mowy. Właściwie zaprojektowany i zainstalowany system powinien przekazywać komunikaty, które będą zrozumiałe podczas ewakuacji. Do weryfikacji zrozumiałości mowy wykorzystywanych jest kilka metod, zarówno obiektywnych (częściej), jak i subiektywnych. Decyzja o doborze metody jest niezwykle istotna i czasami w trakcie pomiarów może zajść konieczność jej zmiany na inną, np. gdy dany obiekt budowlany i system nie spełniają określonych parametrów. Metodologia: W artykule zastosowano głównie metody analizy i krytyki piśmiennictwa, ale również metodę obserwacji. Analizie poddano dokumenty normatywne opisujące proces projektowania i instalowania DSO. Wykorzystano również doświadczenie autorów publikacji dotyczących obserwacji procesów projektowania i instalowania DSO oraz istniejących instalacji w różnych obiektach budowlanych. Wnioski: W artykule przedstawiono wyniki analizy literatury przedmiotu, dokumentów normatywnych oraz doświadczeń autorów publikacji w zakresie projektowania i instalowania DSO w obiektach budowlanych. Przeprowadzona analiza pozwala na sformułowanie następujących wniosków: – Na właściwą zrozumiałość mowy wpływ mają zarówno elementy składowe systemu (wzmacniacze, głośniki), jak i akustyka pomieszczeń (czas pogłosu, hałas, wyposażenie). – Najpopularniejszą metodą pomiaru zrozumiałości mowy jest pomiar wskaźnika transmisji mowy (Speech Transmission Index STI) lub jego uproszczona wersja dla systemów rozgłoszeniowych (Speech Transmission Index for Public Address Systems STIPA). – Konieczne jest ujednolicenie wymagań dotyczących projektowania i instalowania DSO, w tym pomiarów zrozumiałości mowy. – Należy rozważyć możliwość certyfikacji usług dla firm zajmujących się pomiarami zrozumiałości mowy DSO, ponieważ obecnie brakuje jakichkolwiek wymagań w tym zakresie.

EN

Aim: The purpose of the article is to present issues associated with intelligibility of voice messages broadcast by voice alarm systems during emergencies in buildings. Particular attention was paid to the choice of appropriate method for measurement of speech intelligibility and identification of differences between methods. Introduction: Voice alarm systems are used as tools, to assist rescue operations with the evacuation of buildings during emergencies, e.g. during an outbreak of a fire. It is also possible to use such systems for non-emergency purposes e.g. advertising, information about approaching trains, or music. Speech intelligibility is a very important parameter, which determines the quality and effectiveness of communication. The voice alarm system, when properly designed and installed, should broadcast information, which should be understood during an evacuation process. There are several methods, which can be used to verify speech intelligibility; objective (used more often) and subjective. The decision concerning choice of method is very important and, sometimes during the measurements process, it may be necessary to change to an alternative, e.g. when a building and/or voice alarm system do not meet specified parameters. Methodology: The study contains a critical review of literature and includes outcomes from observation. Normative documents, describing the process of designing and installation of voice alarm systems, were analyzed. Additionally, the author’s experience with systems across a range of installations were harnessed. Conclusions: This article revealed results from an analysis of literature, normative documents and authors experience in the design and installation of voice alarm systems in buildings. The analysis leads to following conclusions: – Speech intelligibility is affected by system components (amplifiers, speakers) and room acoustics (reverberation time, noise, furnishing). – The most common method of measurement is with the aid of a Speech Transmission Index (STI) or its simplified version Speech Transmission Index for Public Address Systems (STIPA). – It is necessary to standardise the design and installation requirements for voice alarm systems, including measurement of speech intelligibility. – Certification of services should be considered for business concerns engaged with the measurement of speech intelligibility because, currently, there is a lack of any requirements in this area.

Słowa kluczowe

PL

system ostrzegawczy dźwiękowy; pomiary zrozumiałości mowy

EN

voice alarm systems; measurements of speech intelligibility

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 3
• Strony: 161--171
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Garlińska U.

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy, Józefów

autor

Michalak P.

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy, Józefów

autor

Pawłowski S.

• Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego, Łódź

autor

Popielarczyk T.

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy, Józefów

Bibliografia

• [1] Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 2010 Nr 109, poz. 719).
• [2] Cudowski A., Wybrane zagadnienia dotyczące konstrukcji i badań dźwiękowych systemów ostrzegawczych, BiTP Vol. 5 Issue 1, 2007, pp. 73–89.
• [3] PN-EN 60849:2001 Dźwiękowe systemy ostrzegawcze.
• [4] ISO 7240-16:2007 Fire detection and alarm systems – Part 16: Sound system control and indicating equipment.
• [5] ISO 7240-19:2007 Fire detection and alarm systems – Part 19: Design, installation, commissioning and service of sound systems for emergency purposes.
• [6] prEN 50849 Sound systems for emergency purposes.
• [7] PD CEN/TS 54-32:2015 Fire detection and fire alarm systems – Part 32: Planning, design, installation, commissioning, use and maintenance of voice alarm systems.
• [8] DIN VDE 0833-4:2014 Alarm systems for fire, intrusion and hold-up – Part 4: Requirements for voice alarm systems in case of fire.
• [9] BS 5839-8:2013 Fire detection and fire alarm systems for buildings. Code of practice for the design, installation, commissioning and maintenance of voice alarm systems.
• [10] Kenneth J., Understanding Speech Intelligibility and the Fire Alarm Code, National Fire Protection Association Congress Anaheim, May 14, 2001.
• [11] PN-EN 60268-16:2011 Urządzenia systemów elektroakustycznych – Część 16: Obiektywna ocena zrozumiałości mowy za pomocą wskaźnika transmisji mowy.
• [12] ANSI S3.5-1997 Methods for Calculation of the Speech Intelligibility Index.
• [13] Pluta M., Badanie interakcji słuchacza ze sprzętowo – programowym systemem symulowania błędów intonacyjnych (rozprawa doktorska), Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków 2008.
• [14] Leembruggen G., Is SII better than STI at recognising the effects of poor tonal balance on intelligibility?, Proc IOA Vol. 28 Part 6 2006.
• [15] PN-EN 54-16:2011 Systemy sygnalizacji pożarowej – Część 16: Centrale dźwiękowych systemów ostrzegawczych.
• [16] Zboina J., Śliwiński R., Zaciera K., Wawerek M., Głośniki do dźwiękowych systemów ostrzegawczych, Standardy CNBOP-PIB, CNBOP-PIB-0021:2013, Józefów 2013.
• [17] Zboina J., Śliwiński R., Zaciera K., Pietrzak M., Centrale dźwiękowych systemów ostrzegawczych, Standardy CNBOP-PIB, CNBOP-PIB-0023:2014, Józefów 2014.