Kształtowanie się szuwaru trzcinowego Pragmitetum australis (Gams 1927) schmale 1939 w warunkach gleby torfowo-murszowej

• Autorzy: Grzelak M. , Kaczmarek Z. , Gajewski P.

Warianty tytułu

EN

Changes in reed Pragmitetum australis (Gams 1927) schmale 1939 rushes in conditions of peat-muck soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań florystycznych i siedliskowych, prowadzonych w latach 2010-2012 w dolinie Samicy Szamotulskiej, było wykazanie wpływu siedliska i użytkowania na kształtowanie się różnorodności florystycznej Pragmitetum australis. Badania wykazały, że zmieniające się warunki siedliskowe w dolinie rzecznej, głównie zmienne warunki hydrologiczne, trofizm i zróżnicowanie geomorfologiczne, odgrywają ważną rolę w kształtowaniu i różnorodności zbiorowiska szuwaru turzycowego. Czynnikiem istotnie wpływającym na kształtowanie się i zmiany w strukturze zbiorowiska, są wylewy rzek oraz częstość ich występowania. Zmiany te mają często charakter degeneracji i regresji. Również działalność człowieka, zwłaszcza intensywność i sposób użytkowania, wpływają na zmianę szaty roślinnej. Wymienione czynniki działają kompleksowo, przyczyniając się do wytworzenia roślinności charakterystycznej dla szuwaru trzcinowego.

EN

The aim of floristic and biotope analyses conducted in the years 2010 - 2012 in the Samica Szamotulska valley was to show the effect of biotope and use on changes in floristic diversity of Pragmitetum australis. Analyses showed that changing habitat conditions in the river valley, primarily variable hydrological conditions, trophic levels and geomorphological diversity, play a considerable role in the modification and diversification of the sedge rush community. A significant factor influencing modifications and changes in the community structure is definitely connected with river overflows and their frequency. These changes are frequently degenerative and regressive. Also human activity, particularly the intensity and type of use, influence changes in vegetation cover. The above mentioned factors have a comprehensive effect, contributing to the formation of vegetation typical of reed rush.

Słowa kluczowe

PL

dolina Noteci; zbiorowiska szuwarowe; zbiorowiska turzycowe

EN

Noteć River valley; sedge communities; rush communities

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, nr 3
• Strony: 178--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., tab.

Twórcy

autor

Grzelak M.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań

autor

Kaczmarek Z.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań

autor

Gajewski P.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań

Bibliografia

• [1] Braun-Blanquet J.: Pflanzensoziologie. Wien: Springer Verl., 1954, 885 ss.
• [2] Bieniek A., Łachacz A.: Ewolucja gleb murszowych w krajobrazie sandrowym. „Wybrane problemy ochrony mokradeł”, Współczesne Problemy Kształtowania i Ochrony Środowiska, Monografie nr 3p, 2012: 111-131.
• [3] Gajewski P., Jakubus M., Kaczmarek Z.:. Właściwości fizyczne i wodne gleb hydrogenicznych w sąsiedztwie uruchamianej odkrywki węgla brunatnego „Tomisławice”.Rocz. Glebozn., 2011, 62, 2: 86-94.
• [4] Gnatowski T.: Water table management in lowland UK peat soils and its potential impact on CO2 emission. Soil Use Manage., 2007 23: 359-367.
• [5] Grzelak M.: Zróżnicowanie fitosocjologiczne szuwaru mozgowego Phalaridetum arundinaceae na tle warunków siedliskowych w wybranych dolinach rzecznych Wielkopolski. Rozprawy Naukowe. 2004, Zeszyt 354, Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, s. 21.
• [6] Grzelak M., Kaczmarek Z., Gajewski P.: Zróżnicowanie florystyczne i glebowe ekologicznych zbiorowisk łąkowych na glebach organicznych. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2012, Vol. 57(3): 142-146.
• [7] Grzelak M., Kaczmarek Z., Janyszek M.: Wpływ ekstensywnego użytkowania i siedliska na występowanie zbiorowisk turzycowych w dolinie Samicy Leszczyńskiej. Acta Sci. Pol., Biologia, 2000, 7(1-2): 27-33.
• [8] Grzelak M., Kryszak A., Kaczmarek Z.: Uwarunkowania siedliskowe i produktywność zbiorowisk trawiastych na terenach zalewanych. Roczn. AR Poznań, Rolnictwo 2006, 66: 105-111.
• [9] Ilnicki P.. Torfowiska i torf. Wyd. Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego, Poznań., 2002: 606 ss.
• [10] Jurko A.: Plant Communities and some questions of their taxonomical diversity, 1986.
• [11] Kalisz B., Łachacz A., Glazewski R.: Transformation of some organic matter components in organic soils exposed to drainage. Turk. J. Argic. For., 2010, 34: 245-256.
• [12] Klute A.: Water retention: Laboratory methods. In: Klute A. (Ed.). Methods of Soil Analysis, Part 1: Physical and Mineralogical Methods. 2nd edn. Agron. Monogr. 9 ASA and SSSA, Madison, Wi., 1986.
• [13] Łachacz A.: Geneza i właściwości płytkich gleb organogenicznych na sandrze mazursko-kurpiowskim. Rozprawy i Monografie UWM Olsztyn, 2001, 49: 119 ss.
• [14] Matuszkiewicz W.: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, PWN Warszawa, 2010.
• [15] Mirek Z., Piękoś-Mirek H., Zając M., Zając A.: Vascular plants of Poland checklist, Polish Botanical Studies, Guidebook series, N 15, W. Szafer Institute of Botany, 1995.
• [16] Mocek A., Drzymała S.: Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. UP Poznań, 2010: 418 ss., 138.
• [17] Myślińska E.: Development of mucks from the wethering of peats: its importance as an isolation barrier. Bull. Eng. Geol. Env., 2003, 62: 389-392.
• [18] Murgan A. E.: Ecological diversity and its measurement, Chapman and Hall, London, 1996.
• [19] Nösberger J., Kessler W.: Utilization of grassland for biodiversity. Grassl. Sci. Eur., 1997, 2, 949-956.
• [20] Okruszko H.: Określenie ciężaru właściwego gleb hydrogenicznych na podstawie zawartości w nich części mineralnych. Wiad. Inst. Melior. Użyt. Ziel., 1971, 10, 1: 47-54.
• [21] Oświt J.: Identyfikacja warunków wilgotnościowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindyfikacji). W:Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Bibl. IMUZ, 1992.
• [22] Owczarzak W., Mocek A., Gajewski P.: Właściwości wodne gleb organicznych Doliny Grójeckiej w sąsiedztwie projektowanej odkrywki węgla brunatnego „Drzewce”. Acta Agrophys., 2003, 1,4: 711-720.
• [23] Piaścik H., Bieniek B.: Zmiany właściwości gleb torfowiska Łąki Szymońskie spowodowane ponad 150 letnim użytkowaniem. Biuletyn Naukowy UWM Olsztyn, 2000, 9: 143-152.
• [24] PTG. Systematyka gleb Polski. Wydanie 5. Rocz. Gleb., 2011, 62, 3: 1-193.
• [25] Rząsa S., Owczarzak W., Mocek A.: Problemy odwodnieniowej degradacji gleb uprawnych w rejonach kopalnictwa odkrywkowego na Niżu Środkowopolskim. Wyd. Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, 1999: 394. ss.
• [26] Smólczyński S., Orzechowski M., Piaścik H.: Właściwości fizyczno-wodne oraz prognostyczne kompleksy wilgotnościowoglebowe gleb hydrogenicznych w krajobrazie delty wiślanej. Biuletyn Naukowy UWM Olsztyn, 2000, 9: 93-102.
• [27] Szoszkiewicz J.: Stan aktualny i potencjalna wartość produkcyjna trawiastych zbiorowisk łęgowych w Wielkopolsce. Rocz. AR Poznań. Rozpr. Nauk., 1977, 75.
• [28] Trzaskoś M., Kamińska G., Winkler L., Malinowski R.: Walory przyrodnicze zbiorowisk trawiastych wilgotnych i mokrych siedlisk Kostrzyneckiego Rozlewiska. Łąkarstwo w Polsce, 2005, nr 8, s. 193-206.
• [29] Zarzycki J.: Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Inst. Botaniki PAN Kraków, 1984, s. 45.