Czarnuszka siewna – cenny surowiec do otrzymywania oleju

• Autorzy: Karwat Natalia , Wroniak Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2021.6.5

Warianty tytułu

EN

Black cumin Nigella Sativa L. – a valuable raw material for oil production

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oleje tłoczone na zimno charakteryzują się intensywną barwą, a bardzo często swoistym smakiem i zapachem. Są źródłem cennych polienowych kwasów tłuszczowych, ale także składników bioaktywnych, m.in. tokochromanoli, fitosteroli, karotenoidów, chlorofili, związków fenolowych, a niektóre również olejków eterycznych. Na rynku wciąż pojawiają się nowe oleje, dotąd nieznane, a pochodzące z nietypowych surowców m.in. nasion czarnuszki. Olej czarnuszkowy jest bardzo dobrym źródłem kwasów polienowych (głównie kwasu linolowego). Oprócz tego zawiera tymochinon, główny składnik olejku eterycznego, który wykazuje szerokie spektrum właściwości biologicznych. Zatem olej z czarnuszki może wykazywać działanie profilaktyczne przeciw chorobom cywilizacyjnym, dzięki właściwościom przeciwutleniającym, przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym.

EN

Cold-pressed oils are characterized by an intense color, and very often a specific taste and smell. They are a source of valuable polyene fatty acids, but also bioactive ingredients, including tocochromanols, phytosterols, carotenoids, chlorophylls, phenolic compounds and some essential oils as well. There are still new, previously unknown oils on the market, derived from unusual raw materials, e.g. black cumin seeds. Black seed oil is a very good source of polyenic acids (mainly linoleic acid). In addition, it contains thymoquinone, the main component of the essential oil, which exhibits a broad spectrum of biological properties. Thus, black seed oil may have a prophylactic effect against civilization diseases, thanks to its antioxidant, anti-inflammatory and antibacterial properties.

Słowa kluczowe

PL

nasiona czarnuszki; oleje tłoczone na zimno; skład kwasów tłuszczowych; tokoferole; sterole; tymochinon

EN

black cumin seeds; cold-pressed oils; fatty acid composition; tocopherols; sterols; thymoquinone

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 75, nr 6
• Strony: 38--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz.

Twórcy

autor

Karwat Natalia

• Katedra Technologii i Oceny Żywności, Instytut Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Wroniak Małgorzata

• Katedra Technologii i Oceny Żywności, Instytut Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-8527-7185

Bibliografia

• [1] Adamska A., R.J. Ochocka. 2016. „Nigella sativa źródłem związków bioaktywnych”. Postępy Fitoterapii 17 (2) : 97-105.
• [2] Al-Okbia S.Y., D.A. Mohameda, T.E. Hameda, A.E. Edris. 2015. „Evaluation of the therapeutic effect of Nigella sativa crude oil and its blend with omega-3 fatty acid-rich oils in a modified hepatorenal syndrome model in rats”. Grasas Y Aceites 66 (4) : e-103. DOI 10.3989/gya.0245151.
• [3] Ali M.A., M.A. Sayeed, M.S. Alam, M.S. Yeasmin, A.M. Khan, I.I. Muhamad. 2012. „Characteristics of oils and nutrient contents of Nigella sativa Linn. and Trigonella foenum-graecum seeds”. Bulletin of the Chemical Society of Ethiopia 26 (1) : 55-64. DOI 10.4314/bcse.v26i1.6.
• [4] Andersson S. 2005. „Floral costs in Nigella sativa (Ranunculaceae): compensatory responses to perianth removal”. American Journal of Botany 92 (2) : 279-283. DOI 10.3732/ajb.92.2.279.
• [5] Atta M.B. 2003. „Some characteristics of nigella (Nigella sativa L.) seed cultivated in Egypt and its lipid profile”. Food Chemistry 83 : 63-68. DOI:10.1016/S0308-8146(03)00038-4.
• [6] Bakhshabadi H., H. Mirzaei, A. Ghodsvali, S.M. Jafari, A.M. Ziaiifar. 2018. „The influence of pulsed electric fields and microwave pretreatments on some selected physicochemical properties of oil extracted from black cumin seed”. Food Science and Nutrition 6 (1) : 111-118. DOI:10.1002/fsn3.535.
• [7] Benkaci-Ali F., A. Baaliouamer, J.P. Wathelet, M. Marlier. 2012. „Chemical composition and physicochemical characteristics of fixed oils from algerian Nigella sativa seeds”. Chemistry of Natural Compounds 47 (6) : 925-931. DOI:10.1007/s10600-012-0106-7
• [8] Borusiewicz M., Z. Janeczko. 2015. „Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych”. Postępy Fitoterapii 4 (16) : 223-236.
• [9] Chehl N., G. Chipitsyna, Q. Gong, C.J. Yeo, H.A. Arafat. 2009. „Anti-inflammatory effects of the Nigella sativaseed extract, thymoquinone, in pancreatic cancer cells”. HPB (Oxford) 11 (5) : 373-381. DOI: 10.1111/j.1477-2574.2009.00059.x.
• [10] Cheikh-Rouhou S., S. Besbes, G. Lognay, C. Blecker, C. Deroanne, H. Attia. 2008. „Sterol composition of black cumin (Nigella sativa L.) and Aleppo pine (Pinus halepensis Mill.) seed oils”. Journal of Food Composition and Analysis 21 (2) : 162-168. DOI: 10.1016/j.jfca.2007.09.001.
• [11] Cheikh-Rouhou S., S. Besbes, B. Hentati, C. Blecker, C. Deroanne, H. Attiaa. 2007. „Nigella sativa L.: Chemical composition and physicochemical characteristics of lipid fraction”. Food Chemistry 101 (2) : 673-681. DOI: 10.1016/j.foodchem.2006.02.022.
• [12] Codex Alimentarius FAO/WHO. Fats, oils and related products: Codex Standard for Edible Fats and Oils not Covered by Individual Standards (Codex Stan 19-1981).
• [13] Farzaneh E., F.R. Nia, M. Mehrtash, F.S. Mirmoeini, M. Jalilvand 2014. „The effects of 8-week Nigella sativa supplementation and aerobic training on lipid profile and VO2 max in sedentary overweight females”. International Journal of Preventive Medicine 5 (2) : 210-216.
• [14] Gharby S., H. Harhar, D. Guillaume, A. Roudani, S. Boulbaroud, M. Ibrahimi, M. Ahmad, S. Sultana, T. Hadda, B., I. Chafchaouni-Moussaoui, Z. Charrouf. 2015. „Chemical investigation of Nigella sativa L. seed oil produced in Morocco”. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences 14 (2) : 172-177. DOI: 10.1016/j. jssas.2013.12.001.
• [15] Hassanien M.M.M., A.G. Abde-Razek, M. Rudzińska, A. Siger, K. Ratusz, R. Przybylski. 2014. „Phytochemical contents and oxidative stability of oils from non-traditional sources”. European Journal of Lipid Science and Technology 116 (11) : 1563-1571. DOI 10.1002/ejlt.201300475.
• [16] Hensel W. 2003. Zioła – praktyczny leksykon przyrody. Warszawa, 116.
• [17] Internet 1: http://www.fao.org/tempref/codex/Meetings/CCSCH/ccsch1/CRDs/sc01_crd11x.pdf.
• [18] Kaskoos R.A. 2011. „Fatty acid composition of black cumin oil from Iraq”. Research Journal of Medicinal Plants 5 (1) : 85-89. DOI:10.3923/rjmp.2011.85.89.
• [19] Kaźmierczak A., D. Wcisło-Dziadecka, N. Zmarzły. 2018. „Zdrowie z natury – czarnuszka siewna w produktach kosmetycznych i leczniczych”. Postępy Nauk Medycznych 31 (1A) : 61-64. DOI 10.25121/PNM.2018.31.1A.61.
• [20] Kiralan M., G. Ozkan, A. Bayrak, M.F. Ramadan. 2014. „Physicochemical properties and stability of black cumin (Nigella sativa) seed oil as affected by different extraction methods”. Industrial Crops and Products 57: 52-58. DOI10.1016/j.indcrop.2014.03.026.
• [21] Kooti W., Z. Hasanzadeh-Noohi, N. Sharafi-Ahvazi, M. Asadi-Samani, D. Ashtary-Larky. 2016. „Phytochemistry, pharmacology, and therapeutic uses of black seed (Nigella sativa)”. Chinese Journal of Natural Medicines 14 (10) : 732-745. DOI10.1016/S1875-5364(16)30088-7.
• [22] Mańkowska D., W. Bylka. 2009. „Nigella sativa L. – związki czynne, aktywność biologiczna”. Herba Polonica 55 (1) : 109-125.
• [23] Matthaus B., M.M. Özcan. (2011). „Fatty acids, tocopherol, and sterol contents of some Nigella species seed oil”. Czech Journal of Food Sciences 29 (2) : 145-150. DOI 10.17221/206/2008-CJFS.
• [24] Mazaheri Y., M. Torbati, S. Azadmard-Damirchi, G.P. Savage. 2019. „Effect of roasting and microwave pre-treatments of Nigella sativa L. seeds on lipase activity and the quality of the oil”. Food Chemistry 274 : 480-486. DOI10.1016/j.foodchem.2018.09.001.
• [25] Moghimi M., V. Farzaneh, H. Bakhshabadi. 2018. „The effect of ultrasound pretreatment on some selected physicochemical properties of black cumin (Nigella sativa)”. Nutrire 43 (18) : 1-8. DOI:10.1186/s41110-018-0077-y.
• [26] Mohammed M.J. 2009. „Biological effect of saponins isolated from Nigella sativa (seeds) on growth of some bacteria”. Tikrit Journal of Pure Science 14 (2) : 30-33.
• [27] Mohammed N.A. 2012. „Effect of Nigella Sativa L. extracts against Streptococcus mutans and Streptococcus mitisin vitro”. Journal of Baghdad College of Dentistry 24 (3) : 154-157.
• [28] Nosratpour M., R. Farhoosh, A. Sharif. 2017. „Quantitative Indices of the Oxidizability of Fatty Acid Compositions”. European Journal of Lipid Science and Technology 119 (2) : 1700203. DOI 10.1002/ejlt.201700203.
• [29] Obiedzińska A., B. Waszkiewicz-Robak. 2012. „Oleje tłoczone na zimno jako żywność funkcjonalna”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 1 (80) : 27-44.
• [30] Ramadan M.F. 2007. „Nutritional value, functional properties and nutraceutical applications of black cumin (Nigella sativa L.): an overview”. International Journal of Food Science and Technology 42 (10) : 1208-1218. DOI 10.1111/j.1365-2621.2006.01417.x.
• [31] Ramadan M.F. 2016. Chapter 30 - „Black cumin (Nigella sativa) oils”. W Essential Oils in Food Preservation, Flavor and Safety, 269-275. Academic Press.
• [32] Ratusz K., E. Symoniuk, M. Wroniak, M. Rudzińska. 2018. „Bioactive compounds, nutritional quality and oxidative stability of cold-pressed camelina (Camelina sativa L.) oils”. Applied Sciences 8 (12) :. 2606. DOI 10.3390/app8122606.
• [33] Saleh F.A., N. El-Darra, K. Raafat, I.E. Ghazzawi. 2018. „Phytochemical analysis of Nigella sativa L. utilizing GC-MS exploring its antimicrobial effects against multidrug-resistant bacteria”. Pharmacognosy Journal 10 (1) : 99-105. DOI 10.5530/pj.2018.1.18.
• [34] Salem M.L. 2005. „Immunomodulatory and therapeutic properties of the Nigella sativa L. seed”. International Immunopharmacology 5 (13-14) : 1749-1770. DOI 10.1016/j.intimp.2005.06.008.
• [35] Shuid A.N., N. Mohamed, I.N. Mohamed, F. Othman, F. Suhaimi, E.S. Mohd Ramli, N. Muhammad, I.N. Soelaiman. 2012. „Nigella sativa: A potential antiosteoporotic agent”. Evididence-based Complementary and Alternative Medicine 696230. DOI: 10.1155/2012/696230.
• [36] Singh G., P. Marimuthu, C.S. de Heluani, C. Catalan. 2005. „Chemical constituents and antimicrobial and antioxidant potentials of essential oil and acetone extract of Nigella sativa seeds”. Journal of the Science of Food and Agriculture 85 (13) : 2297-2306. DOI 10.1002/jsfa.2255.
• [37] Sultan M.T., M.S. Butt, F.M. Anjum, A. Jamil, S. Akhtar, A.M. Nasir. 2009. „Nutritional profile of indigenous cultivar of black cumin seeds and antioxidant potential of its fixed and essential oil”. Pakistan Journal of Botany 41 (3) : 1321-1330.
• [38] Tulukcu E. 2011. „A comparative study on fatty acid composition of black cumin obtained from different regions of Turkey, Iran and Syria”. African Journal of Agricultural Research 6 (4) : 892-895.
• [39] Wolski T., A. Najda, K. Wolska-Gawron. 2017. „Zawartość lipidów i olejku eterycznego oraz właściwości biologiczne nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa L.)”. Postępy Fitoterapii 18 (3) : 235-24. DOI10.25121/PF.2017.18.3.235.
• [40] Ying Q., P. Wojciechowska, A. Siger, A. Kaczmarek, M. Rudzińska. 2018. „Phytochemical content, oxidative stability, and nutritional properties of unconventional cold-pressed edible oils”. Journal of Food and Nutrition Research 6 (7) : 476-485. DOI 10.12691/jfnr-6-7-9.
• [41] Zzaman W., D. Silvia, W.N.W. Abdullah, T.A. Yang. 2014. „Physicochemical and quality characteristics of cold and hot press of Nigella sativa L seed oil using screw press”. Journal of Applied Sciences Research 10 (12) : 36-45.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).