Ratownictwo medyczne w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Część II

• Autorzy: Chomoncik M.

Warianty tytułu

EN

Emergency medical services in the National Fire-Fighting and Rescue System. Part II

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jeżeli u poszkodowanego istnieje podejrzenie obrażenia głowy i/lub kręgosłupa przy podejściu do poszkodowanego należy zachować zasady stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa. W związku z tym w przypadku poszkodowanych wymienionych powyżej oraz w każdej sytuacji, kiedy nie możemy z całą pewnością wykluczyć możliwości obrażenia kręgosłupa kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien podejść do poszkodowanego z przodu (twarzą w twarz, aby poszkodowany nie odwrócił głowy w celu zobaczenia ratownika). Podchodząc do poszkodowanego, który jest przytomny, należy się przedstawić z imienia, funkcji i powiedzieć poszkodowanemu, aby się nie ruszał, a po dotarciu do niego ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa. Po przekazaniu stabilizacji drugiemu ratownikowi, ratownik kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. W przypadku, gdy poszkodowany leży i nie porusza się, najpierw należy ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa, a następnie wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. Jeżeli poszkodowany z krwawiącą raną głowy ma objawy wstrząsu hipowolemicznego, to należy kontynuować ocenę poszkodowanego pod kątem obecności krwawienia z innego miejsca (u poszkodowanego dorosłego rzadko dochodzi do utraty dużej ilości krwi tylko z rany skóry głowy). Poszkodowanego z obrażeniem i podejrzeniem obrażenia kręgosłupa w przypadku braku wskazań do ewakuacji należy stabilizować w pozycji zastanej. Ewakuacja będzie wskazana w następujących sytuacjach: bezpośredniego lub przewidywanego w krótkim czasie zagrożenia dla życia ratownika i ratowanego, braku możliwości oceny funkcji życiowych w miejscu, w którym znajduje się poszkodowany, w przypadku ciężkiego stanu poszkodowanego wymagającego podjęcia czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciągu 1–2 minut, aby zapobiec śmierci (najczęściej wstrząs). W przypadku wskazań do ewakuacji należy poszkodowanego w miarę możliwości unieruchomić na noszach typu deska i po unieruchomieniu ponownie ocenić jego stan. W przypadku zauważenia intensywnego krwotoku należy go natychmiast uwidocznić i zatamować, stosując w miejscu krwawienia ucisk bezpośredni lub opatrunek uciskowy albo powyżej miejsca krwawienia (na udzie lub ramieniu w zależności od miejsca krwawienia) w ostateczności opaskę zaciskową. Ciała obcego wbitego w poszkodowanego nie należy usuwać poza dwoma wyjątkami: ciało obce, które powoduje niedrożność dróg oddechowych, ciało obce w mostku w sytuacji konieczności wykonywania zewnętrznego masażu serca.

EN

If there’s a suspicion that a casualty suffers from a head and/or spine injury, while approaching the casualty one should follow the rules for stabilization of the cervical vertebrae. Therefore, in the fore mentioned situations and also every time one can’t exclude a suspected spinal injury, the casualty should be approached face on by the first aid Rescue Coordinator (to avoid the casualty moving his head in order to see the paramedic). While approaching an injured but responsive person, one should introduce oneself by name and function and tell the casualty not to move. When the casualty is reached, his cervical vertebrae should be immobilized manually. After the stabilization process is passed on to the second paramedic the first aid Rescue Coordinator should apply the medical rescue action sequence. If a casualty with a bleeding head wound shows symptoms of hypovolemic shock, one should continue the casualty assessment because bleeding can occur in a different parts of the body (an adult casualty rarely suffers from vast blood loss solely because of a skin wound to the head). Where evacuation is not required, the person with a spinal cord injury or suspected spinal cord injury should be immobilized in a position in which he was found. Evacuation will be required under following circumstances: where immediate or probable danger exists in the short term and threatens the life of a casualty or paramedic, when it is not possible to assess the condition of a casualty on the spot, when a casualty in a critical condition requires immediate first aid within a timescale of 1-2 minutes to avoid death (most frequently after-shock). If evacuation is needed, the casualty should be immobilized on a long spine board, after which his condition should be re- assessed. In case of a heavy haemorrhage, the bleeding should be exposed and stopped by direct pressure or with a pressure dressing on the wound. As a last resort a tourniquet should be applied above the wound (on the thigh or arm, depending on the source of bleeding). If a casualty’s body is punctured by a foreign body, it shouldn’t be removed, except in two instances; in situations where a foreign object is causing an airway obstruction, and when a foreign object lodged in a sternum inhibits the administration of CPR.

Słowa kluczowe

PL

ewakuacja; obrażenie; krwotok; ciało obce; opatrunek uciskowy; opaska zaciskowa

EN

evacuation; injury; haemorrhage; pressure dressing; tourniquet

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 2
• Strony: 101--118
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., il.

Twórcy

autor

Chomoncik M.

• Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej, os. Zgody 18, 31-951 Kraków, Polska

Bibliografia

• 1. Pierwsza pomoc i resuscytacja krążeniowo-oddechowa, J. Andres (red.), Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2011.
• 2. Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, L. Brongiel, K. Duda (red.), PZWL, Warszawa 2001.
• 3. Złota godzina, L. Brongel (red.), Wydawnictwo Medyczne, Kraków 2007.
• 4. Campbell J. E., International Trauma Life Support. Ratownictwo przedszpitalne w urazach, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2009.
• 5. Ciećkiewicz J., Medycyna ratunkowa. Rażenie piorunem, „Medycyna Praktyczna”, 2008, 6, s. 132-136.
• 6. Domanasiewicz A., Wytyczne postępowania okołourazowego w ciężkich urazach kończyn ze szczególnym uwzględnieniem amputacji, www.szpital-trzebnica.pl/chir/wytyczne.htm.
• 7. Ratownik Medyczny, J. Jakubaszko (red.), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2003.
• 8. Jastrzębski J., Zaburzenia oddechowe w oparzeniach, „Postępy Nauk Medycznych”, 2009, 8, s. 590-596.
• 9. Gaszyński W., Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny ratunkowej. Repetytorium, PZWL, Warszawa 2008.
• 10. Poradnik dyżuranta, M. Maciejewska, A. Torbicki (red.), wyd. PZWL, Warszawa 2007.
• 11. Mejza F., Gazometria i pulsoksymetria, http://www.pochp.mp.pl
• 12. Klinika ostrych zatruć dla ratowników medycznych, J. Pach (red.), wyd. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, Nowy Sącz 2011.
• 13. Mayzner-Zawadzka E., Anestezjologia kliniczna z elementami intensywnej terapii i leczenia bólu, t. 2, wyd. PZWL, Warszawa 2009.
• 14. Rasmus A., Balcerzyk-Bardzo E., Sikorski T., Piotrowski D., Zasady postępowania z kobietą ciężarną po urazie, „Anestezjologia Intensywna Terapia”, 2005, 4, 274-276.
• 15. Skoczylas J. J., Prawo ratownicze, LexisNexis, Warszawa 2007.
• 16. Styka L., Ewakuacja i transport poszkodowanego, wyd. Górnicki, Wrocław 2008.
• 17. Szułdrzyński K., Jankowski M., Techniki zabiegów. Technika leczenia tlenem, „Medycyna Praktyczna”, 2010, 4, 106-114.
• 18. Sylwanowicz W., Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, wyd. PZWL, Warszawa 1985.
• 19. Intensywna terapia dzieci, T. Szreter (red.), wyd. PZWL, Warszawa 2002.
• 20. Szreter T., Tlenoterapia bierna, „Medycyna Praktyczna Pediatria”, 2000, 2, s. 172-178.
• 21. Medycyna ratunkowa i katastrof, A. Zawadzki (red.), PZWL, Warszawa 2008.
• 22. Wytyczne RKO 2010, Kraków 2010.
• 23. Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u dzieci, Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2005.
• 24. Ciećkiewicz J., Medycyna ratunkowa. Amputacja urazowa, „Medycyna Praktyczna”, 2008, 4, s. 171-174.
• 25. Hipotermia u pacjentów z obrażeniami ciała, „Medycyna Praktyczna – Chirurgia”, 2000, 3.
• 26. Stosowanie tlenu w stanach nagłych u osób dorosłych – wytyczne British Thoracic Society, „Medycyna Praktyczna”, 2010, 4, s. 58-71.
• 27. Praktyczne wskazówki dotyczące oceny stanu dziecka po urazie i wstępnego postępowania, „Medycyna Praktyczna Chirurgia”, 2004, 1, s. 7.
• 28. Europejskie wytyczne udzielania pierwszej pomocy, „Medycyna Praktyczna”, 2008, 3.
• 29. Ratownictwo medyczne w Straży Pożarnej, Medline, Zielona Góra 2003.
• 30. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U.06.191.1410).
• 31. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej.
• 32. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U.11.46.239).
• 33. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992 r. w sprawie zakresu i trybu korzystania z praw przez kierującego działaniem ratowniczym (Dz. U. Nr 54, poz. 259).
• 34. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2003 r. w sprawie szczegółowych zadań zespołów ratownictwa medycznego (Dz. U. z dnia 24 lipca 2003 r.).
• 35. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie organizacji i funkcjonowania centrów powiadamiania ratunkowego i wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 2009 r.).
• 36. Zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG, Warszawa 2013 r.
• 37. Zasady udzielania wsparcia psychicznego osobom uczestniczącym w działaniach ratowniczych, KG PSP, Warszawa 2012 r.
• 38. www.nfz.gov.pl.