Wpływ stanu zachowania materiału konstrukcyjnego na nośność zabytkowych drewnianych słupów, w żuławskich domach podcieniowych, z XVIII i XIX wieku

Zybała, T.

doi:10.24358/Bud-Arch_17_163_08

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ stanu zachowania materiału konstrukcyjnego na nośność zabytkowych drewnianych słupów, w żuławskich domach podcieniowych, z XVIII i XIX wieku

Autorzy

Zybała T.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.24358/Bud-Arch_17_163_08

Warianty tytułu

The impact of maintenance on wood column capacity of the XVIIIth to XIXth century of arcaded houses from the Żuławy region

Języki publikacji

Abstrakty

There have been many articles on architectural issues of arcaded houses from the Żuławy Region. None of them tackled the technical and conservation problems. The following article presents a part of the author’s current research. It is the first attempt to demonstrate a static-strength analysis of selected historic wooden houses from Żuławy. It demonstrates the maintenance state of those buildings and includes the description of the main strength features of timber as well as the calculation rules of column capacity in compliance with PN EN 1995-1-1 and PN-53/B-03150. The approximate static load transferred by wood columns was calculated. The article describes both main forms of the arcaded construction in Poland and its territorial range. Furthermore, the paper accounts for the purpose of using this solution in buildings and provides the main types of both structure and typology of arcaded houses in Żuławy Region as well as their historical progress and key characteristic features

Powstało wiele opracowań dotyczących zagadnień architektonicznych domów podcieniowych na Żuławach, ale brak na ten temat publikacji dotyczących problematyki techniczno-konserwatorskiej. Niniejszy artykuł jest fragmentem badań prowadzonych obecnie przez autora. Jest pierwszą próbą wykonania analizy statyczno-wytrzymałościowej wybranych, zabytkowych drewnianych podcieni z obszaru Delty Wisły, wraz z opisem stanu zachowania. W tekście zawarto główne cechy wytrzymałościowe drewna, zasady obliczania nośności słupów wg PN EN 1995-1-1 oraz PN-53/B-03150. Obliczono przybliżony ciężar przenoszony przez zabytkowe podcienia. W pracy ujęto opis występowania formy i zakresu terytorialnego budownictwa podcieniowego w Polsce. Wyjaśniono cel stosowania tego rozwiązania w budynkach. Przedstawiono rodzaje konstrukcji słupów oraz typologię i historyczny rozwój domu podcieniowego na Żuławach Wiślanych, z jego głównymi cechami charakterystycznymi.

Słowa kluczowe

arcaded houses wooden architecture capacity of timber column

dom podcieniowy architektura drewniana nośność słupa drewnianego

Wydawca

Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Czasopismo

Budownictwo i Architektura

Rocznik

2017

Tom

Vol. 16, nr 3

Strony

77--94

Opis fizyczny

Bibliogr. 35 poz., fig., tab.

Twórcy

autor

Zybała T.

t.zybala7@gmail.com

Katedra Historii, Teorii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury, Politechnika Gdańska

Bibliografia

1. Tłoczek I. Dom mieszkalny na polskiej wsi. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1985r, s.101-108.
2. Kopkowicz F. Ciesielstwo polskie. Arkady, Warszawa 1958r, s.66-74.
3. Koperska-Kośmicka M. Żuławskie domy podcieniowe. Przyczyny degradacji i problematyka konserwatorska zabytkowych struktur architektonicznych w środowisku kulturowym Delty Wisły. Rozprawa doktorska. Gdańsk 2014r. s. 124-132.
4. Kloeppel O. Die bauerliche Haus-, Hof – Und Siedlungsanlage im Weichsel – Nogat Delta. Danzig 1924., s.123-127.
5. Archiwum Państwowe w Gdańsku, sygnatura: 300, MP-511.
6. Heise J. Die Bau Und Kunstdenkmaler der Provinz Westpreussen, H.11 Landkreis. Danzig, Comissions – Verlag von Th. Berling. Danzig 1884 – 1887.
7. Stankiewicz J. Zabytki budownictwa i architektury na Żuławach. Rocznik Gdański, t. XV/XVI. Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 1956/1957, s. 511-522.
8. Tłoczek I. Dom mieszkalny…, op. cit., s. 109-110.
9. Koperska-Kośmicka M. Żuławskie domy podcieniowe… op. cit., s. 185, 213-215.
10. Neuhaus H. Budownictwo drewniane. Polskie Wydawnictwo Techniczne, Rzeszów 2004r., s 17.
11. Hoła J., Pietraszek P. Budynki o konstrukcji drewnianej. w: Budownictwo Ogólne – konstrukcje budynków tom 4. Buczkowski W. (red.), Arkady, Warszawa 2009r., s.100-101.
12. Baszeń M., Żakowicz A. Wpływ zmian materiałowych i geometrii konstrukcji drewnianych na rozkład sił wewnętrznych. Źródło: http://www.biswbis.pb.edu.pl/2011_01/014.pdf, data pobrania: 10.03.2017r.
13. Rudziński L. Konstrukcje drewniane, naprawy, wzmocnienia, przykłady obliczeń. Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach, Kielce 2010r., s. 149.
14. Kolendowicz T. Mechanika budowli dla architektów. Arkady, Warszawa 1993r., s. 25-29.
15. Przewłocki J., Górski J. Podstawy mechaniki budowli. Arkady, Warszawa 2006r. s.204-208.
16. Rejestr zabytków województwa pomorskiego, źródło: http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_ w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/ data pobrania: 05.01.2016r.
17. Rejestr zabytków województwa warmińsko mazurskiego, źródło: http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkownieruchomych/ data pobrania: 05.01.2016r.
18. Krzyżanowska K. Klecie. Dom podcieniowy. Dokumentacja historyczna. Gdańsk 1959 r. sygnatura NID: 00108.
19. Specht A. Klecie. Dom podcieniowy. Inwentaryzacja konserwatorska – przeskalowanie – skala 1 : 50. Gdańsk 1978 r., sygnatura NID: P/02928.
20. Specht A. Klecie. Dom podcieniowy. Inwentaryzacja konserwatorska. Gdańsk 1977 r., sygnatura NID: P/02400.
21. Specht A., Wołosewicz A. Klecie. Dom podcieniowy. Badania architektoniczne. T.I: Tekst i rysunki. Gdańsk 1978 r., sygnatura NID: 00668/1.
22. Świerk Z. Klecie. Dom podcieniowy. Orzeczenie mykologiczno – budowlane. Gdańsk 1978 r., sygnatura NID: P/02551.
23. Hoffman B. Żuławki. Dom podcieniowy nr 32 i 33. Orzeczenie techniczne konstrukcyjne. Gdańsk 1980 r., sygnatura NID: P/02859.
24. Osiński A. Żuławki. [ Dom podcieniowy ] Budynek mieszkalny nr 32 – 33. Ekspertyza techniczna – mykologiczna. Gdańsk 1980 r., sygnatura NID: P/02791.
25. Stankiewicz K. Żuławki. Dom podcieniowy nr 32 – 33. Inwentaryzacja konserwatorska. Gdańsk 1980 r., sygnatura NID: P/02749.
26. Domagała T. Orłowo. Dom podcieniowy ” Orłowo I „. Sprawozdanie z przebiegu prac konserwatorskich ( 13.03.1968 – 30.10.1968 ). Gdańsk 1968 r., sygnatura NID: ZN/3007.
27. Domagała T., Kołecki A. Orłowo. Dom podcieniowy „Orłowo I”.Sprawozdanie z przebiegu prac konserwatorskich (13.III.1968 – 30.X.1968). Gdańsk 1968 r., sygnatura NID: 00106.
28. PN-EN 1995-1-1 Eurokod 5. Projektowanie konstrukcji drewnianych, Część 1-1: Postanowienia ogólne. Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków. Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa 2010r.
29. Przewłocki J., Górski J. Podstawy…, op. cit., str. 205.
30. Rudziński L. Konstrukcje drewniane…, op. cit., str 30.
31. Bela A. Obliczenia statyczne dla oceny stanu zachowania ryglowej części kościoła p.w. św. Mikołaja w Cyganku – Żelichowie. Gdańsk, 2014., s. 3.
32. Kotwica E.I., Nożyński W. Konstrukcje drewniane – przykłady obliczeń. Stowarzyszenie producentów płyt drewnopochodnych w Polsce, Szczecin 2015 r., s.15.
33. Michniewicz W. Konstrukcje drewniane. Arkady, Warszawa 1958., s. 50, 91-98.
34. Stankiewicz J. Zabytki…, op. cit., s. 522.
35. Niedostatkiewicz M. Budownictwo Ogólne przykłady obliczeń. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1999 r., s. 9, 42, 144.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-865d8043-41e0-4f55-a677-9134dcd35d7e