Wody mineralne na fałdzie Krościenka w Krośnie

• Autorzy: Filar B. , Dusza R. , Miziołek M.

Warianty tytułu

EN

Mineral waters in the Krościenko fold located in Krosno

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rejonie Krosna zainteresowanie wodami mineralnymi ma długą tradycję i związane jest przede wszystkim z pracami poszukiwawczymi ropy naftowej, które były intensywnie prowadzone w XIX w. i XX w. na obszarze fałdu Potok–Turaszówka–Krościenko. Fałd znajduje się w obrębie północnej części Krosna. W trakcie wierceń w otworach oprócz ropy była stwierdzana również obecność solanki. Na fałdzie Krościenka obecność wód mineralnych była stwierdzana w obrębie piaskowców ciężkowickich, występujących tu w 2 poziomach określanych nazwą: I piaskowiec ciężkowicki i II piaskowiec ciężkowicki. I piaskowiec ciężkowicki znany jest z odsłonięć na powierzchni, zaś II jedynie z wierceń. Wody mineralne pojawiające się w trakcie wierceń inspirowały wielu ludzi do ich wykorzystania. Jednym z nich był doc. Władysław Chajec, pracownik INiG z Oddziału Krosno. W latach 50. i 60. XX wieku propagował ideę utworzenia w Krośnie uzdrowiska na bazie wód mineralnych fałdu Krościenka. Na początku lat 60. podjęto na krótko eksploatację wód mineralnych, ale z powodu nieopłacalności szybko ją zarzucono. W ostatnich latach z inicjatywy władz samorządowych ponownie wrócił temat wykorzystania wód mineralnych, tym razem dla celów balneologicznych i rekreacyjnych. Przy współpracy z Urzędem Miasta Krosna została przeprowadzona analiza wgłębnej budowy geologicznej fałdu Krościenka oraz ocena możliwości uzyskania wód mineralnych za pomocą nowego otworu wgłębnego. Przeprowadzona ponownie korelacja międzyotworowa w oparciu o istniejące materiały archiwalne pozwoliła na uściślenie budowy geologicznej fałdu Krościenka w rejonie Zawodzie–Bursaki oraz opracowanie nowych przekroi geologicznych przez fałd. Analiza opróbowań starych odwiertów umożliwiła ustalenie pierwotnego konturu woda–ropa. Na podstawie dokonanych ustaleń został zaprojektowany otwór badawczy zlokalizowany na południowym skrzydle fałdu.

EN

The interest in mineral waters located in Krosno region has a long tradition and is primarily associated with exploration works for crude oil. Exploration works had been extensively carried out in the nineteenth and early twentieth century in the stream-fold-Krościenko Turaszówka. The fold is located within the northern part of Krosno town. The oil wells drilled showed the presence of saline waters. In the Krościenko fold mineral waters were reported within the Ciężkowice sandstones, occurring here in 2 production levels determined the names: ciężkowicki sandstone I and ciężkowicki sandstone II. The ciężkowicki sandstone I is known from outcrops at the surface, and II only from drilling. Mineral waters appearing during drilling inspired many people to use them. One of them was docent. Wladyslaw Chajec an Oil and Gas Institute employee. The idea of establishing a spa in Krosno, based on mineral waters from the Krościenko fold was promoted in the 50-ies and 60-ies of the XX century. In the early 60’s mineral water was produced briefly, but due unprofitability production was quickly abandoned. The Krosno local authorities have returned again to the idea of using mineral waters in recent years. In cooperation with the City of Krosno the Institute carried out analysis of Krościenko fold’s geological structure in order to determine the possibility of mineral waters production. Works were carried out based on all existing materials. The well correlation made it possible to clarify the geological structure of the Krościenko fold in region of Zawodzie–Bursaki. Analysis of old well tests allowed to determine the original water – oil contour. Based on its findings, a new water production well located on the south flank of the fold was designed.

Słowa kluczowe

PL

wody mineralne; Krosno; Polska; warunki hydrologiczne; analiza; budowa geologiczna; wydobycie

EN

mineral water; Krosno; Poland; hydrological conditions; analysis; geological structure; production

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 68, nr 12
• Strony: 982--992
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., il.

Twórcy

autor

Filar B.

• Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu, Instytut Nafty i Gazu Oddział w Krośnie

autor

Dusza R.

• Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu, Instytut Nafty i Gazu Oddział w Krośnie

autor

Miziołek M.

• Zakład Podziemnego Magazynowania Gazu, Instytut Nafty i Gazu Oddział w Krośnie

Bibliografia

• [1] Chajec W.: Geologiczno-chemiczna i balneologiczna charakterystyka wód mineralnych Krosna nad Wisłokiem. Instytut Naftowy Kraków, Zakład Kopalnictwa Naftowego Krosno. Arch. OK. PIG, 1956.
• [2] Chajec W.: Wody wgłębne cz. I antyklina potocka. Instytut Naftowy Kraków, Zakład Kopalnictwa Naftowego Krosno. Arch. OK. PIG, 1953.
• [3] Chowaniec J., Freiwald P., Owsiuk P., Patorski R., Witek K.: Analiza możliwości wykorzystania wód mineralnych w rejonie Krosna. PIG O/Kraków – mat. arch. Urzędu Miasta Krosna, 2008.
• [4] Chowaniec J.: Wody podziemne południowo-wschodniej części województwa podkarpackiego. Materiały z II Konferencji Naukowo-Technicznej ,,Błękitny Sen”, Dynów 2005.
• [5] Głowacki E.: Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża ropy naftowej Krościenko. 1983.
• [6] Jankowski L.: Mapa geologiczna utworów podczwartorzędowych w rejonie Krosna. Arch. OK. PIG, Kraków 2005.
• [7] Kicuła J.: Dokumentacja geologiczna złoża ropy naftowej w Krościenku. 1955.
• [8] Malinowski J. (red. nauk.) i zespół: Budowa geologiczna Polski. Hydrogeologia. Warszawa, Wydawnictwa Geologiczne, 1991.
• [9] Materiały archiwalne Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA w Warszawie – Oddział w Sanoku – Ośrodek Kopalń Krosno.
• [10] Miziołek M.: Przygotowanie zasobów wód podziemnych rejonu Dukli do eksploatacji. Mat. arch. INiG Krosno, 2005.
• [11] Nescieruk P., Paul Z., Ryłko W., Szymakowska F., Wójcik A., Żytko K..: Mapa geologiczna Polski 1:200 000. PIG – Wydawnictwo Kartograficzne Polskiej Agencji Ekologicznej, 1992.
• [12] Pazdro Z., Kozerski B.: Hydrogeologia ogólna. Warszawa, Wydawnictwa Geologiczne, 1990.