Badania mineralizacji septarii z Gnaszyna koło Częstochowy

• Autorzy: Pawlikowski M. , Bożęcki P.

Warianty tytułu

EN

Mineralogical investigation of septaria from Gnaszyn near Częstochowa

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wykonano badania mineralogiczne i geochemiczne mineralizacji septarii z ciemnych iłów występujących w Gnaszynie koło Częstochowy. Reprezentują one dolną część środkowego batonu. Rozpoznana mineralizacja to piryt, sfaleryt, galena, syderyt i kalcyt, które lokują się we wnętrzu septarii. Spękania septarii mogą być związane z procesami diagenezy lub ze zjawiskami tektonicznymi, które w miękkich iłach są niewidoczne. Mineralizacja ma charakter wtórny. Obecność niewielkich ilości kruszców może być związana z siarczkami triasu i niższej części jury redeponowanymi do zbiornika jurajskiego. Roztwory mineralizujące septarie zostały po sedymentacji iłów i czasie ich diagenezy. Po spękaniu septarii roztwory te wnikały w powstałe w septariach szczeliny prowadząc do ich mineralizacji.

EN

Mineralogical and geochemical examination of septaria from dark silts present in Gnaszyn near Częstochowa was conducted. They represent the lower part of the Middle Bathonian. Recognized mineralization includes pyrite, sphalerite, galena, siderite and calcite, localized inside the septaria. The cracks in septaria may be connected with the processes of diagenesis or with tectonic phenomena that are invisible in soft silts. The mineralization is secondary. Presence of small amounts of ores may be linked with the Triassic and lower Jurrasic sulphides redeposited in the Jurrasic pool. Mineralizing solutions were left after silts sedimentation and during their diagenesis. After the septaria cracked, the solutions were absorbed into the cracks, causing their mineralization.

Słowa kluczowe

PL

jura; septarie; wtórna mineralizacja

EN

Jurassic; secondary mineralization; septaria

• Wydawca: nakł. Maciej Pawlikowski
• Czasopismo: Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 20
• Strony: 1--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., zdj.

Twórcy

autor

Pawlikowski M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Mineralogii, Petrografii i Geochemii, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Bożęcki P.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Wydziałowe Laboratorium, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska

Bibliografia

• 1. Gedl P., Kaim A., Boczarowski A., Kędzierski M., Smoleń J., Szczepanik P., Witkowska M., Ziaja J., 2003 Rekonstrukcja paleośrodowiska sedymentacji środkowojurajskich iłów rudonośnych z Gnaszyna (Częstochowa) wyniki wstępne. Tomy Jurajskie 1, 19-27.
• 2. Hodbod M., 2009 Wstępne badania palinologiczne środkowojurajskiej formacji częstochowskich iłów rudonośnych z odsłonięć w Częstochowie. Geologia t. 35, z. 3/1, 57-59
• 3. Kontkiewicz S.,1949 Częstochowski obszar rudonośny i jego zasoby. Biblioteka Hutnika, Częstochowa.
• 4. Matyja B.A., Wierzbowski A., Ammonites and stratigraphy of the uppermost Bajocian and Lower Bathonian between Częstochowa and Wieluń, Central Poland. Acta Geologica Polonica, 50, 191-209.
• 5. Matyja B.A., Wierzbowski A., 2003 Biostratygrafia amonitowa formacji częstochowskich iłów rudonośnych (najwyższy Bajos –górny Baton z odsłonięć w Częstochowie. Tomy Jurajskie. 1, 3-6.
• 6. Majewski W., 2000 Middle Jurassic concretions from Częstochowa as indicators of sedimentation rates. Acta Geol. Pol. V.50, 4, 431-439.
• 7. Sass-Gustkiewicz M., 1999 Die Blei-Zink-Sulfidvererzung in Oberschlesien (Polen) als ein Beispiel für Paläokarst-Phänomene. W: Trias : Eine ganz andere Welt : Mitteleuropa im frühen Erdmittelalter / hrsg. Norbert Hauschke, Volker Wilde. Munchen : Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 519–529.
• 8. Sass-Gustkiewicz M., 2001a The Upper Silesian Zn-Pb sulfide ore deposits (Poland) and ore forming processes. W: Mineral deposits at the beginning of the 21st century : the joint 6th Biennial SGA-SEG Meeting : August 26–29, 2001 Kraków : geological excursion guide / ed. Z. Sawłowicz. — Kraków : Wydawnictwo Naukowe ,,Akapit”, 64–72.
• 9. Sass-Gustkiewicz M., 2001b The Pomorzany mine – characteristics of the ore deposit. W: Mineral deposits at the beginning of the 21st century : the joint 6th Biennial SGA-SEG Meeting : August 26–29, 2001 Kraków : Geological excursion guide / ed. Z. Sawłowicz. — Kraków : Wydawnictwo Naukowe ,,Akapit”, 73–77.
• 10. Sass-Gustkiewicz M., 2007 Granular disaggregation of sphalerite as a source of fine-detrital material in the mineralized internal sediments from the Upper Silesian {Zn-Pb} deposits, Poland. Mineralogia Pol., v. 38, 231-241.