Compositional, historical and legal values on the example of the park in Baranowo, Tarnowo Podgórne municipality in Poland

• Autorzy: Nadolny Adam , Kruś Maciej , Kłopotowski Maciej

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.2658-2619.2023.17.10

Warianty tytułu

PL

Uwarunkowania kompozycyjne, zabytkowe oraz prawne na przykładzie parku w Baranowie, gmina Tarnowo Podgórne w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the following article is to draw attention to the issue of starting a discussion on parks, accompanying farm and manor complexes, entered into the register of monuments in the early 1990s. From the point of view of the modern day, it is important to conduct a critical analysis of whether the boundaries of historical spatial assumptions proposed at that time are still a source of protection of the cultural landscape of Greater Poland from a conservation and legal point of view. As a case study, the historic park in Baranowo, Tarnowo Podgórne municipality, was analyzed from the authors' professional activities.

PL

Celem niniejszego tekstu jest podjęcie dyskusji nad wpisanymi do rejestru zabytków we wczesnych latach 90. XX w. parkami towarzyszącymi założeniom folwarczno-dworskim. Ważne jest obecnie dokonanie analizy krytycznej, czy zaproponowane w tamtym czasie granice historycznych założeń przestrzennych są nadal źródłem ochrony krajobrazu kulturowego Wielkopolski z punktu widzenia konserwatorskiego, jak i prawnego. Jako studium przypadku z działalności zawodowej autorów analizie poddano zabytkowy park w Baranowie, zlokalizowanym w gminie Tarnowo Podgórne.

Słowa kluczowe

EN

historic park; heritage protection; legislation; cultural landscape

PL

zabytkowy park; ochrona dziedzictwa; ustawodawstwo; krajobraz kulturowy

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz
• Rocznik: 2023
• Tom: Z. 17
• Strony: 159--180
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Nadolny Adam

• Poznan University of Technology, Faculty of Architecture, Division of History, Theory and Heritage

• https://orcid.org/0000-0003-3766-7020

autor

Kruś Maciej

• Adam Mickiewicz University in Poznan, Faculty of Law and Administration, Department of Administrative Law and Administrative Science

• https://orcid.org/0000-0001-7710-6354

autor

Kłopotowski Maciej

• Bialystok University of Technology, Faculty of Civil Engineering and Environmental Sciences

• https://orcid.org/0000-0001-8714-8953

Bibliografia

• 1. Adamiak B., Borkowski J., 2006, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. BECK, Warszawa.
• 2. Banaszczyk Z., 2007, Stosunek cywilnoprawny, C.H. BECK, Warszawa.
• 3. Borkowski J., 1967, Zmiana i uchylanie ostatecznych decyzji administracyjnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• 4. Kasznica S., 1947, Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Księgarnia Akademicka, Poznań.
• 5. Kodym-Kozaczko G., 2006, System przestrzenny Wielkopolskich zespołów rezydencyjno-folwarcznych. Szanse i zagrożenia. „Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, PAN”, nr XI/4.
• 6. Kozień A., 2020, Sprawne zarządzanie dziedzictwem kulturowym przez organy samorządu terytorialnego, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation”, nr 64.
• 7. Libicki P., Libicki M., 2013, Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce, Rebis, Warszawa.
• 8. Marcinek R., Myczkowski Z., Siwek A., 2021, Ocena skuteczności ochrony krajobrazu w parkach kulturowych w Polsce, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation”, nr 66.
• 9. Matan A., 2008, Akt administracyjny „osobowo-rzeczowy” zagadnienia następstwa prawnego. Roczniki administracji i prawa: teoria i praktyka, Oficyna Wydawnicza „Humanitas”, Sosnowiec.
• 10. Pudelska K., Rojek K., Chyżewska R., 2013, Ogrody krajobrazowe, naturalistyczne. Czy ekologiczne, „Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, PAN”, nr IX/4.
• 11. Szewczyk E., Szewczyk M., 2014, Generalny akt administracyjny, Wolters Kluwer, Warszawa.
• 12. Zimmermann M., 1958, Administracyjne akty prawne rad narodowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Prawo”, nr 6.
• Internet sources
• 13. Dokumentacja ewidencyjna parku dworskiego Baranowo, gm. Tarnowo Podgórne. Nr 7598, https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-239442/dokumenty/PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_EN.514799/1.
• 14. Niewierowicz M., Uwłaszczenie pod zaborami, https://mowiawieki.pl/templates/site_pic/files/NBP-z-dziejow-gospodarczych-Polski-odcinek-7.pdf.
• 15. Krótki zarys administracji w byłym zaborze Pruskim, Poznań 1919, https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/397577/edition/312215/content (access: 2.06.2024).
• 16. Fragment mapy Wielkopolski z roku 1877, https://maps.arcanum.com/en/map/ europe19centurysecondsurvey/?layers=158%2C164&bbox=382537.63164360914%2C6413238.049831453%2C3471816.5668172925%2C7425875.800553468 (access: 2.06.2024).
• 17. Sady, Königlich-Preussische Landesaufnahme, 1911, skala 1:25.000, http://igrek.amzp.pl/details.php?id=7066.
• 18. Sady, Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wsch. (Ostdeutschland), 1936, na podstawie mapy z roku 1911, http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/025K_TK25/3566_Sady_1940.jpg (access: 2.06.2024).
• 19. Special Karte von Südpreussen, B I, In der königlichen akademischen Landkarten Hand-lung der Kaufleute Simon Schropp u. Comp., Berlin, 1802-1803, Skala oryginału ok 1:150 000, https://rcin.org.pl/dlibra/publication/106959/edition/106406/content?format_id=2(access: 2.06.2024).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).