Nowe Brzesko. Charakterystyka rozplanowania miasta lokacyjnego z 1279 roku w oparciu o wyniki badań nad wielkością i kształtem działki siedliskowej

• Autorzy: Malik R.

Warianty tytułu

EN

Nowe Brzesko. Planning of a chartered town from 1279 based on the results of research on the size and shape of a settlement plot

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Nowe Brzesko stanowi jeden z ciekawszych układów urbanistycznych powstałych w okresie średniowiecza na terenie Małopolski. Jego historia łączy się ściśle z dziejami klasztoru norbertanów z Hebdowa. Lokowane staraniem mnichów w 1279 roku miasto możemy zaliczyć do typowych rozwiązań planistycznych stosowanych w owym czasie niemal powszechnie na ziemiach polskich. Przemawia za tym zarówno niemal klasyczny dobór miejsca lokacji, jak i wielkość oraz zasady budowy funkcjonalno-przestrzennej powołanego do życia miasta.

EN

Nowe Brzesko is one of the most interesting urban layouts created during the Middle Ages in Lesser Poland. Its history is closely connected to the history of the Norbertine monastery in Hebdow. The town, founded owing to the monks’ efforts in 1279, can be regarded as a typical planning solution fairly commonly applied in the Polish territories at that time. It is confi rmed by both almost classical choice of the foundation site, size, and principles of the functionalspatial structure of the established town.

Słowa kluczowe

PL

Nowe Brzesko; urbanistyka; Średniowiecze

EN

Nowe Brzesko; urban planning; Middle Ages

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 38
• Strony: 66--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Malik R.

• Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Katedra Historii Architektury, Urbanistyki i Sztuki Powszechne

Bibliografia

• [1] Kiryk F., Lokacje miast nadwiślańskich w XIII – XVI stuleciu, Pamiętnik Sandomierski, T. I, 1993, s. 21-48.
• [2] Krasnowolski B., Lokacyjne układy urbanistyczne na obszarze Ziemi Krakowskiej w XIII i XIV wieku, Część I, Miasta Ziemi Krakowskiej chronologia procesów osadniczych i typologia układów urbanistycznych, Kraków 2004.
• [3] Pudełko J., Działka lokacyjna w strukturze przestrzennej średniowiecznych miast śląskich XIII wieku, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, T. IX, z. 2, 1964, s. 115-136.
• [4] Wyrozumska B., Drogi w ziemi krakowskiej do końca XVI wieku, Prace Komisji Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk 1977, nr 41.
• [5] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego i W. Walewskiego, T. I, Warszawa 1880.
• [6] Słownik historyczno geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, Cz. I, z. 2, Wrocław 1985.
• [7] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, cz. I, edycja elektroniczna, Kraków, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk 2010-2012.
• [8] Ziemia Nowobrzeska. Zarys dziejów gminy i sołectw, praca zbiorowa pod red. W. Chorązkiego, Nowe Brzesko 2009.