Wpływ parametrów urządzeń adaptacji na prowadzenie pojazdu

• Autorzy: Malawko P. , Szczepański T. , Świderski A.

Warianty tytułu

EN

The effect of the adaptive devices parameters on driving

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W trudnych warunkach wydajność człowieka zmniejsza się, a prawdopodobieństwo wypadków i chorób zwiększa. W konsekwencji część uwagi skierowana jest na pokonywanie zbędnych trudności. Aby układ człowiek-pojazd-otoczenie mógł działać efektywnie musi spełniać pewne warunki ergonomiczne. Artykuł porusza zagadnienia związane z wykorzystywaniem w pojazdach wybranych adaptacji do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W powyższy układ wchodzi zatem dodatkowy element w postaci specjalistycznej adaptacji. Zwrócono również uwagę na brak regulacji prawnych dotyczących właściwego usytuowania urządzeń adaptacyjnych, uwzględniając różne rodzaje dysfunkcji motorycznych. Kolejnym etapem prezentowanych rozważań jest przegląd badań pod kątem wpływu urządzeń adaptacyjnych na prowadzenie pojazdu i bezpieczeństwo ruchu drogowego. W literaturze przedmiotu pojawia się wiele pytań związanych z ergonomią: czy tego typu urządzenia, ich funkcjonalność lub jej brak mogą mieć istotny wpływ na wygodę, a tym samym na bezpieczeństwo podczas prowadzenia pojazdu. Zidentyfikowano problemy powstające podczas kierowania samochodem, wyposażonym w urządzenia adaptacyjne. Poszukiwano parametrów określających dyskomfort kierującego, który pojawia się podczas użytkowania adaptacji. Rozważania ujęte w artykule mogą posłużyć do określenia założeń projektowania urządzeń, ich montażu oraz prawidłowego wykorzystania.

EN

The development of a new technologies has led to a differentiation between design requirements and human physical abilities. In difficult conditions, human performance decreases and the probability of accidents and diseases increases. As a consequence, part of the driver attention is directed to overcoming unnecessary difficulties. Human-vehicle-environment system must meet certain ergonomic conditions to be able to operate effectively. The article discusses issues related to the using in vehicles selected adaptations to the needs of drivers with disabilities. Therefore, an additional element in the form of specialized adaptation is added to the above system. Attention was also drawn to the lack of legal regulations regarding proper location considering various types of motoric dysfunctions. The next step of the presented considerations is the research review regarding the impact of adaptive devices on driving and road safety. In the literature on the subject there are many questions related to ergonomics: whether such devices, their functionality or its lack can have a significant impact on convenience and thus for safety while driving. Problems arising while driving a car have been identified. The authors sought parameters which determine the discomfort of the driver that appears when using the adaptation. The considerations included in the article can be used to determine the assumptions of device design, assembly and proper use.

Słowa kluczowe

PL

kierowca z niepełnosprawnością; urządzenia adaptacyjne; ergonomia

EN

driver with disability; adaptive devices; ergonomics

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 121
• Strony: 233--243
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Malawko P.

• Instytut Transportu Samochodowego

autor

Szczepański T.

• Instytut Transportu Samochodowego

autor

Świderski A.

• Instytut Transportu Samochodowego

Bibliografia

• 1. Grabarek I.: Ergonomia w projektowaniu innowacyjnego transportu publicznego, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, nr, 63 Organizacja i Zarządzanie 2014 r. s. 68-76.
• 2. Grabarek I., Choromański W.: Wybrane zagadnienia projektowania innowacyjnych środków transportu dostosowanych do osób o ograniczonej sprawności ruchowej, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej seria Transport, 2014, s. 99-108.
• 3. Sydor M., Zabłocki M., Butlewski M.: Ergonomiczne wymagania stawiane pojazdom samochodowym dla osób niepełnosprawnych, Bezpieczeństwo pracy nauka i praktyka, s.10-14, CIOP-PIB, nr 10, Warszawa 2017, s. 99-108.
• 4. Gabryelski J., Zabłocki M., Sydor M.: Biomechaniczne aspekty użytkowania samochodu przez osobę z dysfunkcją motoryczną, w „Mechanika w Medycynie” nr 9 pod red. M. Korzyńskiego i J. Cwanka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2008 (s. 49-54. IX Seminarium Naukowe "Mechanika w Medycynie”, 19-20 września 2008 r. Rzeszów-Boguchwała.
• 5. Sztajnert P.: http://www.autoadaptacje.com/kierowca-2/wyposazenie-dodatkowe/, 04.03.2018 r.
• 6. Stasiak-Cieślak, B., Dziedziak, P., Sowiński, A., Jarosiński W.: Kontrola techniczna pojazdów z adaptacjami przeznaczonymi dla osób z niepełnosprawnościami. Pilotażowe badanie ankietowe wśród diagnostów stacji kontroli pojazdów. ITS Warszawa, Transport Samochodowy 3 (3-2016), s. 89-106.
• 7. Podest ruchomy załadowczy na pojeździe, podstawa prawna zastosowania: https://www.udt.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=528:podest-ruchomyzaladowczy-na-pojezdzie-podstawa-prawna&catid=160:bok-2&Itemid=995
• 8. Karpiński R., Zysińska M.: Uwarunkowania merytoryczno-prawne dotyczące wymagań technicznych oraz zasad dopuszczania do ruchu pojazdów przeznaczonych do kierowania przez osoby niepełnosprawne ruchowo lub ich przewożenia, Logistyka 3/2015, s. 2080-2089.
• 9. Koźma M., Skitek P., Sydor M.: Ergonomiczne kryteria doboru dostosowań pojazdów osobowych dla osób z dysfunkcją narządów ruchu część 1 i 2, Transport Samochodowy 3-2016. s.108-115, s.116-126.
• 10. Szafrańska A., Sybilski K., Malachowski J, Koncepcja uchwytu na kierownicę dla osób niepełnosprawnych, Logistyka 4/2015, s. 5905-5913.
• 11. Sybilski, K., Małachowski, J.: Wpływ rodzaju pasa bezpieczeństwa na zachowanie kierowcy w trakcie zderzenia czołowego, Logistyka 4/2015, s. 5889-5897.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).