PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Wpływ wykształcenia litofacjalnego na ilość i skład molekularny gazu desorbowanego i resztkowego

Autorzy
Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
EN
The influence of lithofacial variation on the amount and molecular composition of desorbed and residual gas
Języki publikacji
PL
Abstrakty
PL
W artykule przedstawiono zależność różnego typu parametrów geochemicznych od wykształcenia litofacjalnego badanych skał, pochodzących przede wszystkim z utworów miedzionośnych. Określenie tego typu prawidłowości oraz rozpoznanie poszczególnych gazowych produktów generacji z różnego typu skał (między innymi: piaskowca, dolomitu wapnistego, anhydrytu, soli) pozwoli na przewidywanie miejsc występowania ekshalacji gazowych, a w przyszłości może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa w kopalniach. W ramach badań przeanalizowano zarówno skład molekularny gazów pod kątem obecności azotu nadmiarowego, helu, wodoru, związków siarki i węglowodorów, jak też dokładną ilość wydzielonego gazu. Badania były prowadzone na próbkach gazu swobodnego, reprezentującego tę część gazu, która znajduje się w przestrzeni porowej skały i która może swobodnie migrować (tzw. gaz desorbowany), oraz na próbkach reprezentujących tę część gazu, która jest uwolniona ze skały po rozdrobnieniu próbki w trakcie procesu degazacji (gaz resztkowy). Ilość i skład molekularny gazów pobranych „head space” oraz gazów wydzielonych w trakcie degazacji rdzeni skalnych są mocno skorelowane z wykształceniem litofacjalnym badanych rdzeni. Na podstawie uzyskanych wyników badań, skały takie jak: dolomit wapnisty, piaskowiec oraz anhydryt można zaklasyfikować jako miejsca o wysokim potencje akumulacyjnym dla gazów. Świadczą o tym duże ilości gazu resztkowego wydzielonego w trakcie procesu degazacji oraz wysoka zawartość różnego typu składników gazowych (zwłaszcza węglowodorów oraz dwutlenku węgla, azotu nadmiarowego i siarkowodoru). Sól kamienną, ze względu na wydzielone małe ilości gazu resztkowego, należy zaklasyfikować jako skałę o niskim potencjale akumulacyjnym. Natomiast wysoka zawartość azotu nadmiarowego i wodoru w próbkach gazu desorbowanego z soli kamiennej może być związana z migracyjnym charakterem gazu.
EN
The article presents the dependence of various types of geochemical parameters on the lithofacial variation of the studied rocks, mainly from copper-bearing deposits. Determination of this type of regularity and identification of individual gas generation products from various types of rocks (for example: sandstone, dolomite, anhydrite, salt) will allow to predict the occurrence of gas exhalations, and in the future may contribute to safety in mines. As part of research the molecular gas composition for the presence of excess nitrogen, helium, hydrogen, sulfur compounds and hydrocarbons, as well as the exact amount of evolved gas, were examined. The study was conducted on free gas samples, representing that part of the gas, which is located in the pore space of the rock, and which is free to migrate (so-called “desorbed gas”) and on samples representing the part of the gas which is released from the rock sample after crushing, during the degassing process (residual gas). The amount and molecular composition of “head space” gases and gases emitted during the degassing of rock cores are strongly correlated with the lithophacial variation of the studied cores. Based on the obtained research results, rocks such as limy dolomite, sandstone and anhydrite can be classified as places with high accumulation capacities for gases. This is evidenced by the large amounts of residual gas emitted during the degassing process and the high content of various types of gaseous components (especially hydrocarbons, as well as carbon dioxide, excess nitrogen and hydrogen sulphide). Rock salt, due to the small amounts of residual gas, should be classified as a rock with low accumulation potential. On the other hand, the high content of excess nitrogen and hydrogen in desorbed gas samples from rock salt may be related to the migratory nature of the gas
Czasopismo
Rocznik
Strony
884--893
Opis fizyczny
Bibliogr. 16 poz., rys., tab., wz.
Twórcy
autor
  • Zakład Geologii i Geochemii. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków
autor
  • Zakład Geologii i Geochemii. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-84fc58a5-c405-420b-b8fc-fae672706aaa
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.