Trójfilar bezpieczeństwa ustrojowego uwarunkowania aksjologiczne

• Autorzy: Kurek-Sobieraj Justyna

Identyfikatory

DOI

10.34752/2022-a281

Warianty tytułu

EN

Three pillar of constitutional security : axiological approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Warunkiem bezpieczeństwa ustrojowego państwa jako podmiotu realizującego zadania o charakterze wewnętrznym i zewnętrznych jest prawidłowe ukształtowanie relacji pomiędzy trzema ośrodkami władzy jakie tworzą władza sądownicza, ustawodawcza i wykonawcza. W zasadzie właśnie stabilność władzy rozumiana jako prawidłowe ukształtowanie relacji pomiędzy trzema kluczowymi ośrodkami powinna być postrzegana w kategoriach aksjologicznych jako dobro determinujące bezpieczeństwo ustrojowe a tym samym bezpieczeństwo polityczne państwa na arenie międzynarodowej oraz w ramach realizacji polityki wewnętrznej. Trójpodział władzy jako zasada funkcjonowania państwa ma charakter uniwersalny i wywodzi się z ponadnarodowych tradycji konstytucyjnych. Nie jest ona typowa jedynie dla państw demokratycznych. W zależności jednak od historycznych doświadczeń i politycznych koncepcji różnie przebiega ukształtowanie schematu relacji pomiędzy ośrodkami władzy. Bezpieczeństwo ustrojowe państwa to nie tylko współpraca, ale przede wszystkim utrzymujący się zdrowy poziom napięcia i wzajemnej kontroli pomiędzy trzema punktami oparcia „trójnogu bezpieczeństwa ustrojowego”.

EN

The correct relation between three powers - judiciary, legislative and executive – is a necessary condition of a constitutional security of the State. In fact, the stability of power understood as a correct “shaping of relations” between the three key centres of powers should be perceived in axiological terms as a goods determining the constitutional security as well as political security of the state on the international arena and in the implementation of domestic policy. The separation of powers as a principle of state functioning is universal and stems from supranational constitutional traditions. It is not typical only of democratic countries. However, depending on historical experiences and political concepts, the pattern of relations between the centres of power is shaped differently. The constitutional security of the state is not only about cooperation, but above all about maintaining a healthy level of tension and mutual control between the three points of support of the “tripod of constitutional security”.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo ustrojowe; trójpodział władzy; ustrój państwa

EN

constitutional security; separation of powers; political system

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 4
• Strony: 11--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Kurek-Sobieraj Justyna

• Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-8754-5243

Bibliografia

• Garlicki, L. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2009;
• Herbert, F. Kroniki Duiny, Poznań;
• Kitler, W. Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie, uwarunkowania, system. Warszawa 2011, s. 127
• Kitler, W. Bezpieczeństwo narodowe. Teoria i praktyka, Warszawa, 2020,
• Kuca, G. Zasada podziału władzy w Konstytucji RP z 1997 r, Warszawa 2014;
• Kurek-Sobieraj, J. Sprawozdanie z sympozjum: Metodologiczne uwarunkowania bezpieczeństwa ustrojowego, „Wiedza Obronna”, t. 281 nr 4, 2022,
• Kurek-Sobieraj, J. Uwarunkowania bezpieczeństwa ustrojowego w Polsce pod rządami Konstytucji z 1997 r. [w:] Szymanek, J. doświadczeń dwudziestu pięciu lat funkcjonowania Konstytucji, w druku
• Montesquieu „O duchu praw” w przekładzie T. Boy-Żeleńskiego, https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/o-duchu-praw.pdf
• Pach, M. Tuleja, P. Komentarz do art. 10 Konstytucji, [w:] M. Safjan, L. Bosek Konstytucja RP. Komenatrz tom I., Warszawa 2016;
• Zalewski, S., Bezpieczeństwo polityczne państw. Studium funkcjonalności instytucji. Siedlce 2010
• Zalewski, S., Strategia jako instrument bezpieczeństwa politycznego państwa. Doctrina. Studia społeczno-polityczne, 2009.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).