Wykorzystanie skrobi z pszenżyta

• Autorzy: Achremowicz B. , Gambuś H. , Haber T.

Warianty tytułu

EN

The use of triticale starch

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono prowadzone w Polsce badania dotyczące możliwości przetwórczego wykorzystania skrobi z pszenżyta. W okresie od 1980 do 2010 roku przebadano około 40 odmian i rodów pszenżyta. Dokonano analizy składu chemicznego ziarna i skrobi. Oznaczono czystość skrobi, właściwości fizyczno-chemiczne, ziarnistość, kleikowanie oraz masę cząsteczkową. Zbadano podatność skrobi z pszenżyta na wybrane modyfikacje: enzymatyczną i chemiczną. Na tej podstawie określono możliwości wykorzystania skrobi do celów spożywczych i przemysłowych. Dalsze badania pozwoliły na zbadanie jej przydatności w produkcji ekstrudatów, w słodownictwie, a nawet zastosowania do wytwarzania klejów. Badania skrobi z pszenżyta można określić jako pełną analizę jej wartości przetwórczej i przydatności technologicznej. W przeglądzie, omówiono tylko krajowe badania skrobi i możliwości jej przemysłowego wykorzystania. Inne kierunki jak przydatność przemiałowa i piekarnicza, wykorzystanie w słodownictwie i piwowarstwie, będą tematem oddzielnych opracowań.

EN

The study describes studies conducted in Poland on the possibilities of industrial utilization of triticale starch. In the period from 1980 to 2010 about 40 varieties and cultivars of triticale were evaluated. Analyses of chemical composition of grains and starch were performed. The research on starch purity, its physico-chemical properties, granularity, pasting and molecular weight were done. The susceptibility of starch from triticale on selected modifications: enzymatic and chemical was also investigated. The work allowed to identify the possibility of using triticale starch for food and industrial applications. Further studies allowed to establish the usefulness of starch in the production of extrudates, in malting, and even the use for the manufacture of starch-based adhesives. Wide survey conducted on triticale starch can be described as a complete analysis of its value and usefulness of the technological processing. In the present review, only national study on starch and its possible industrial use is discussed. Other issues such as milling and bakery usefulness, usability in malting and brewing, due to the large size of content, will be the subject of further studies in this series.

Słowa kluczowe

PL

pszenżyto; skrobia; kleikowanie; wykorzystanie; ekstruzja

EN

triticale; starch pastes; bioethanol; extrusion

• Wydawca: Wyższa Szkoła Menadżerska
• Czasopismo: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 1
• Strony: 112--117
• Opis fizyczny: Bibliogr. 39 poz.

Twórcy

autor

Achremowicz B.

• Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Gambuś H.

• Wydział Technologii Żywności, Katedra Technologii Węglowodanów Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

autor

Haber T.

• Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Ł omży

Bibliografia

• [1] Achremowicz B., Wierbol A. 1985. Ocena aktywności enzymów zawartych w ziarnach triticale. Pol. Soc. Sci Lubliniensis, 1(27), 69-73.
• [2] Bachman S., Gambuś H., Nowotna A. 1997. Efect of gamma-radiation on some physico-chemical properties of triticale starch. Pol. J. Food Nutr. Sci., 6 (47), 31-36.
• [3] Biskupski A., Subda H., Bogd anowicz M. 1979. Skład chemiczny i właściwości technologiczne ziarna pszenżyta (Triticale). Hodowla Roślin, Aklimatyzacja i Nasiennictwo, 23, 381-390.
• [4] Błażewicz J., Rytel E. 2003. Wpływ produktów hydrolizy enzymatycznej polisacharydów nieskrobiowych na cechy piwa pszenżytniego. Acta Sci. Pol. Technol. Ailm., 2(1), 75-82.
• [5] Czuchajowska Z., Paszczyńska B., Nowotna A., Gambuś H. 2005. Wykorzystanie metody frakcjonowania do pozyskania glutenu i czystej skrobi z mąki pszenżytniej. Acta Sci. Pol. Technol. Alim., 4(2), 17-24.
• [6] Dziamba S. 1979. Zboże przyszłości. Postępy Nauk Rolniczych, 26 (31), 3-12.
• [7] Fortuna T. 1991. Autohydrolysis of monostarch phosphates. Acta Alim. Pol., 17 (41), 193-200.
• [8] Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A. 1985.Oznaczanie czystości skrobi. Zesz. Nauk AR Krak.Techn. Żywn., 1 (193), 35-45.
• [9] Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A., Pałasiński M. 1985. Studies on the suitabilitry of triticale for starch production. Acta Alim. Pol., 11, 53-62.
• [10] Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A., Pałasiński M. 1985. Uproszczony sposób oznaczania liczbowo średniej masy cząsteczkowej skrobi. Zesz.Nauk AR Krak. Techn. Żywn., 1 (193), 47-55.
• [11] Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A., Pałasiński M. 1989. Podatność skrobi pszenżyta na modyfikację enzymatyczną i chemiczną. Zesz. Nauk. AR Krak., Techn. Żywn., 3 (231), 29-37.
• [12] Gambuś H. 1983. Charakterystyka fizyko-chemicznych właściwości skrobi polskich rodów pszenżyta (Triticale). Praca doktorska, AR Kraków, str. 89.
• [13] Gambuś H., Fortuna T., Nowotna A. 1994. Zależność fizykochemicznych właściwości skrobi pszenżytniej od sposobu jej wyodrębniania. Zesz. Nauk AR Krak. Techn. Żywn., 6 (295), 97-105.
• [14] Gambuś H., Gutterch R., Nowotna A., Praznik W. 1996. Fizyko-chemiczne właściwości odtłuszczonej skrobi pszenżytniej. Żywność. Technologia. Jakość, 2(7), 158-165.
• [15] Gambuś H., Lewczuk J., Nowotna A., Fortuna T. 1988. Effect of physico-chemical properties of triticale starch on selected indices quality. Acta Alim. Pol., 3 (14), 131-137.
• [16] Gambuś H., Nowotna A. 1992. Physicochemical properties of defated triticale starch. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1 (42), 101-107.
• [17] Gambuś H., Nowotna A., Krawontka J. 1993. Effect of triticale starch grainines on its physicochemical properties. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2 (43), 25-31.
• [18] Gambuś H., Fortuna T., Nowotna A., Pałasiński M. 1987a. Physical propertoes of triticale starch. Part I. Characteristic of starch pasting. Acta Alim. Pol., 1 (13), 3-13.
• [19] Gambuś H., Fortuna T., Nowotna A., Pałasiński M. 1987b. Physical propertoes of triticale starch. Part II. Water binding capacity and solubility of starch. Acta Alim. Pol., 2 (13), 99-106.
• [20] Gambuś H., Fortuna T., Nowotna A., Pałasiński M. 1987c. Physical propertoes of triticale starch. Part III. Determination of flow curves of triticale starch. Acta Alim. Pol., 2(13), 107-114.
• [21] Gambuś H., Nowotna A., Ziobro R., Nowotny-Różańska M. 1997. Zależność wybranych reologicznych parametrów kleików od fizyko-chemicznych właściwości skrobi. Zesz. Nauk. AR Krak., Techn. Żywn., 9 (324), 45-53.
• [22] Gambuś H., Szary K., Sabat R., Matusz-Mirlak A. 2005. Wybrane właściwości ziarna pszenżyta przechowywanego przez 24 lata oraz wyizolowanej z niego skrobi. Folia Univ. Stetin., Scientia Alimentaria 246 (4): 95-106.
• [23] Gil Z. 2001. Charakterystyka cech fizycznych, chemicznych i przemiałowych ziarna pszenżyta jarego i ozimego. Biul. Inst. Hod.i Aklim. Rośl., 220, 139-149.
• [24] Gumienna M., Lasik M., Czarnecki Z., Szambelan K. 2010. Dobór parametrów procesu scukrzania gęstych zacierów zbożowo-buraczanych dla efektywnej produkcji etanolu. Aparatura Badawcza i Dydaktyczna. 4(15), 15-20.
• [25] Jaśkiewicz B. 2010. Kierunki wykorzystania ziarna pszenżyta. Wieś Jutra. 4 (141), 25-26.
• [26] Kiss A. 1966. Neue Richtung In der Triticale Zuchtung.Z. Planzenzuchtung, 55, 309-329.
• [27] Leszczyński W., Pałasiński M. 1998. Stulecie badań nad skrobią w Polsce (1898-1998). Wyd. PTTŻ Oddz. Małopolski. Kraków, str. 63.
• [28] Makowska A., Chmielińska A., Kiryl uk J., Gutsche M. 2010. Wpływ wybranych cech surowca na współczynnik ekspansji i gęstość właściwą ekstrudatów pszenżytnich. Przegląd Zbożowo-Młynarski, 8(54), 38-41.
• [29] Muntzig A. 1936. Uber die enststehungweise 56-chromosomiger Weizen-Rogen-bastarden. Der Züchter, 8, 188-191.
• [30] Nowotna A. 1991. Studies on selected properties of the soluble fraction In triticale starch paste. Acta Alim. Pol., 4 (17), 339-344.
• [31] Nowotna A. 1996. Wpływ sposobu przygotowania skrobi pszenżytniej na jej właściwości oraz charakterystykę frakcji rozpuszczalnej kleików skrobiowych. Zesz. Nauk. AR Krak., Rozprawy, 214, str. 87.
• [32] Nowotna A., Gambuś H., Kratsh G., Krawontka J., Gambuś F., Sabat R., Ziobro R. 2007. Effect of nitrogen on the physico-chemical properties of starch isolated from german triticale varietes. Starch/Starke, 59, 397-399.
• [33] Pałasiński M., Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A. 1985. Physikalisch-chemische Eingenschaften der Triticale-Starke. Die Nahrung, 9 (29), 857-866.
• [34] Pałasiński M., Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A. 1987. Eigenschaften der Triticalestarke am Beispiel polnischer Triticalesorten. Starch/Starke, 10 (39), 343-346.
• [35] Pałasiński M., Fortuna T., Gambuś H., Nowotna A. 1991. Physico-chemical properties of triticale starch used for commercial starch production. Acta Alim. Pol., 4 (17), 419-423.
• [36] Sobolewska-Zielińska J., Fortuna T. 2010. Retrogradation of starch and maltodextrin of origin various. Acta Sci. Pol. Technol. Alim., 9(1), 71-81.
• [37] Tarkowski Cz. 1975. Triticale. Cytogenetyka, hodowla i uprawa. Roczn. Nauk Roln. Seria D, Monografie, t. 157, PWN.
• [38] Tarkowski Cz. (red.) 1989. Biologia pszenżyta. PWN Warszawa, 383.
• [39] Walkowski A., Mączyński M., Gucki Z., Lewandowicz G., Gzyl P. Szymańska G., Urbaniak G. 2000. Klej do tektury falistej. Opis Patentowy PL-190936, 4.