Nowoczesne materiały do przechowywania wodoru jako paliwa przyszłości

• Autorzy: Folentarska A. , Kulawik D. , Ciesielski W. , Pavlyuk V.

Identyfikatory

DOI

10.16926/cebj.2016.19.17

Warianty tytułu

EN

Modern materials for storage of hydrogen as fuels of the future

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule przedstawiono nowoczesne materiały mogące posłużyć do magazynowania paliwa przyszłości, jakim jest wodór. Omówiono wodór jako alternatywne źródło energii mogące perspektywicznie zastąpić wyczerpujące się zasoby ropy czy gazu ziemnego. Opisano systemy magazynujące wodór, tj. zbiorniki ciśnieniowe wodoru gazowego , zbiorniki ciekłego wodoru w postaci wodorków metali, wodorków chemicznych oraz w materiałach węglowych.

EN

This article presents modern materials that can be used for storing fuel of the future, which is hydrogen. Hydrogen as an alternative energy source that could prospectively replace that are running out reserves of oil or natural gas was discussed. Systems for storing hydrogen, such as hydrogen gas pressure vessels, tanks of liquid hydrogen in the form o f metal hydrides, chemical hydrides, and carbon materials were described.

Słowa kluczowe

PL

wodór; systemy magazynujące wodór; paliwo przyszłości

EN

hydrogen; hydrogen storage systems; fuel of the future

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Chemistry, Environment, Biotechnology
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 19
• Strony: 125--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., tab.

Twórcy

autor

Folentarska A.

• Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Wydział Matematyczno -Przyrodniczy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa , Armii Krajowe j 13/15, Polska

autor

Kulawik D.

• Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Wydział Matematyczno -Przyrodniczy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa , Armii Krajowe j 13/15, Polska

autor

Ciesielski W.

• Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Wydział Matematyczno -Przyrodniczy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa , Armii Krajowe j 13/15, Polska

autor

Pavlyuk V.

• Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Wydział Matematyczno -Przyrodniczy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa , Armii Krajowe j 13/15, Polska

Bibliografia

• [1] B. Sakintuna, F. Lamari-Darkrim, M. Hirscher, Int. J. Hydrogen Energy, 2007, 32, 1121–1140. doi: 10.1016/j.ijhy dene.2006.11.022
• [2] A. Feldzensztajn, L. Pacuła, J. Pusz, Wodór paliwem przyszłości, Instytut Wdrożeń Technicznych INTECH, Gdańsk, 2003.
• [3] W. Kotowski, Nafta & Gaz Biznes, 2004, 2, 1–3.
• [4] L. Romański, Wodór nośnikiem energii, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Wrocław, 2007.
• [5] A. Sikora, Post. Mikrobiol., 2008, 47, 465–482.
• [6] J. Surygała, Przem. Chem., 2006, 85, 661–664.
• [7] K. Zarębska, K. Pernak-Misko, Gospod. Surowcami Min., 2007, 23, 245–255.
• [8] S. Kruczek, G. Skrzypczak, G. Michalik, M. Michalski, P. Mądry, Czysta Energia, 2007, 11, 56–58.
• [9] J. Surygała, Wodór jako paliwo, Wydawnictwo WNT, Warszawa, 2008.
• [10] G.W. Crabtree, M.S. Dresselhaus, M.V. Buchanan, Post. Fiz., 2005, 56, 168–175.
• [11] W.M. Lewandowski, Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2010.
• [12] P. Tomczyk, Polityka Energet., 2009, 12, 593–606.
• [13] C. Koroneos, A. Dompros, G. Roumbas, N. Moussiopoulos, Int. J. Hydrogen Energy, 2004, 29, 1443–1450. doi: 10.1016/j.ijhydene.2004.01.016
• [14] L. Schlapbach, Nature, 2009, 460, 809–811. doi: 10.1038/460809a
• [15] R. Shinnar, Technol. Soc., 2003, 25, 455–476. doi: 10.1016/j.techsoc.2003.09.024
• [16] J. Kieć, Odnawialne źródła energii, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Kraków, 2007.
• [17] J. Molenda, Polityka Energet., 2008, 11, 61–68.
• [18] L. Romański, Wodór nośnikiem energii, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Wrocław, 2007.
• [19] S. Gołębiowska, K. Biernat, Analiza procesów magazynowania biowodoru jako paliwa, http://seib.uksw.edu.pl/sites/default/files/Sylwia%20Go%C5%82%C4%99biowska,%20Krzysztof%20Biernat,%20Analiza%20proces%C3%B3w%20magazynowania%20biowodoru%20jako%20paliwa.pdf [odczyt: 25.11.2016].
• [20] K. Czaplicka-Kolarz, Scenariusze rozwoju technologicznego kompleksu paliwowo-energetycznego dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Część 1., http://docplayer.pl/6988267-Scenariusze-rozwoju-technologicznego-kompleksu-paliwowo-energetycznego-dla-zapewnienia-bezpieczenstwa-energetycznego-kraju.html [odczyt: 25.11.2016].
• [21] S. Niaz, T. Manzoor, A.H. Pandith, Renew. Sustain. En. Rev., 2015, 50, 457–469. doi: 10.1016/j.rser.2015.05.011
• [22] P.J. Nowacki, Wodór jako nowy nośnik energii, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, 1983.
• [23] B. Staliński, J. Terpiłowski, Wodór i wodorki, Wydawnictw o Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1987.
• [24] M. Łukaszewski, M. Grdeń, A. Czerw iński, Przem. Chem., 2007, 86, 137–142.
• [25] U. Koss, K. Hubkow ska, M. Łukaszewski, A. Czerw iński, Przem. Chem., 2015, 94, 291–295. doi: 10.15199/62.2015.3.5
• [26] P. Baran, B. Buczek, Przem. Chem., 2015, 93, 328–330. doi: 10.15199/62.2015.3.12
• [27] B. Scheibe, Badanie technologii funkcjonalizacji i frakcjonowania nanorurek węglowych, Praca doktorska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Szczecin, 2012.
• [28] W. Przygocki, A. Włochowicz, Fulereny i nanorurki. Własności i zastosowanie, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2001.
• [29] A. Huczko, Nanorurki węglowe. Czarne diamenty XXI wieku, BEL Studio Sp. z o.o., Warszawa, 2004.
• [30] K. Yvon, Chimia Int. J. Chem., 1998, 52, 613–619.
• [31] L. Schlapbach, F.M. Felix, A. Züttel, Hydrides of intermetallic compounds and their application [w:] Intermetallic compounds. Principles and practice, vol. 2, J.H. Westbrook, R.L. Fleischer (red.), Wiley, 1994, s. 475.
• [32] T. Sakai, M. Natsuoka, C. Iw akura, Handbook Phys. Chem. Rare Earth, 1995, 21, 135–180.
• [33] A. Zaluska, L. Zaluski, J.O. Stroem-Olsen, Appl. Phys. A: Mater. Sc. Proc., 2001, 72, 157–165.
• [34] I. Pietkun-Greber, R.M. Janka, Proc. ECOpole, 2010, 4, 471–476.
• [35] G. Effenberg, F. Aldinger, Binary quaternary systems. Evaluated constitutional data, phase diagrams, crystal structures and aplications of lithium alloy systems [w :] Ternary alloys, vol. 14, 15, O. Bodak, V. Pavlyuk (red.), VCH, D-69496, Germany – Weinheim, 1995, s. 458.
• [36] V. Pavlyuk, G. Dmytriv, I. Chumak, O. Gutfleisch, I. Lindemann, H. Ehrenberg, Int. J. Hydrogen Energy, 2013, 38, 5724–5737. doi: 10.1016/j.ijhydene.2013.02.078
• [37] J.F. Herbst, M.S. Meyer, J. Alloys Comp., 2010, 492, 65–68. doi: 10.1016/j.jallcom.2009.12.032
• [38] V. Pavlyuk, A. Stetskiv, B. Rożdżyńska-Kiełbik, Intermetallics, 2013, 43, 29–37. doi: 10.1016/j.intermet.2013.07.002
• [39] I. Chumak, V. Pavlyuk, G. Dmytriv, H. Pauly, H. Ehrenberg, J. Solid State Chem., 2013, 197, 248–253. doi: 10.1016/j.jssc.2012.08.049
• [40] V. Pavlyuk, I. Chumak, L. Akselrud, S. Lidin, H. Ehrenberg, Acta Cryst. B, 2014, 70, 212–217. doi: 10.1107/S2052520613030709
• [41] I. Chumak, V. Pavlyuk, H. Ehrenberg, Eur. J. Inorg. Chem., 2014, 2053–2064. doi: 10.1002/ejic.201301444

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).